Bir Önceki Yıl Alınan Döner Sermaye ve Denge Tazminatı Sorunu
Döner sermaye ve ek ödeme alan kamu personeline denge tazminatı ödenmemektedir. Ancak, 5473 sayılı Denge Tazminatı Kanununa göre 10 grup personele, bir önceki yıl aldığı ek ödemeler toplamı denge tazminatı tutarından az ise, bu personele denge tazminatı ödenmesi gerekmektedir. Uygulama farklılıkları nedeniyle, döner sermaye alan kurumda ilk defa işe başlayan kamu personeline ilişkin açıklamalar için başlığa tıklayınız.
Aşağıdaki yazı sadece fark olarak denge tazmşnatı ödenenlere ilişkindir. Denge tazminatına ilişkin diğer konular için buraya tıklayınız.
Denge Tazminatı Kanunu 31.03.2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Kanunun;
- ilk fıkrası hangi kurumlarda çalışan kamu personeline denge tazminatı verileceğini,
- ikinci fıkrası hiç bir şekilde denge tazminatı verilmeyecek kamu personelini,
- üçüncü fıkrası ise fark olarak ödeme yapılacak kamu personelini düzenlemiştir.
Üçüncü fıkra hükmü
Fark olarak denge tazminatı ödenecek kamu personeline ilişkin üçüncü fıkra düzenlemesi şu şekildedir.
"...önceki yılda yapılmış olan ödemelerin toplam net tutarına, birinci fıkraya göre yapılması öngörülen ödemeler toplam net tutara ulaştıktan sonra birinci fıkraya göre ödeme yapılmaya başlanır."
Üçüncü fıkrada sayılan ve fark ödemesi yapılacak personel şunlardır
-) 3/6/1938 tarihli ve 3423 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası, (Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki ve teknik öğretim okullarında döner sermaye işletmesi gelirlerinden 'üretimi teşvik primi' alanlar)
2-) 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin son fıkrası, (Tarım ve Köyişleri Bakanlığının merkez ve taşra kuruluşlarındaki döner sermaye işletmelerinde çalışıp da döner sermaye geliri alanlar)
3-) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi, (YÖK, ÜAK, üniversiteler ve bunlara bağlı fakülte, enstitü, yüksekokul, konservatuvar, meslek yüksekokulları ile uygulama ve araştırma merkezlerinde döner sermaye alan akademik ve idari personel)
4-) 4/2/1983 tarihli 2797 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin beşinci fıkrası, (Yargıtay döner sermaye işletmelerinde 'teşvik tazminatı' alanlar)
5-) 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Kanunun 19'uncu maddesinin onbirinci fıkrası, (Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumunda 'üretim teşvik primi' alanlar)
6-) 25/4/2001 tarihli ve 4652 sayılı Kanunun 29'uncu maddesinin son fıkrasında öngörülen ödemelerden yararlananlar ile (Polis akademisi ve buna bağlı eğitim-öğretim kurumlarında kurulan döner sermaye işletmelerinde döner sermaye alanlar)
7-) 8/5/1991 tarihli ve 3717 sayılı Kanunun 2 nci maddesi uyarınca yol tazminatının yarısı olarak kamu bankalarına yatırılan tutarlardan ödeme yapılanlara, (Bu madde adli yargı hakim ve savcıları ile adli yargıda görevli yazı işleri müdürü, zabıt katibi, mübaşir, icra müdürü, icra müdür yardımcısı ile diğer personele ilişkindir.)
8-) Bezm-i Alem Valide Sultan Vakıf Gureba Hastanesi döner sermaye gelirlerinden,
döner sermaye katkı payı ödenenler,
9- Tasarının birinci fıkrası kapsamına girmeyen personelden bir önceki yılda 14/4/1982 tarihli ve 2659 sayılı Kanunun 30'uncu maddesine göre ödeme yapılanlar, (Bu madde Adli Tıp Kurumunda döner sermaye alanlara yöneliktir) ve
10- Sağlık Bakanlığı merkez teşkilatı personeli hariç 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı Kanunun 5'inci maddesine göre ödeme yapılanlara, [Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşları ile bağlı kuruluşlarında (Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü hariç) Döner sermaye alanlar..
Fark ödemesi yapılan grupta ilk defa başlayana, denge tazminatı verilecek mi?
Yukarıdaki madde hükmü incelediğinde, fark ödemesi yapılabilmesi için önceki yıl döner sermaye gelirinin denge tazminatı tutarının altında kalması gerekmektedir. Eğer kişi ilk defa memuriyete başlamış ise, önceki yıl alınan döner sermayeden bahsedilemeyeceği için, bu kişiye denge tazminatı verilmesi gerekmektedir.
Örneğin 2007 yılı ağustos ayında, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının merkez ve taşra kuruluşlarındaki döner sermaye işletmelerine atanan bir aday memur için, önceki yıl alınan döner sermaye söz konusu olamayacağı için, bu kişiye denge tazminatı ödemesi Ağustos ayı maaşı ile birlikte denge tazminatının ödenmesi gerekmektedir.
DİĞER SORUNLAR
1- Aynı durum aylıksız izinli olduğu için önceki yıl hiç döner sermaye almayan kamu personeli için de geçerlidir. Bu personel de denge tazminatı ödenmesi gerekmektedir.
2- Sitemize ulaşan bir diğer yanlış uygulamada ise, 2007 yılında ilk defa işe başlayan bir memura denge tazminatı ödemesi yapıldığı, 2008 yılı döner sermaye ödemesi kesilmiştir. Memurun döner sermayesinin kesilebilmesi için kanuni dayanağa ihtiyaç vardır. Şuanki mevzuatta denge tazminatı alan memura döner sermaye ödemesinin verilmeyeceği yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu konudaki uygulamalar yanlıştır.