Astsubaylığa başvuru tarihinden sonra lisans eğitimini tamamlayanlara İDDK'dan olumsuz haber
İDDK, 4 yıllık fakülteden mezun olmadan önce astsubay olmak için idareye başvuran, bu başvuru tarihinden sonra lisans eğitimini tamamlayan ve idarece yapılan sınavlarda başarı gösterdikten sonra verilen temel askerlik eğitiminde başarılı olup astsubaylığa nasbedilen davacıların, lisans eğitiminde astsubay meslek yüksek okulundan yıl olarak fazladan okudukları sürenin astsubay çavuşluktaki rütbe bekleme süresinden düşürülmesi istemiyle yapmış oldukları başvuruların reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda verilen farklı nitelikteki kararlar arasındaki aykırılığı giderdi.

İDDK, "astsubaylığa başvuru tarihinden sonra tamamlanan lisans eğitimlerinde
geçen ve astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim
sürelerinin, rütbe bekleme süresinden sayılmaması" doğrultusunda hüküm
verdi
Mahkemenin değerlendirmesi
926 sayılı Kanun'un "En az bekleme süreleri" başlıklı 79. maddesinin
-28/05/2003 tarih ve 4861 sayılı Kanun'un 3. maddesi ile değişik- 3. fıkrasında,
kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten
sonra muvazzaf astsubay olmak için başvuranların, temel askerlik eğitimini başarıyla
bitirip muvazzaf astsubay nasbedilmeleri durumunda, hazırlık sınıfı ve sınıfta
kalmalar hariç olmak üzere astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla
fazla olan öğrenim sürelerinin, kıdemlerinden sayılacağı belirtilmiş, bunların
hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri hususu yönetmeliğe bırakılmış
olup, anılan hükme ilişkin olarak 4861 sayılı Kanun gerekçesinde ise "kendi
nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek fakülte, yüksekokul,
veya meslek yüksekokulları bitiren ve müteakiben bu öğrenimlerine göre astsubay
nasbedilenlerin astsubay meslek yüksekokullarından yıl olarak fazla okudukları
sürelerin astsubay rütbe bekleme sürelerinden sayılması ve rütbe bekleme süresinden
düşülmesi esas alınmakta; bu sürelerin tamamının bir rütbenin bekleme süresinden
düşülmesine mani olmak ve personelin her rütbede idarece uygun görülecek bir
süre kadar beklemesini sağlamak amacıyla bunların hangi rütbede ne kadar eksik
bekletileceğinin yönetmelikte belirtilmesi öngörülmektedir." ifadelerine
yer verildiği görülmektedir.
Anılan Kanun ve gerekçesi ile Astsubay Sicil Yönetmeliği hükümlerinin bir arada
değerlendirilmesinden, fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında geçirilen
sürelerin rütbe bekleme süresinde dikkate alınabilmesi için söz konusu yüksek
öğrenimin muvazzaf astsubaylık için yapılan başvuru tarihinde tamamlanmış olması
gerektiği, bir başka ifadeyle rütbe bekleme süresinden eksiltmesi istenilen
yüksek öğrenim süresinin, astsubaylık başvurusunda aranan nitelik şartlarında
belirtilen ve dikkate alınan fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okulu öğrenimi
kapsamında olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla 4 yıllık fakülteden mezun olmadan önce astsubay olmak için idareye
başvuran, bu başvuru tarihinden sonra lisans eğitimini tamamlayan ve idarece
yapılan sınavlarda başarı gösterdikten sonra verilen temel askerlik eğitiminde
başarılı olup astsubaylığa nasbedilenlerin, astsubaylığa başvuru tarihinden
sonra tamamladıkları lisans eğitimlerinde geçen astsubay meslek yüksek okullarından
yıl itibarıyla fazla olan öğrenim sürelerinin, 926 sayılı Kanun'un 79. maddesi
ve Astsubay Sicil Yönetmeliği'nin 82. maddesinde rütbe bekleme süresinden düşürülmesinde
dikkate alınacağı öngörülen sürelerden sayılması olanaklı değildir.T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2023/37
Karar No : 2023/40
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA
KARAR
Erzurum Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 12/07/2023 tarih ve E:2023/63,
K:2023/63 sayılı kararıyla;
vekili Av tarafından, Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin
18/01/2023 tarih ve E:2022/54, K:2023/130 sayılı kararı ile Samsun Bölge İdare
Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 03/02/2022 (kararda sehven 14/01/2022 yazılmıştır)
tarih ve E:2022/83, K:2022/132 sayılı; Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari
Dava Dairesinin 25/09/2020 (kararda sehven 10/01/2020 yazılmıştır) tarih ve
E:2020/36, K:2020/865 sayılı kararları arasındaki aykırılığın giderilmesinin
istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın, Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesi kararı
doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare
Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri
Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 4. fıkrasının (c) bendi uyarınca dosyanın Danıştay'a
gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi 'ün açıklamaları dinlendikten
sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
I-AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :
A- ERZURUM BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 5. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2022/54 SAYILI
DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: ili, ilçesinde bulunan 2. Hudut Tugay Komutanlığı
emrinde astsubay başçavuş olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, 926
sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79. maddesi gereğince 4 yıllık
fakülte mezunu olarak astsubaylığa nasıp edilen personele verilmesi gereken
2 yıl kıdem ve rütbenin verilmesi talebiyle yapmış olduğu başvurunun reddine
ilişkin 06/12/2021 tarih ve E-8162988 sayılı işlemin iptali ile maaş ve özlük
haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Van 1. İdare Mahkemesinin 06/06/2022 tarih ve E:2022/47, K:2022/1573 sayılı
kararının özeti:
Davacının astsubaylık eğitimine başvuru tarihi itibarıyla henüz lisans eğitimini
tamamlamadığı ve fakülteden mezun olmadığı, dava dilekçesinde de ifade edildiği
üzere lisans mezuniyetinin astsubaylık eğitimi esnasında tamamlandığı, astsubaylığa
geçiş başvurusunda dikkate alınmayan lisans eğitiminin rütbe bekleme süresinden
eksiltilmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşıldığından, davacının başvurusunun
reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği, dava konusu
işlem hukuka uygun görüldüğünden, bu işlemden dolayı yoksun kalınan parasal
ve özlük hakların (rütbe ve terfisinin yükseltilmesi) tazmini talebinin de kabulüne
olanak bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesinin 18/01/2023 tarih ve E:2022/54,
K:2023/130 sayılı kararının özeti:
Usul ve esas yönünden hukuka uygun olan İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasını
gerektiren bir neden bulunmadığından, 2577 sayılı Kanun'un 45/6. maddesi uyarınca
istinaf isteminin kesin olarak reddine karar verilmiştir.
B- SAMSUN BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 4. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2022/83 SAYILI DOSYASINA
KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Askerlik Şubesi Başkanlığı emrinde astsubay kıdemli
üstçavuş olarak görev yapan davacı tarafından, astsubaylığa nasbedilmeden önce
bitirmiş olduğu fakülte süresinin mevzuatta karşılığı olan rütbe bekleme süresinden
eksiltilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin Kara Kuvvetleri
Komutanlığı Personel Başkanlığı'nın 03/02/2021 tarih ve O-79259604-903.03.01-4513368
sayılı işleminin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük ve maddi haklarının
astsubaylığa nasbedilme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte
ödenmesi istenilmiştir.
Tokat İdare Mahkemesinin 09/09/2021 tarih ve E:2021/205, K:2021/708 sayılı kararının
özeti:
Davalı idarece her ne kadar, 926 sayılı TSK Personel Kanunu'nun 79. maddesi
ile Astsubay Sicil Yönetmeliği'nin 82. maddesinin lafzı esas alınmak suretiyle
davacının, astsubay olmak için başvuru tarihi itibarıyla fakülte mezunu olmadığından
bahisle ilgili mevzuat hükmü uyarınca öğrenim kıdeminden (rütbede eksik bekletme)
yararlandırılmaması işleminde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı iddia
edilmiş ise de; " fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten
sonra muvazzaf astsubay olmak için başvuranlar" ibaresinden başvuru şartlarını
sağlayan kişilerin kastedildiği, ilgili Kanun ve Yönetmelik hükmünün bir bütün
olarak değerlendirilmesinden "astsubay olmak için başvuranlardan temel
askerlik eğitimini başarıyla bitirip astsubay nasbedilenler" denilmek suretiyle
esas olarak nasıp edilme tarihi itibarıyla lisans mezunu olup olmamanın önem
arz ettiği ve Kanun'un lafzından ilgililerin hangi mezuniyeti ile ilgili başvuru
yapıldı ise, statünün o şekliyle yapılması gerektiğinin anlaşılamayacağı, bu
yöndeki bir yorumun Kanun metninde düzenlenmeyen şartın dar yorumlanmak suretiyle
getirilmesi anlamına geleceği kanaatine varıldığından, astsubaylığa nasbedildiği
tarih itibarıyla lisans mezunu durumunda olan davacının, astsubay meslek yüksek
okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim süresinin kıdeminden sayılması
istemiyle yaptığı 02/02/2021 tarihli başvurusunun reddedilerek, kıdeminden sayılmamasına
ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı, hukuka aykırılığı
saptanan işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve maddi haklarının
davalı idareye başvuru tarihi olan 02/02/2021 tarihinden itibaren işleyecek
yasal faiziyle ödenmesi gerektiği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline,
yoksun kalınan parasal haklarının davalı idareye başvurma tarihinden itibaren
işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Samsun Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 03/02/2022 tarih ve E:2022/83,
K:2022/132 sayılı kararının özeti:
Her ne kadar davacı tarafından, mahkeme kararının geç ve hatalı uygulandığı,
idari işlemin mahkeme kararıyla iptal edilmesiyle tesis edildiği andan başlamak
üzere tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkması gerektiği, ancak mahkeme kararının
uygulanması amacıyla tesis edilen işlem neticesinde emsallerinden daha düşük
rütbeye getirildiği, emsallerinin rütbe ve kıdemine yükseltilmesine karar verilmesi
gerektiği ileri sürülmekte ise de, anılan talebin yargı kararının gereği gibi
uygulanıp uygulanmadığına ilişkin olduğu, dolayısıyla bu davanın konusunu oluşturmaması
nedeniyle anılan hususta değerlendirme yapılarak hüküm kurulmasının hukuken
mümkün olmadığı, söz konusu hususun ancak ayrı bir davaya konu edilebileceği
gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun
ise yukarıda belirtilen açıklama ile reddine kesin olarak karar verilmiştir.
C- ANKARA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 3. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2020/36 SAYILI DOSYASINA
KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Dört yıllık lisans eğitimi dikkate alınarak astsubaylık
eğitimine kabul edilen, başarılı olması üzerine astsubay çavuş olarak atanan
davacı tarafından, Astsubay Meslek Yüksekokulundan mezun olan astsubaylara göre
iki yıl fazla eğitim gördüğünü belirtmek suretiyle, bu iki yıllık sürenin 926
sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 79. maddesi gereğince rütbe
bekleme süresinden düşülerek nasbının buna göre düzeltilmesi ve düzeltme nedeniyle
yoksun kalınan parasal ve özlük haklarının ödenmesi talebiyle yapılan başvurunun
reddine ilişkin 07/12/2018 tarih ve 18 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
Ankara 6. İdare Mahkemesinin 26/09/2019 tarih ve E:2018/2677, K:2019/1818 sayılı
kararının özeti:
Kanun'un lafzından, yükseköğrenimi bitirerek astsubaylığa nasbedilen personele
ilişkin olarak, fakülteyi (4 yıllık lisans bölümünü) bitirdikten sonra muvazzaf
astsubay olmak için sınav başvurusunda bulunulması gerektiği anlaşılmakla birlikte,
davacının lisans mezunu olmadan önce muvazzaf/sözleşmeli astsubaylık sınavına
başvuruda bulunduğu, bu buşvurunun davalı idarece kabul edilerek yapılan sınavda
ve sonrasında verilen temel askerlik eğitiminde başarılı olması neticesinde
30/08/2007 tarihinde astsubay çavuş rütbesiyle mesleğe başlatıldığı, davacının
henüz lisans mezunu olmadan sınava katılmak için yaptığı başvurusunun idare
tarafından kabul edilmesinin mevzuatla çeliştiği görülmekle birlikte, tüm adaylık
sürecinin başarıyla tamamlanması sonucu davacının göreve başlatıldığının dosya
kapsamından anlaşıldığı,
Davacının, davalı idareye yapmış olduğu başvuruda, davacı ile aynı dönemde (sınavın
son başvuru tarihi olan 23/06/2006 tarihinden sonra) mezun olup davacının girmiş
olduğu sınavdan bir sonraki sınava katılmak zorunda kalan emsalleri ile aynı
durumda olduğu, diğer bir ifadeyle davacının mezun olduktan sonra (04/09/2006
tarihinden sonra) yasal olarak başvuruda bulunabileceği ilk muvazzaf/sözleşmeli
astsubaylık sınavına giren emsalleri ile birlikte düşünülmesi gerektiği göz
önüne alınarak rütbe bekleme süresinin buna göre değerlendirilip işlem tesis
edilmesi gerekirken, talebin reddine dair olarak tesis edilen dava konusu işlemde
hukuka uyarlık bulunmadığı,
Bununla birlikte, bu kararın, davacının lisans öğreniminin doğrudan rütbe bekleme
süresinden düşülmesi sonucunu doğurmayacağı, davalı idarece davacının rütbe
bekleme süresine ilişkin yapılacak değerlendirme sonucuna göre yeni bir işlem
tesis edileceği, dolayısıyla parasal ve özlük haklarının ödenmesi istemi hakkında
bu aşamada karar verilmesine hukuken olanak bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu
işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal ve özlük haklarının ödenmesi istemi
hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 25/09/2020 tarih ve E:2020/36,
