Rehber öğretmen nakilleri il içinde tıkandı. İşte çözüm önerileri

Sadece tek bir okuldaki boşluktan dolayı bazı illerde rehber öğretmenler nakil olamadı

İl Milli Eğitim Müdürlükleri internet sitelerinde yayımlanan il içi boş kontenjanlara istinaden gerekli şartları taşıyan Rehber Öğretmenler il içi yer yer değiştirme talebinde bulundular. Ancak Rehber Öğretmenler tercih listelerindeki okullar boş kalmasına rağmen hiçbir okula atanamadılar.

REHBER ÖĞRETMEN YER DEĞİŞTİRMELERİNİN İL İÇİNDE TIKANMASININ SEBEBİ NEDİR?

Bu rehber öğretmenlerin; boş olmasına rağmen tercihlerine atanmama gerekçeleri ise birkaç İl Milli Eğitim Müdürlüğünün internet sitesinde yayımlanan duyurudaki "Rehber Öğretmen atamasında Norm Kadro Yönetmeliğinin 21. maddesinin 4. bendine göre atama yapılacaktır." açıklamasıdır

Şöyle ki; Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğinin "Rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu" başlıklı 21. maddesi 4. fıkrasındaki; "(4) Özel eğitim kurumları hariç olmak üzere, bir yerleşim merkezindeki her eğitim kurumunda en az 1 rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu doldurulmadan ikinci ve müteakip norm kadrolara öğretmen atanamaz." hükümleri bulunmaktadır.

Bu hükümlere göre bir Rehber öğretmeni olmayan okul varken diğer okullara Rehber Öğretmen ataması yapılamamaktadır.

Fakat; Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "İsteğe bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 52. maddesinde ve bu maddeye istinaden hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün 2021 Yılı Öğretmenlerin İl İçi İsteğe Bağlı Yer Değiştirme Duyurusunda da Norm kadro yönetmeliğinin 21. maddesi 4. fıkrasındaki kuralı hatırlatan bir uyarıda bulunmamıştır.

BAKANLIĞIN KENDİSİ, KENDİ YAZDIĞI 21. MADDE KURALINA UYMAMAKTADIR

MEB, ilk defa öğretmen atamasında, iller arası öğretmen yer değiştirmesinde ve mazerete bağlı yer değiştirmelerde bile 21. madde 4. fıkra kuralına uymamaktadır.

"MEB'in ana sorunu iller arasında uygulama birliğinin olmamasıdır 3" başlığı ile yaptığımız araştırma yazısındaki verilere göre; 2017 yılında; Norm kadro yönetmeliğinin 21. maddesi 4. fıkrasındaki bu kuralı uygulayan il milli eğitim müdürlüklerinin sayısı 6 ildir. Bu maddenin uygulanması hakkında ülkede bir uygulama birliği bulunmamaktadır.

Rehber Öğretmenlerin il içi yer değiştirmelerinde ülkede uygulama birliği olmayan Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "İsteğe bağlı yer değiştirmeler" başlıklı 52. maddesi ve bu maddeye istinaden yayımlanan 2021 Yılı Öğretmenlerin İl İçi İsteğe Bağlı Yer Değiştirme Duyurusunda dahi yer almayan Norm Kadro Yönetmeliğinin 21. maddesi 4. fıkrasındaki bu kuralı uygulayan illerdeki okullarda hemen hemen birer Rehber Öğretmen bulunmaktadır. Fakat bir kaç okulun Rehber Öğretmeni başka bir ile yer değiştirme suretiyle gittiğinde ya da bu okullara ilk atamada rehber öğretmen atanmadığında Rehber Öğretmen il içi atamaları tıkanmaktadır.

Şöyle ki bir okulun Rehber Öğretmen kadrosu boş olursa ve orayı hiç bir Rehber Öğretmen tercih etmez ise yer değiştirme işlemleri tıkanmaktadır.

Norm Kadro Yönetmeliğinin 21. maddesi 4. fıkrasındaki bu kuralı uygulayan iller, 21. maddeyi bir süre sonra uygulama imkan ve kabiliyetini yitirdiğinden Rehber Öğretmenlerin yer değiştirmeleri tıkanmaktadır. Koca bir ilde bir okulda Rehber Öğretmen olmaması, o ilde hiçbir Rehber Öğretmenin diğer ihtiyaç olan okullara yer değiştirememesini doğurmaktadır.

ESASEN UYGULAMADA BİR SORUN YOKTUR

Yer değiştirmek isteyen Rehber Öğretmenlerimiz var iken okullarımızda eğitim ve öğretim hizmetlerinin gerekli ve yeterli personelce yürütülmesi, personel boyutunda atıl kapasite yaratılmaması, var olan atıl kapasitenin ihtiyaç duyulan okul ve kurumlara yönlendirilmesi ve verimliliğe dönüştürülmesi için yer değiştirme isteklerini boş kontenjanlar bağlamında değerlendirilmesinde kamu yararı bulunmaktadır. Bir okulda Rehber Öğretmen bulunmuyorsa bu okul ilk atama kapsamına alınmalı. Aksi halde bu okul dolmadan diğer okullara yer değiştirmek isteyen öğretmenlerin atanma taleplerinin karşılanamaması Anayasamızın "II. Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi" başlıklı 42.maddesi 1.fıkrasında; "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz." hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.

