'Başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez' ibareli sağlık mazereti tayin talebi reddedilebilir mi?

2021 Yarıyıl Tatili Öğretmenlerin Aile Birliği, Sağlık, Can Güvenliği Mazeretleri ve Engellilik Durumu İle Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirme Duyurusuna göre; babasının "Başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez."

ibaresi bulunan sağlık raporuna istinaden özür durumu yer değiştirme başvurunda bulunan bir öğretmenimizin başvurusu ilçe milli eğitim müdürlüğünce red edilmiştir.

İşte red gerekçesi;

Ret gerekçesinde; "Raporda öğretmenin adı yazılı olmadığından başkasının yerine oğlu ....in denilmesi gerekiyor." şeklinde ifade yer almaktadır.

Yani red eden kişi sağlık raporunda "Başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez." yerine özür durumu yer değiştirmesi isteyen öğretmenin adını yazması, örneğin ben babamın sağlık sorunu nedeniyle özür durumu başvurusunda bulunacaksam babamın sağlık raporunda "Oğlu Ahmet Kandemir'in güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez." ibaresinin yazması gerektiğini düşünmektedir. Peki, yürürlükteki mevzuatlar ne şekildedir?

Şöyle ki, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Mazeret ve engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 49. maddesi 1. fıkrasındaki; "(1) Öğretmenlerin; aile birliği, sağlık, can güvenliği mazeretlerine veya engellilik durumuna bağlı yer değiştirmeleri hakkında, Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükmün atıfta bulunduğu 25.6.1983 Tarihli ve 18088 Sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğinin"Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 13. maddesindeki; "Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir." hükümlerine göre sağlık özrünün sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu madde metnindeki "eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden" ibaresi Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 7/10/2015 tarihli ve YD İtiraz No: 2015/946 sayılı ve aynı tarihli YD İtiraz No: 2015/963 Kararı ile yürürlüğü iki defa durdurulmuştur. Dolayısıyla herhangi bir sağlık kuruluşundan usulüne uygun resmi veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından alınacak sağlık raporu geçerli olacaktır.

Bu konuda; Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 02.05.2017 tarihli ve 99.835 sayılı Makam Oluru ve "Sağlık Raporlarına İlişkin Usul ve Esaslarına" bakılması gerekmektedir.

Ayrıca, 2021 Yarıyıl Tatili Öğretmenlerin Aile Birliği, Sağlık, Can Güvenliği Mazeretleri Ve Engellilik Durumu İle Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirme Duyurusun'da Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değiştirmelerhususunda açıklamalar bulunmaktadır.

İşte o açıklamalar;

B.1. Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değiştirmeler

Öğretmenlerden;

Kendisi, eşi veya çocuklarından birinin, Anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edildiği kardeşlerinden birisinin, hastalığının öğretmenin görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini resmi veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından alacakları sağlık kurulu raporu ile belgeleyenler, tedavi olmak istediği ilçe/ildeki eğitim kurumlarına atanmak üzere yer değiştirme başvurusunda bulunabilecektir.

Ayrıca anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edildiği kardeşlerinden birisi için resmi veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından alınan sağlık kurulu raporlarında "Başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez." ibaresi bulunanlar da anne, baba veya kardeşinin Adres Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı adresinin bulunduğu yere yer değiştirme başvurusunda bulunabilecektir.

Başvuruda;

Hekimlerce aksine bir tarih belirtilmemiş olması şartıyla başvuru tarihi itibarıyla resmi veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından son iki yıl içerisinde alınan yukarıda açıklanan muhtevaya uygun sağlık kurulu raporu, Kardeşine vasi tayin edilenlerden mahkeme kararı,

istenecektir.

Eş, anne, baba, çocuk veya kardeş için vasi tayini sebebiyle alınmış sağlık kurulu raporlarıyla yapılan başvurularda onay makamları, aile kütüğüne işlenmiş kişisel bilgilerin özetlerini gösterir vukuatlı nüfus kayıt örneğini elektronik ortamda temin ederek kontrol edecektir.

Bu hükümlere göre; sağlık raporunda "Başkasının güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez." yerine özür durumu yer değiştirmesi isteyen öğretmenin adını yazması, örneğin ben babamın sağlık sorunu nedeniyle özür durumu başvurusunda bulunacaksam babamın sağlık raporunda "Oğlu Ahmet Kandemir'in güç ve yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremez." ibaresinin yazması gerekmemektedir. Bu işlem, red eden kişinin kendi inisiyatifiyle almış olduğu keyfi bir red kararıdır. Ayrıca örneğini verdiğimiz bu sorun bakanlık tarafından müdahale edilerek çözülmüştür. Peki bakanlığın haberinin olamadığı yada öğretmenlerin haklarından bihaber olduğu durumlarda kimler hak kaybetmiştir? Dolayısıyla öğretmenlerin kendi haklarını kaybetmemeleri için "Öğretmenler, öncelikle hangi mevzuatı bilmeli?" dosyamızda yer verdiğimiz asgari mevzuatları takip etmeleri gerekmektedir.

Ahmet KANDEMİR