Emekli memurun üniversiteyi bitirmesi maaşını etkiler mi?

15.10.2013 yılında ön lisans mezunu olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Trakya Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünden emekli oldum. Yıllar sonra 2018-2021 yılları arasında lisans mezunu oldum. Şu anda hizmetine saydırabilmem için SGK'da nasıl bir yol izlemem gerekir?

Emekli olduktan sonra lisans tamamlama memura fayda sağlar mı?

Bugün için Devlet memurlarının emeklilikten sonra üst öğrenim bitirmesi veya lisans tamamlaması emekli aylığını artırmaz, sadece kendisinin öğrenim seviyesini yükseltir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununda memurların öğrenim derecelerine göre yükselebilecekleri derece ve kademeler ile hem intibak derecelerine hem de bulunmuş oldukları hizmet sınıfı ve görev unvanlarına göre ek göstergeler belirlenmiştir. Ek gösterge rakamları hem emekli aylığını hem de emekli ikramiyesini etkileyen en büyük unsurdur.

Devlet memurları görevde iken veya görevden ayrıldıktan sonra bir üst öğrenimi bitirme gayretinde olmakta, böylelikle emekli aylık ve emekli ikramiyelerine büyük katkı sağlayan ek göstergeyi kazanma düşüncesinde olabilmektedirler.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun geneline bakıldığında, emeklilik konumuna geçen ve göreviyle ilişiği kesilen veya göreviyle ilişiği kesildikten sonra yeniden devlet memurluğuna girmeyen kişilerin bu esnada bir üst öğrenimi bitirmeleri halinde intibakları yapılmamaktadır.

Devlet memurlarından göreve başladıktan sonra görevde iken veya bu görevden ayrılarak bir üst öğrenim bitiren kişilerden yeniden devlet memurluğuna başlamaları halinde, işlemler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 36 (A) 12/d fıkrasına göre yapılmaktadır.

Bu hüküm gereği, memuriyette veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin yeniden memuriyete dönmeleri halinde aynı üst öğrenime tahsillerine ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitiren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak şartıyla bitirdikleri üst öğrenimin hizmete başlangıç derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı değerlendirilerek kişilerin aylıklarında esas alınması gereken derece ve kademeler tespit edilmektedir.

Ayrıca, intibak işleminin yapılabilmesi için bu Kanunun ilgili maddelerine de bakılması gerekmektedir. 657 sayılı Kanunun 167 nci madde hükmünde, derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161. maddeye göre kazandığı kademe aylığını alacağını, ancak yürütülmekte olan görevin niteliğinde bir değişme olmaması halinde derece yükselmesine ilişkin onayın geçerlilik tarihini takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 657 sayılı Kanunun 161. maddesine göre kazandığı kademe aylığını alacağını açıklamaktadır.

Sonuç olarak, emeklilikte bitirilen yani aktif memurluk hayatı sona erdikten sonra, emeklilik statüsünde iken bir üst öğrenimin bitirilmesi veya lisans tamamlanması dikkate alınmaz.

Ayrıca, bugün için ön lisans ve lisans mezunları açısından emekli aylık ve ikramiye tutarı açısından hiçbir fark olmadığını belirtebiliriz. Örneğin, ön lisans mezunu GİH sınıfındaki memur ile GİH sınıfındaki lisans mezunu memurun ek göstergesi 2200'dür. Yine aynı şekilde daha önce ön lisans mezunu Şube Müdürünün ek göstergesi ile lisans mezunu Şube Müdürünün ek göstergesi de aynı olup 2200'dür. Bu bakımdan ön lisans veya lisans mezuniyetinin emeklilikte ödenen tutarlar açısından bugün için hiçbir fark olmadığını, her ikisinin de emeklilikte aynı tutarlarda aylık ve ikramiye aldığını söyleyebiliriz. Hesaplama için https://www.memurlar.net/hesaplama/emekli-maas/ adresimiz ziyaret edilebilir.

Konuyla ilgili bir öneri

Her ne kadar emekli iken bitirilen üst öğrenimin dikkate alınması açısından bir kanuni düzenleme bulunmamakta ise de, Ülkemiz öğrenim seviyesinin yükselmesi açısından ve her konumda iken okuma ve öğrenmeyi teşvik açısından, emekli iken dahi bitirilen üst öğrenimin intibak işleminde dikkate alınması yönünde bir kanun değişikliği olabileceğini, olmaması yönünde olumsuz bir durumun da bulunmadığını, emekli olmadan Hazineye veya Sosyal Güvenlik Kurumuna maaşlardan kesilen kesenek tutarlarının çok çok önemli bir tutar olamayacağını da (emekli olmadan 1 ay, 5 ay, veya 10 ay öncesinden üst öğrenimi bitirenlerin intibak işlemlerinin yapılması ve üst derece kademelerinden emekli olabildikleri mümkün olduğundan) değerlendirmekteyiz.