K:2020/865 sayılı kararının özeti:
Olayda, davacının lisans eğitimine dayalı olarak astsubaylık giriş sınavına
kabul edilmesi ve aşamalardan geçtikten sonra lisans eğitimi temelinde astsubay
çavuşluğa nasbedildiği, bu anlamda davacının astsubay nasbedilmesinin dayanağının
dört yıllık lisans eğitimi olduğu dikkate alındığında, davacının lisans eğitiminde
astsubay meslek yüksek okulundan yıl olarak fazladan okuduğu sürenin 926 sayılı
Kanunun 79 ve Astsubay Sicil Yönetmeliğinin 82. maddesi uyarınca, astsubay çavuşluktaki
rütbe bekleme süresinden düşürülmesi gerektiği; bu anlamda dava konusu işlemde
hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptaline ilişkin mahkeme
kararının sonucu itibarıyla yerinde olduğu,
Usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunan istinaf istemine konu İdare Mahkemesi
kararının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, istinaf başvurusunun
yukarıda belirtilen gerekçe ile reddine kesin olarak karar verilmiştir.
II- İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Uyuşmazlıklarda; 4 yıllık fakülteden mezun olmadan önce astsubay olmak için
idareye başvuran, bu başvuru tarihinden sonra lisans eğitimini tamamlayan ve
idarece yapılan sınavlarda başarı gösterdikten sonra verilen temel askerlik
eğitiminde başarılı olup astsubaylığa nasbedilen davacıların, lisans eğitiminde
astsubay meslek yüksek okulundan yıl olarak fazladan okudukları sürenin astsubay
çavuşluktaki rütbe bekleme süresinden düşürülmesi istemiyle yapmış oldukları
başvuruların reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda verilen
farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu
görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT :
1-2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin
Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
4.Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır: ...
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki
kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin
nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması halinde; resen
veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma
hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli
olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde kendi görüşlerini
de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
...
5.(Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak
istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili
dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın
giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.
2-926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu:
926 sayılı Kanun'un "En az bekleme süreleri" başlıklı 79. maddesinin
-06/06/2003 tarih ve 25130 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren,
28/05/2003 tarih ve 4861 sayılı Kanun'un 3. maddesi ile değişik- 3. fıkrasında;
"Kendi nam ve hesabına (.) fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını
bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için başvuranlardan, temel askerlik
eğitimini başarıyla bitirip muvazzaf astsubay nasbedilenlerin, hazırlık sınıfı
ve sınıfta kalmalar hariç olmak üzere astsubay meslek yüksek okullarından yıl
itibariyle fazla olan öğrenim süreleri, kıdemlerinden sayılır ve bunların hangi
rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri yönetmelikte gösterilir." hükmü
yer almaktadır.
3-Astsubay Sicil Yönetmeliği:
28/12/1998 tarih ve 23567 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren
Astsubay Sicil Yönetmeliği'nin -07/03/2006 tarih ve 26101 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile değişik- 82. maddesinde; "Kendi
nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığınca tespit edilecek fakülte, yüksek okul
veya meslek yüksek okullarını bitirdikten sonra muvazzaf astsubay olmak için
başvuranlardan, temel askerlik eğitimini başarıyla bitirip astsubay nasbedilenlerin,
hazırlık sınıfı ve sınıfta kalmaları hariç olmak üzere, astsubay meslek yüksek
okullarından yıl itibariyle fazla olan öğrenim süreleri, rütbe bekleme süresinden
düşülür. Bunlardan hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri, aşağıda
gösterilmiştir:
Fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarındaki öğrenim süreleri;
a. Üç yıl olanların, astsubay çavuşlukta bir yıl,
b. Dört yıl olanların, astsubay çavuşlukta iki yıl,
c. Beş yıl olanların, astsubay çavuşlukta iki yıl, astsubay kıdemli çavuşlukta
bir yıl,
d. Altı yıl olanların, astsubay çavuşlukta iki yıl, astsubay kıdemli çavuşlukta
iki yıl,
eksiktir.
