HİTAP'ta çıkan 'Değerlendirilmedi' ibaresiyle hak kaybı yaratır mı?

Memurlar emeklilik bilgilerini öğrenmek için E-devlet HİTAP üzerinden yaptıkları sorgulamalarda karşılaştıkları "Değerlendirilmedi" ibaresi neyi ifade etmektedir. Memur için bir hak kaybı ortaya çıkarmakta mıdır?

26 Ocak 1971 doğumluyum. 1 Haziran 1994 ile 30 Haziran 1996 arası 4B'li olarak 750 gün prim ödemem var. 4 Ekim 1999 tarihinde 4C'li memur olarak işe başladım. Halen aktif olarak görev yapmaktayım. Askerliğimi 1991 ile 1992 yılları arasında Kıbrıs'ta 15 ay er olarak yaptım. Hitap hizmet belgesinde Birleştirilen Hizmetler bölümünde yurt dışı hizmetler bölümünde 360 gün prim ve Bağ kur olarak 749 gün prim ve değerlendirilmedi yazıyor, Ne yapmalıyım. E devlet Hitap hizmet dökümünde Birleştirilen hizmet bölümünde 01 haziran 1994 ile 30 Haziran 1996 arası 4/b olarak prim ödemesi gözüküyor. Yurt dışı hizmet olarak benim 1991-1992 yıllarında yapmış olduğum askerlik hizmeti gözüküyor. Bunun bana bir getirisi var mı? Hitap belgesinde 26.01.2027 gözüküyor daha önce emekli olma durumumuz var mı? Askerliğimden ne kadarını yatırırsam? Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? Teşekkürler. Saygılarımla

Konunun anlaşılması bakımından, hizmet bütünleşmesi ile memurların intibak işlemlerinin ne olduğunu kısaca açıklamakla başlamaktayız.

Birleştirilen hizmetler ne demektir?

Kişilerin çalışma hayatları içerisinde farklı statülerde geçen hizmetleri de bulunabilmektedir. Bu hizmetler, memurların hem emeklilik hizmet sürelerinin toplamında, hem emeklilik yaş hesaplamasında hem de intibak işlemlerinde dikkate alınır. Birleştirilen hizmet kavramı da memurların emeklilik talebinde bulunduklarında emekli aylık ve emekli ikramiyesi hesabında kullanılacak olan toplam hizmeti ifade eder, yani memurun fiili olarak çalıştığı memurluk süresi, borçlandığı süreler (askerlik, yurtdışı, ücretsiz izin vb. gibi), işçi veya esnaf statüsünde çalıştıkları süreler toplamı üzerinden emeklilik işlemleri yapılır.

Hizmetlerin bütünleşmesinde 2008 yılı Ekim ayından önce memurluğa başlamış olanlar hakkında 2829 sayılı Kanun, bu tarihten sonra göreve başlamış olanlar hakkında da 5510 sayılı Kanun Madde 53 hükümleri uygulanır.

İntibak işlemi nedir, nasıl uygulanır?

Memurluk hizmetine başlamadan önce işçilik, esnaflık gibi hizmet süreleri olan memurların bu sürelerinin intibak işlemlerinde uygulanmasına ilişkin hükümler bulunur. Memurun Kazanılmış hak aylık intibakında, yani ek göstergeyi kazanmayı sağlayan intibak işlemlerinin uygulanmasına yönelik hükümler 657 sayılı Kanunda, Emekli Keseneğine Esas Aylık intibakında uygulanmasına, yani ek göstergeyi kazanmasını sağlamayan intibak işlemlerine ilişkin hüküm de 5434 sayılı Kanunda bulunmaktadır.

Özetle;

İşçi veya Esnaf olarak çalışılan süreler kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilmez. Ancak, işçi veya esnaflık süresi meslekleri ile ilgili geçmiş ise belirli kısmı kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilir. Tamamı ise emekli keseneğine esas aylık intibakında değerlendirilir.

657 sayılı Kanun hükmü gereği, 4 B sözleşmeli sürelerin tamamı kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilir. Askerlik süresi ister borçlanma yapılsın ister borçlanma yapılmasın yine kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilir.