Kaldı ki; Kimsenin eğitim ve öğretim hakkından yoksun bırakılamayacağı Anayasamızda güvence altına alınmıştır. Bu güvence, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve ilgili alt mevzuat düzenlemeleri ile hükme bağlanmıştır. Temel bir insan hakkı olan eğitim hizmeti, ayrım gözetmeksizin tüm bireylere açık olup bu hizmetlerden tüm bireylerin eşit düzeyde yararlanması esas olduğundan Türk Milli Eğitiminin genel amaçları çerçevesinde; kendini tanıyan, kendine sunulan eğitsel ve mesleki fırsatları değerlendirebilen ve sorumluluk alan bireyler yetiştirilmesini ve bireylerin toplum içinde sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürerek kendini gerçekleştirmelerini sağlamak amacıyla eğitimde rehberlik hizmetleri sunulmakta olduğun Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü 15.02.2018 tarih ve 3296874 sayılı, "Rehberlik Hizmetleri" konulu 2018/6 nolu Genelgesiyle Rehber Öğretmeni hiç olmayan veya yeterli sayıda olmayan okullara Rehber Öğretmen geçici görevlendirilmesi yapmaktadır.

İŞTE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ

Dolayısıyla 2021 Yılı İl İçi Yer Değiştirme İşlemlerinde Rehber Öğretmenlerin yapmış olduğu tercihleri doğrultusunda diğer Rehber Öğretmenlerle birlikte hizmet puanı ve tercih üstünlüğüne göre tekrar değerlendirme yapılarak Rehber Öğretmen branşında tekrar il içi yer değiştirme atamalarının yapılması gerekmektedir.

Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğinin "Rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu" başlıklı 21. maddesi 4. fıkrasındaki; "(4) Özel eğitim kurumları hariç olmak üzere, bir yerleşim merkezindeki her eğitim kurumunda en az 1 rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu doldurulmadan ikinci ve müteakip norm kadrolara öğretmen atanamaz." hükümlerindeki "1 rehberlik alan öğretmeni norm kadrosu" ibaresindeki 1 rehber öğretmen sayısı en azından 2'ye çıkarılması, il içinde tıkanan rehber öğretmen yer değiştirmelerin açılmasına sebebiyet verecektir.

Esasında bu maddeye hiç gerek yoktur çünkü uygulamada her okulda rehber öğretmen olma mantığı yerinde bir uygulama olsa da bu mantığın uygulanabirliğinin olabilmesi için Rehber Öğretmeni hiç olmayan okulların ilk atama kontenjanlarına yansıtılması, iller arası ve özür durumu yer değiştirme kontenjanlarına açılması daha yerinde bir uygulama olacak, bu uygulama sayesinde Rehber Öğretmensiz okul kalmayacak ve il içinde rehber öğretmen yer değiştirmeleri tıkanmayacaktır.

Şöyle ki; Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Atama yapılacak eğitim kurumlarının duyurulması" başlıklı 59. maddesindeki hükümlerine öncelikle Rehber Öğretmenlik branşında Rehber öğretmeni hiç olmayan okular açılır ibaresini eklenmesi sorunu en kestirme ve en mantıklı yoldan çözecek ve bin, iki bin hatta üç bin öğrencisi olan okullarda bir Rehber Öğretmenle çalışılmasına sebebiyet veren bu uygulama düzeltilmiş olacaktır.

İşte o madde;
Atama yapılacak eğitim kurumlarının duyurulması
MADDE 59 - (1) Mazerete bağlı yer değiştirmelerde, öğretmenlerin mazeretlerinin karşılanabilmesi bakımından öğretmen ihtiyacı bulunan eğitim kurumlarının tamamına il milli eğitim müdürlüklerince elektronik başvuru sayfasında yer verilir.
(2) İller arasında isteğe ve zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı olarak yapılacak yer değiştirme suretiyle atamalarda öğretmenlerin tercihlerine yansıtılacak eğitim kurumları; o yerleşim yerinde görev yapan mevcut öğretmenlerle ihtiyacın karşılanabilirliği dikkate alınarak öğretmen ihtiyacı bulunan eğitim kurumları arasından il milli eğitim müdürlüklerince belirlenir. İller arasında yer değiştirecek öğretmenlerin alanlar bazındaki kontenjanları ülke genelinde dengeli dağılımı sağlayacak şekilde hizmet bölgeleri ve illerin doluluk oranları dikkate alınarak belirlenir.
(3) Öğretmenlik görevine atamalarda adayların tercihlerine yansıtılacak eğitim kurumları, illerin alanlar itibarıyla doluluk oranları esas alınarak ülke genelinde dengeli dağılımı sağlayacak şekilde belirlenir. Bu şekilde belirlenen eğitim kurumları, öğretmen atama döneminde başvuruda bulunan adayların tercihine imkan sağlayacak şekilde Bakanlıkça açılan elektronik başvuru sayfasında belirtilir.

Ahmet KANDEMİR