Kariyer mesleklere atanma hakkı kazanan sözleşmeli personele iş sonu tazminatı ödenir mi?
Kesintisiz en az iki yıl hizmeti bulunan 4/B'li sözleşmeli personelin; kurumların memur kadrolarına veya kariyer meslekler olarak bilinen A grubu kadrolara atanmaya hak kazanması halinde sözleşmesini tek taraflı feshetmesi gerekmekte olup, böyle bir durumda bir ay önceden kurumuna haber vermek koşuluyla sözleşmesini fesheden personele iş sonu tazminatının ödenmesi gerekmektedir.
Soru: Büro personeli olarak sözleşmeli çalışan bir personel KPSS ile kadrolu A grubu kadrolara atandığı takdirde iş sonu tazminatı alabilir mi?
Cevap: 657 sayılı Kanunun 4/B maddesinde, Sözleşmeli personele verilecek iş sonu tazminatının miktarının Cumhurbaşkanınca belirleneceği hükme bağlanmış, bu kapsamda Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 7. maddesinde iş sonu tazminatı miktarı ile tazminat ödenecek ve ödenmeyecek haller belirlenmiştir.
Esasların 7. maddesinin ilk fıkrasında, "Kamu kurum ve kuruluşlarının yurt dışı teşkilatlarında sözleşmeli olarak çalıştırılan yabancı uyruklu personel ile haftalık çalışma saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan personel (Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde sözleşme ile çalıştırılacak öğretmenlerde 40 saat şartı aranmaz) hariç olmak üzere, kurumunda fiilen, askerlik ve doğum dışında kesintisiz en az 2 hizmet yılını tamamlayanlardan;
a) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince sürekli tam iş göremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
b) Hizmetlerine gerek kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi,
c) İlgilinin ek 6 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca sözleşmeyi feshetmesi,
ç) İlgilinin işe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi,
d) İlgilinin ölümü,..."
hallerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere iş sonu tazminatı ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise, "Bu statüde çalışanların sözleşme koşullarına uymaması nedeniyle kurum tarafından, sözleşme esasları dışında herhangi bir nedenle çalışanlar tarafından, sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi hallerinde, iş sonu tazminatı ödenmez." denilmektedir.
Esaslara göre sözleşmenin çalışan tarafından feshedilmesi halinde iş sonu tazminatı ödenebilmesi bazı özel durumların varlığına bağlıdır. Bu durumları tespit edebilmek için Esasların ek 6. maddesinin ikinci fıkrasına, ek 1. maddenin dördüncü fıkrasının (b) ve (c) bentlerine ve ek 3. maddenin (b) ve (c) bentlerine bakılması gerekmektedir. Bu hükümlere göre sözleşmenin çalışan tarafından feshinde iş sonu tazminatına hak kazanılabilmesi için;
-Çalışanın bir ay önceden haber vermek koşuluyla sözleşmesini feshetmesi,
-Öğrenim durumuyla ihraz edilen unvanlara atanmaya kazanması,
-Eş ve sağlık mazeretine bağlı olarak kurum içi yer değiştirme şartlarını taşımakla birlikte geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak görev yerinin değiştirilememesi,
koşulları aranmaktadır.
Sözleşmeli personelin kurumlar arası nakli mümkün bulunmamakta olup, sadece mevcut pozisyon unvanıyla belirli şartlarda kurum içi yer değişikliği imkanı bulunmaktadır. Sözleşmeli personelin aynı statüde kurum içinde bile olsa unvan değişikliği veya diğer kurumlarda bir kadro veya pozisyona atanma hakkı kazanması halinde atamasının yapılabilmesi için sözleşmesini tek taraflı feshetmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, kesintisiz en az iki yıl hizmeti bulunan 4/B'li sözleşmeli personelin kurumların memur kadrolarına veya kariyer meslekler olarak bilinen A grubu kadrolara atanmaya hak kazanması halinde sözleşmesini tek taraflı feshetmesi gerekmekte olup, böyle bir durumda bir ay önceden kurumuna haber vermek koşuluyla sözleşmesini fesheden personele iş sonu tazminatı ödenmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.