Danıştay'dan idari personelin eş durumu tayinleri hakkında önemli karar!

Karamanoğlu Mehmet Üniversitesinde Bilgisayar İşletmeni kadrosunda grafiker olarak görev yapmakta iken, baroya bağlı avukat olarak görev yapmakta olan eşinin bulunduğu başka ildeki bir belediyeye atanmak üzere tarafına muvafakat verilmesi talebi Üniversitenin İnsan Kaynakları Yönergesi kapsamında reddedilmiştir. İlgili memur konuyu yargıya taşımıştır.

İlk Derece Mahkemesi, yeni kurulan Üniversitenin idari personel ihtiyacının bulunması, davacının tek grafiker olarak görev yapması, davacının eşinin 21.01.2015 -26.01.2016 tarihleri arasında çalışmasından dolayı "Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğin" 14 üncü maddesinin (d) bendinde belirtilen süreye ilişkin şartları (iki yıl) taşımadığı gerekçesiyle reddetmiştir.

Danıştay 12. Daire ise; "Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliği"nin aile birliği mazeretine dayalı yer değişikliği kapsamındaki 14 üncü maddesi uyarınca istekte bulunan memurun , "....eşinin kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak çalıştığına veya atanmayı talep ettiği yerde eşinin başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak halen çalıştığına ya da birinci fıkranın (e) bendinde sayılan görevlerde bulunduğuna ilişkin belgeyi kurumuna ibraz etmekle yükümlüdür. Ayrıca yer değiştirme başvurusuna, evlilik durumunu kanıtlayan belgenin de eklenmesi gerekir." hükmü doğrultusunda davacının eşinin, başvuru tarihinden itibaren son iki yıl içinde ödemiş olduğu prim gün sayısının 360 günün üzerinde olduğu (2015 yılı için 341 gün, 2016 yılı için ise 25 gün olmak üzere toplam 366 gün) anlaşıldığından muvafakat verilmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığına hükmetmiştir.

T.C.

DANIŞTAY

2. DAİRE

E. 2018/4252

K. 2019/1172

T. 12.3.2019

İSTEMİN KONUSU : Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nce verilen 18/01/2018 günlü, E:2017/2640, K:2018/156 Sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava Konusu İstem : Dava; Karamanoğlu M. Bey Üniversitesinde memur olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin İstanbul Barosuna kayıtlı avukat olarak çalıştığından bahisle, Esenler Belediyesi'ne atanmak üzere tarafına muvafakat verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 03/02/2016 günlü, 2401 Sayılı işlem ile, anılan işlemin dayanağı olan Karamanoğlu M. Bey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının ( e ) bendinin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 28/12/2016 günlü, E:2016/411, K:2016/1599 Sayılı kararıyla, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi'nin yeni kurulmuş bir üniversite olarak iş ve işlemlerini sınırlı sayıda personel ile yürüttüğü, davacının idarelerinde görev yapan tek grafiker olduğu, davacının eşinin 21/01/2015 tarihinden itibaren avukat olarak çalıştığı, davacının başvurusunun ise 25/01/2016 tarihli olduğu, kamu personeli olmayan davacının eşinin, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Dair Yönetmeliğin 14. maddesinin (d) bendinde belirtilen süreye ilişkin şartları (iki yıl) taşımadığı, bütün bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, davacının, eş durumu nedeniyle kurum değişikliği yönündeki talebine muvafakat verilmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; öte yandan, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (e) bendinde "muvafakat verme şartları"nın düzenlendiği, söz konusu düzenlemenin 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'na ve 25/06/1983 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine aykırı olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin 18/01/2018 günlü, E:2017/2640, K:2018/156 Sayılı temyize konu kararıyla, davacının, eş durumu özrü nedeniyle muvafakat verilmesi istemiyle başvuruda bulunduğu Ocak-2015 dönemi itibariyle son iki yıl içindeki ( 25/01/2013 - 26/01/2015 tarihleri arasındaki ) prim ödeme günü sayısının Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliği'nin 14. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde öngörülen süre kadar olmadığı, bir başka anlatımla, davacının eşinin prim ödeme gün sayısının 360 günün altında olduğu, davacıya muvafakat verilmemesi yolunda tesis edilen işleme karşı açılan davada verilen davanın reddi yolundaki istinaf başvurusuna konu kararda sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmadığı; davacıya muvafakat verilmemesine ilişkin işlemin dayanağı olarak gösterilen Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin iptali istemi yönünden ise; Genel Yönetmeliğin Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği başlıklı 14. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, kamu personeli olmayan eş nedeniyle eş durumundan tayin talebinde bulunulabilmesi için; ''son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle çalışmış ve halen çalışıyor olması'' koşulları öngörülmüş iken, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının iptali istenilen (e) bendinde belirtilen muvafakat verme şartlarının, sözü edilen Yönetmeliğin 14. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yer verilen şartlardan farklı bir biçimde düzenlendiği; davaya konu Yönergenin 10. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde, Genel Yönetmeliğin 28. maddesi ve Geçici 5. maddesinde yer verilen düzenlemeler uyarınca hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kısmen reddi ve kısmen kabulü ile, Konya 1. İdare Mahkemesi'nin 28/12/2016 günlü, E:2016/411, K:2016/1599 Sayılı kararının davacıya muvafakat verilmemesine ilişkin kısmı yönünden istinaf başvurusunun yukarıdaki gerekçeyle reddine; Karamanoğlu M. Bey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi yönünden ise, istinaf başvurusunun kabulü ve istinaf başvurusuna konu kararın bu kısmının kaldırılarak, Karamanoğlu M. Bey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 25/01/2016 tarihinde muvafakat verilmesi istemiyle idareye başvuruda bulunduğu, ancak, başvuru dilekçesinde tarih kısmının sehven 25/01/2015 olarak yazıldığı, başvuru tarihinden itibaren son iki yıl içinde ödemiş olduğu prim gün sayısının 360 günün üzerinde olduğu ( 2015 yılı için 341 gün, 2016 yılı için ise 25 gün olmak üzere toplam 366 gün ), bu nedenle prim gün sayısının yeniden hesaplanarak bir karar verilmesi gerektiği ileri sürülerek, temyize konu Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nce verilen kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabul edilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce, Tetkik Hakimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

