Göreve girdikten sonra rahatsızlığı ortaya çıkan memur nasıl emekli olabilir?

SORU: Devlet memurluğuna 12.01.2004 yılında Sağlık Bakanlığı bünyesinde başladım. Öncesinde 07.10.2002 işe giriş olmak üzere 110 gün sigorta girişim var. 18.07.2019 tarihinde %43 oranında maliye bakanlığı tarafından onaylamış engelli raporum var.05.01.2020 tarihi itibari ile emekliliğe esas hizmet sürem 17 yıl 9 ay 10 gündür. 4c çalışma gün sayım SGK dökümde 6150 olarak gözükmekte, 4A hizmet gün sayım 110 gün gözükmektedir.
Bu bağlamda:
1-Emekli olabilmem için gerekli şartlarım nelerdir?
2-Emekli olabilmem durumunda emekli ikramiyem ve emekli maaşım ne kadar olacak olup hesaplamada hizmet yılı, kıdem yılı ve ikramiye yılı nasıl değişkenlik göstermektedir?

CEVAP:

Kısa bilgiler olarak;

Memurluğa başlamadan önce malul sayılmayı gerektirir rahatsızlığı olanlar malullük nedeniyle emekli olamazlar. Bu durum hem 5434'e hem de 5510'a tabi memurlar için geçerlidir.

Memurluğa başladıktan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarına istinaden 2 şekilde emeklilik olma durumları bulunur.

Birincisi malullük nedeniyle emeklilik, ikincisi de engellilik nedeniyle emekliliktir.

Malullük nedeniyle emeklilik (2004 yılında memur olmanız nedeniyle 5434 hükümleri uygulanır.)

Memurların sağlık kurulu raporu almaları için ister kendileri ister Kurumları tarafından yönlendirilmek suretiyle tam teşekküllü Devlet hastanelerinden sağlık kurulu raporu alabilirler. Bu sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde şayet malul olduğuna karar verildiğinde memur malul sayılır.

Malul sayılan memuru Kurumu malulen emekliye sevk işlemini yapar ve emeklilik belgelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderir. Memurun da en az 10 hizmet yılı varsa (sigortalı süreler, memurluk süreleri, esnaflık süreleri, borçlanılan süreler vb. dahil) Sosyal Güvenlik Kurumu bu memura malullük aylığını bağlar.

Ancak, bu rahatsızlığın kesinlikle göreve girmeden önce olmaması gerekir, var ise malullük aylığı bağlanması işlemi yapılmaz.

Engellilik nedeniyle emeklilik (5510 sayılı Kanunla getirilmiş olan yeni düzenleme çerçevesinde değerlendirmekteyiz)

5434 sayılı Kanunda bulunmayan ve ilk defa 5510 sayılı Kanunla getirilmiş olan bir uygulamada, göreve başladıktan sonra çalışma gücü kaybı ortaya çıkan memurlara yönelik olmaktadır. Bu durum malullük nedeniyle emeklilik değildir.

5434 e tabi memurlardan göreve başladıktan sonra haklarında düzenlenen sağlık kurulu raporlarının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca incelenmesi neticesinde memurun çalışma gücü kayıp oranının;

- % 50 ila % 59 arasında olduğu kararı verildiğinde memurun en az 5760 gün (16 yıl)

- % 40 ila % 49 arasında olduğu kararı verildiğinde de memurun en az 6480 gün (18 yıl)

Sosyal Güvenlik Kurumu kesintileri bulunan çalışmalarının olması halinde bu memura yaşlılık aylığı bağlanmaktadır. Yani malullük aylığı olmayıp, engelliliklerinden dolayı yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.

Her iki durumda da sigortalılık süresinin başlangıcına bakılmaz, yaş koşulu aranmaz, çalışılmış olan hizmet sürelerine bakılır.

Memurlarda vergi indirimine bağlı olarak aylık bağlama işlemi yapılmaz. Vergi indirimi raporları sadece memurun görevde iken vergi muafiyetlerini sağlar.