Ayrıca, 657 sayılı Kanun hükmü gereği emsal intibak denilen, yani göreve girdikten sonra üst öğrenimi bitirenlere yönelik intibak işlemi de uygulanır, bu işlemde kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi gereken bazı süreler intibak işleminde devre dışı bırakılır.

Açıklamalarımız bağlamında sonuç değerlendirmemiz olarak;

E-Devlet HİTAP kayıtlarında olduğunu belirttiğiniz "Değerlendirilmedi" ibaresinin memurun kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilmeyen süreleri kapsamış olabileceğini, ancak kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilmeyen tüm hizmetlerin ise emeklilik hizmetlerinin toplamında dikkate alınmasının gerektiğini, dolayısıyla herhangi bir yanlışlığın olmayacağını, değerlendirmekteyiz

Ayrıca, E-devlet HİTAP (Kısaltılmış olarak adlandırılan bu program Sosyal Güvenlik Kurumunun programı olup, işe yararlığı da memurların tüm çalışma hayatı içerisindeki hizmetlerin kayıt altına almayı sağlayan) sistemi üzerinden görülen farklılığın uygulama pratikliği olarak ayrıştırılmış olduğunu değerlendirmekteyiz. Bu şekilde ayrıştırılmış hizmetlerin emeklilikte bir hak kaybı ortaya çıkarmayacağını, bilakis hizmetlerin nerede, ne şekilde geçtiğini belirtmekte olduğundan faydasının da olacağını söyleyebiliriz. Memurların emeklilik işlemlerinde de toplam hizmetler esas alınarak emekli aylıkları, emekli ikramiyesi ödemesinde kullanıldığını, dolayısıyla hiçbir hak kaybının ortaya çıkma ihtimalinin de olmayacağını değerlendirmekteyiz.

Ayrıca;

E-Devlet HİTAP bölümünde askerlik hizmet sürenizin Yurtdışı hizmet süresi olarak gösterildiğini belirtmektesiniz. Bu durumun bizce E-Devlet HİTAP bölümünde yanlış bir ibare olarak belirtilmiş olabileceğini, ancak bu şekilde belirtilmiş olmasının da askerlik sürenizi borçlanır iseniz hizmet yönüyle hakkınızda olumsuz bir durum ortaya çıkarmayacağını söyleyebiliriz. Ayrıca, askerlik süresi memurun ister borçlanma yapsın ister borçlanma yapmasın her durumda intibak işleminde değerlendirilen süre olmaktadır, bu nedenle askerlik hizmetinize yönelik "değerlendirilmedi" ibaresinin de göreve girdikten sonra üst öğrenimi bitirmiş iseniz emsal intibak işlemine yönelik işlemin sonucu olabileceğini değerlendirmekteyiz.

Ancak, askerlik sürenizi borçlanma yaparsanız belirttiğimiz gibi intibak işlemi hariç hizmet toplamınıza eklenmesi gerektiğini söyleyebiliriz.

Değerlendirmemiz 5434 e tabi olmakla birlikte, aynı işlemin 5510 a tabi memurlar içinde aynı şekilde olduğunu, sadece kavramsal olarak farklılık gösterebileceğini, yine aynı şekilde anılan sisteme kayıtlarının yapılmasının olduğunu söyleyebiliriz.

Emeklilik şartlarınıza yönelik değerlendirmemiz:

Belirttiğiniz bilgilere göre, memurların emeklilik yaş tarihlerinin tespitinde kullanılan 23/05/2002 tarihine kadar olan toplam çalışma sürenizi 5 yıl 9 ay olarak hesaplamaktayız. Bu duruma göre emeklilik yaş tarihiniz 56 yaşınızı doldurduğunuz tarih olur.

Şayet, askerliğinizin sadece 10 ayını borçlanırsanız 1 yıl kazanırsınız ve 55 yaşınızı dolduracağınız tarih emeklilik yaş tarihiniz olur. (Not olarak; borçlanmanın emeklilik talep tarihinden en az 6 ay önce yapılması gerektiği konusunu da hatırlatmak isteriz)