KARAR : İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Davacı, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi emrinde bilgisayar işletmeni kadrosunda grafiker olarak görev yapmakta iken, eş durumu mazereti nedeniyle İstanbul/Esenler Belediyesine atanmak için tarafına muvafakat verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddi üzerine temyize konu davayı açmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesinin 1. fıkrasında; kurumların görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilecekleri hükmüne yer verilmiş, aynı maddenin 2. fıkrasında; memurların kendi istekleri ile kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altındaki kadrolara atanabilecekleri hükme bağlanmıştır.

657 Sayılı Kanun'a dayanılarak çıkarılan ve 19/04/1983 günlü, 83/6525 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 30/06/2014 günlü, 2014/6578 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla değişik "Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 14. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki halinde; "Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun;

a- ) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkanının olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere,

...

c- ) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere,

d- ) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere,

...

atanması suretiyle yapılabilir.

Aile birliği mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunan memur, eşinin kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak çalıştığına veya atanmayı talep ettiği yerde eşinin başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak halen çalıştığına ya da birinci fıkranın (e) bendinde sayılan görevlerde bulunduğuna ilişkin belgeyi kurumuna ibraz etmekle yükümlüdür.

Ayrıca yer değiştirme başvurusuna, evlilik durumunu kanıtlayan belgenin de eklenmesi gerekir."; "Özel Yönetmelikler" başlıklı 28. maddesinde; "Kurumlar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tespiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkarırlar. Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz.", 30/06/2014 günlü, 2014/6578 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 12. maddesiyle eklenen Geçici 5. maddede de, "Kamu kurum ve kuruluşları bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yönetmeliklerini bu Yönetmeliğe uygun hale getirirler. Bu süre içerisinde kamu kurum ve kuruluşlarının yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir." düzenlemeleri yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi emrinde bilgisayar işletmeni kadrosunda grafiker olarak görev yapan davacının, eşinin İstanbul Barosu'na kayıtlı avukat olarak çalıştığı, Esenler Belediyesi'nde bir göreve atanmak üzere tarafına muvafakat verilmesi istemiyle yapılan başvurunun, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinde belirtilen muvafakat verme şartlarını taşımadığı ve hizmetine ihtiyaç duyulduğu gerekçesiyle reddine ilişkin 03/02/2016 günlü, 2401 Sayılı işlem ile anılan işlemin dayanağı olan Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İnsan Kaynakları Yönergesi'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin iptali istemiyle temyize konu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının eşinin, İstanbul ilinde 21/01/2015 tarihinden itibaren başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle sigortalı olarak çalıştığı anlaşıldığından; davacı açısından, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 14. maddesinde belirlenen şartların oluştuğu anlaşılmış olup; bu sebeple, davacıya muvafakat verilmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık; bu işlem yönünden, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun değişik gerekçe ile reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;

1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,

2. Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nce verilen 18/01/2018 günlü, E:2017/2640, K:2018/156 Sayılı kararın redde ilişkin kısmının, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,

3. 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 Sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 12.03.2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.