Yine aynı şekilde, engellilikten dolayı emeklilikte de Kurumlar kişilerin bilgilerini SGK ya gönderir, oradan gelecek cevap neticesinde emeklilik belgelerini SGK ya gönderirler. Bu işlem sonucunun da, yani SGK dan gelecek cevabın beklenmesi gerekir.

Açıklamalarımız bağlamında sorularınızın cevaplarını değerlendirmemiz:

Soru 1- Emekli olabilmem için gerekli şartlarım nelerdir?
Cevap 1- Göreve başladıktan sonra ortaya çıkan bir rahatsızlık olması ve bu durumunda malullük kapsamına girdiğinin SGK Sağlık Kurulu kararıyla onaylanması halinde hizmet süreniz de 10 yıldan fazla olduğundan malullük aylığı bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz.

Şayet durumunuz yani engellilik durumunuz malullük kapsamına girmezse engellilik oranınız olan % 43 oranının yine SGK Sağlık Kurulunca onaylanması halinde, sigortalı çalışmalarınız dahil 6480 gün ( 18 yıl) hizmetinizin tamamlamanız yeterli olup, bu oran ve hizmet sürenize göre, görevde iken müracaatınız halinde engellilikten dolayı emekli aylığı bağlanması gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Ancak, ilk göreve başlamanız engellilikten dolayı ise, bu kez 15 yıl hizmet aylık bağlanması için yeterli olur. Bu durumda da belirttiğiniz mevcut hizmet süreniz yeterlidir.

Soru 2-Emekli olabilmem durumunda emekli ikramiyem ve emekli maaşım ne kadar olacak olup hesaplamada hizmet yılı, kıdem yılı ve ikramiye yılı nasıl değişkenlik göstermektedir?
Cevap 2- 5434 e tabi memurlarda normal emeklilik, engellilikten dolayı emeklilik, malulen emeklilik için hem aylık bağlama sistemi hem de emekli ikramiyesi ödenmesi sistemi aynıdır, hiçbir değişkenlik göstermez. Sadece aylık bağlanmasında ve emekli ikramiyesi ödenmesinde memurun görevi, tahsili, derecesi, kademesi (ek göstergeyi etkileyen kazanılmış hak aylık derecesi ve kademesi ile ek göstergeyi etkilemeyen emekli keseneğine esas aylık derece ve kademesi)ek göstergesi, hizmet yılı ve bunlar esas alınarak memur maaş katsayısı, taban aylığı, kıdem aylığı gibi unsurlar uygulandığında bağlanacak olan emekli aylık ve emekli ikramiyesi tutarında değişkenlik gösterir.

Kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen süreler memurun kıdem aylığında da değerlendirilir.

Verdiğiniz bilgiler bu bakımdan yeterli olmadığından hesaplama yapmamız mümkün olmamıştır, ancak https://www.memurlar.net/hesaplama/emekli-maas/ adresimizden hesaplamanızı yapabilirsiniz.

Not olarak; Sitemize de zaman zaman yapılan müracaatlarda 5510 a tabi memurların aylık ve emekli ikramiye tutarları istenilmektedir. 5510 a tabi memurlar için sitemizde hesaplama yapılması mümkün olmamaktadır. Zira, 5510 a tabi memurların yaşlılık aylığı, engellilikten dolayı yaşlılık aylığı, malullük aylığı gibi yapılacak hesaplamalarda memurun tüm çalışma hayatı süresince SGK prime esas kazançları, ortalama aylık kazançları, güncelleme katsayısı vb. gibi bilinmesi gereken verilere ihtiyaç olmakta, bunun ise tarafımızca veya ziyaretçilerimizce bilinmesi mümkün olmadığından (özellikle prime esas kazançları) bu konularda bir hesaplama yapmamız da mümkün olmamaktadır. Ancak, emekli ikramiye tutarları yukarıda belirttiğimiz adresimizden yapılabilir, çünkü hem 5434 e tabi memurlar için hem de 5510 a tabi memurlar için emekli ikramiyesi hesaplanmasında hiçbir farklılık bulunmaz.