Hizmet birleştirmede son 7 yıl ve 1260 gün nasıl hesaplanır?

SORU: Değişik sorulara verdiğiniz cevaplarda 5434 sayılı kanuna tabi olan bir memur istifa ettiği takdirde son yedi yıllık hizmetin hangi statüde geçtiğinin önemli olduğunu, emeklilikten önceki son yedi yıllık sürede işçi, esnaf gibi zorunlu sisteme dahil bir çalışmanın 3 yıl 6 ayı geçtiğinde memur statüsünden emekli olunmadığını, işçi veya esnaf statüsünden emeklilik kapsamına dahil olacağını belirtmektesiniz. Benim sorum son yedi yıllık süre ve 3 yıl 6 aylık sürenin nasıl hesaplandığı ile ilgili olacak. 5434 sayılı kanuna tabi ve 23 yıllık memuriyeti olan ve emekliliğine yaşa takıldığı için 10 yıl kalmış biri istifa ettiğinde bu on yıl içinde ders vermek, danışmanlık yapmak, part-time çalışmak gibi ayda birkaç gün sürelerde işci statüsünde çalıştığında bu çalışmalar emekli sandığı kapsamında emekli olmaya engel midir? Yani önümüzdeki on yıl içinde her ay beş gün (yılda 60 gün, son on yılda 600 gün, emeklilik öncesi son yedi yılda 420 gün) çalışılmasının emekli sandığından emekli olmaya engeli olur mu? Saygılarımla

CEVAP: Hizmet birleştirmede son 7 yıl ve 1260 gün nasıl hesaplanır? Sorunuz özelinde konuyu değerlendirmekteyiz.

Kısa bilgiler olarak;

2008 yılı Ekim ayından önce, işçi, esnaf, memurluk hizmetleri olanlar hakkında 2829 sayılı hizmet bütünleştirmesi usul ve esaslarını belirleyen Kanun hükümleri uygulanır. Bu Kanuna göre hizmet bütünleşmesinde;

Son 7 yıllık hizmetin (1260 günün) önemi bulunur. Son 7 yıllık hizmet süresi kişinin hangi statüde emekli aylığı bağlanacağının tespitini yapar. Bu tespite göre;

- Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde hizmet süresi fazla olan statü esas alınır. 2 statüde, yani işçi ve memur olarak çalışmaları olan kişi son 7 yıl içerisinde 1260 gün ve daha fazla hangisinde geçmişse kişi bir tercihte bulunamaz ve o statüden emekli olmak durumundadır. Yani 20 yıl işçi, 5 yıl da memur ise memur olarak emekli olur, işçi olarak emekli olmak isterse de memurluktan ayrılıp en az 1260 gün ve daha fazla işçi olarak çalışması gerekir.

- Şayet son yedi yıllık hizmetleri içerisinde 3 statüde, yani işçi, esnaf ve memur olarak çalışmaları olan kişinin yine son yedi yıl içerisinde bu üç statüden hangisi fazla ise o statüden emekli olabilir, eşit olması halinde ise son statüsü esas alınır.

NOT OLARAK; Son 7 yıl hizmet içerisinde 3 yıl 6 ay (1260 gün) hesaplamasında hizmet süresi uygulanmaz, bu süre içerisinde SGK primleri ödenmiş hizmetler toplamı uygulanır.

Son 7 yıl kuralı (1260 gün kuralı) uygulanmayacak durumlar:

2829 sayılı Kanunda son defa tabi olunan kurum mevzuatına göre işlem yapılacak olanlar ayrılmış, bu gruba girenlerde son yedi yıllık hizmet hesabı yapılmaz. Bu durumlar;
- Malullük,
- Ölüm,
- 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re' sen emekli olma,
- Süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme,
- Bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi, durumlarıdır.

Son 7 yıl hizmet ve son 1260 günün hesaplanmasının daha iyi anlaşılması için örnekler vermekteyiz.