Bunlardan, Kanunun 82 nci maddesi gereğince askerlik görevinde iken müracaat
ederek astsubay nasbedilen ve askerlik hizmetinde geçen süreleri kıdemlerinden
sayılanların, eksik bekletilecekleri süreler, her rütbede en az bir yıllık müspet
sicil almaları şartıyla, müteakip rütbelerdeki normal bekleme sürelerinden düşülür."
düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İncelemeye konu başvuruda giderilmesi istenen aykırılık; 4 yıllık fakülteden
mezun olmadan önce astsubay olmak için idareye başvuran, bu başvuru tarihinden
sonra lisans eğitimini tamamlayan ve idarece yapılan sınavlarda başarı gösterdikten
sonra verilen temel askerlik eğitiminde başarılı olup astsubaylığa nasbedilenlerin,
astsubaylığa başvuru tarihinden sonra tamamladıkları lisans eğitimlerinde geçen
astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim sürelerinin,
926 sayılı Kanun'un 79. maddesi ve Astsubay Sicil Yönetmeliği'nin 82. maddesinde
rütbe bekleme süresinden düşürülmesinde dikkate alınacağı öngörülen sürelerden
sayılıp sayılmayacağına ilişkindir.
926 sayılı Kanun'un "En az bekleme süreleri" başlıklı 79. maddesinin
-28/05/2003 tarih ve 4861 sayılı Kanun'un 3. maddesi ile değişik- 3. fıkrasında,
kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten
sonra muvazzaf astsubay olmak için başvuranların, temel askerlik eğitimini başarıyla
bitirip muvazzaf astsubay nasbedilmeleri durumunda, hazırlık sınıfı ve sınıfta
kalmalar hariç olmak üzere astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla
fazla olan öğrenim sürelerinin, kıdemlerinden sayılacağı belirtilmiş, bunların
hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri hususu yönetmeliğe bırakılmış
olup, anılan hükme ilişkin olarak 4861 sayılı Kanun gerekçesinde ise "kendi
nam ve hesabına Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek fakülte, yüksekokul,
veya meslek yüksekokulları bitiren ve müteakiben bu öğrenimlerine göre astsubay
nasbedilenlerin astsubay meslek yüksekokullarından yıl olarak fazla okudukları
sürelerin astsubay rütbe bekleme sürelerinden sayılması ve rütbe bekleme süresinden
düşülmesi esas alınmakta; bu sürelerin tamamının bir rütbenin bekleme süresinden
düşülmesine mani olmak ve personelin her rütbede idarece uygun görülecek bir
süre kadar beklemesini sağlamak amacıyla bunların hangi rütbede ne kadar eksik
bekletileceğinin yönetmelikte belirtilmesi öngörülmektedir." ifadelerine
yer verildiği görülmektedir.
Anılan Kanun ve gerekçesi ile Astsubay Sicil Yönetmeliği hükümlerinin bir arada
değerlendirilmesinden, fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarında geçirilen
sürelerin rütbe bekleme süresinde dikkate alınabilmesi için söz konusu yüksek
öğrenimin muvazzaf astsubaylık için yapılan başvuru tarihinde tamamlanmış olması
gerektiği, bir başka ifadeyle rütbe bekleme süresinden eksiltmesi istenilen
yüksek öğrenim süresinin, astsubaylık başvurusunda aranan nitelik şartlarında
belirtilen ve dikkate alınan fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okulu öğrenimi
kapsamında olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla 4 yıllık fakülteden mezun olmadan önce astsubay olmak için idareye
başvuran, bu başvuru tarihinden sonra lisans eğitimini tamamlayan ve idarece
yapılan sınavlarda başarı gösterdikten sonra verilen temel askerlik eğitiminde
başarılı olup astsubaylığa nasbedilenlerin, astsubaylığa başvuru tarihinden
sonra tamamladıkları lisans eğitimlerinde geçen astsubay meslek yüksek okullarından
yıl itibarıyla fazla olan öğrenim sürelerinin, 926 sayılı Kanun'un 79. maddesi
ve Astsubay Sicil Yönetmeliği'nin 82. maddesinde rütbe bekleme süresinden düşürülmesinde
dikkate alınacağı öngörülen sürelerden sayılması olanaklı değildir.
III-SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın,
"astsubaylığa başvuru tarihinden sonra tamamlanan lisans eğitimlerinde
geçen ve astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibarıyla fazla olan öğrenim
sürelerinin, rütbe bekleme süresinden sayılmaması" doğrultusunda giderilmesine,
kesin olarak, 23/10/2023 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.