Örnek 1- Kişi 2 Ocak 1989 - 2 Ocak 1997 tarihleri arasında işçi statüsünde 2850 gün ( 7 yıl 11 ay) primli hizmeti olsun, kişi daha sonra 3 Şubat 1999 tarihinde memurluğa başlasın ve memurluk hizmetinden de 3 Şubat 2019 yılında ayrılsın, bu kişinin memurluk hizmeti de 20 yıl olsun. Kişi daha sonra 4 Mart 2020 tarihinde işçi olarak çalışsın ve diyelim 4 Mart 2022 tarihinde bu işinden ayrılsın (bu süredeki hizmetleri de 2 yıl 11 ay olsun) ve emeklilik talebinde bulunsun. Bu kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerin 3 yıl 6 ay hesaplamasında 4 Mart 2022 - 7 yıl = 4 Mart 2015 yılına bakılmayacak, ANCAK son 7 yıl hizmet hesaplamasında kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerinin toplamı 1260 gün ve daha fazlası memurluk hizmeti olacağından, emeklilikte memurluk hükümleri uygulanıp aylık bağlanabilecektir. Yani işçilikte 2 yıl 11 ay, memurlukta da 4 yıl 1 ay hizmeti esas alınacak dolayısıyla son 7 yıl hizmetlerin toplamının yarısından fazlası memurluk hizmeti olacaktır ve memurluk emeklilik hükümleri emeklilikte uygulanacaktır.

Örnek 2- Birinci örneğimizdeki kişi şayet 4 Mart 2020 tarihinde işçiliğe başlayıp, bu süresi de 4 Haziran 2023 veya daha fazla bir süre çalışıp ayrıldığında bu defa işçilik süresi son 7 yıl hizmetleri arasında toplam işçilik hizmeti fazla olacağından, yani 1260 günden fazla hizmet toplamı olacağından, bu kişi emeklilik talebinde bulunduğunda memur olarak değil, işçi olarak emeklilik hükümlerine tabi olacaktır.

ÖZETLE; Son 7 yıl süre ve 3 yıl 6 ay sürenin hesabında hizmetlerin bitiminden geriye doğru 7 yıl hizmet süresi hesabı yapılmayıp, geriye doğru 7 yıl SGK primleri yatırılmış hizmet toplamı esas alınmaktadır.

Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu değerlendirmemiz:

23 yıl memurluk hizmetinizden sonra istifa ettiğinizi ve emeklilik yaşınızın dolumuna 10 yıl kaldığını belirtmektesiniz. Bundan sonra memurluk için emeklilik yaşınızı bekleyeceğiniz tarihe kadar, yani 10 yıllık süre içerisinde işçilik, esnaflık gibi çalışmalarınız olması ve bu çalışmalarınız esas alınarak SGK primleri yatırılmış hizmet toplamının 3 yıl 6 ay ve daha fazla olması halinde tamamıyla, yani hem emeklilik yaşı hem emeklilik hizmet süresi açısından işçilik hükümlerine tabi olursunuz. ANCAK bu 10 yıllık süre içerisinde işçilik, esnaflık gibi SGK primleri yatırılmış çalışma hizmet toplamınız 3 yıl 5 ay 29 gün veya daha az olursa memurluk hükümlerine tabi olursunuz. Belirttiğiniz şekilde yılda 60 gün, son 10 yılda 600 gün SGK primleri yatırılmış çalışmalarınız olduğunda yine 1260 gün ve daha fazlasını doldurmayacağından emeklilik yaşınızın dolacağı tarihte işinizden ayrılıp emeklilik talebinde bulunmanız halinde memurluk statüsünden emekli olabileceğinizi değerlendirmekteyiz. Sonuç bağlamında 10 yıllık süreye bakılmaz, bu süre içerisinde SGK primleri yatırılmış toplam hizmet süresine bakılır.