Bayram ikramiyesi nedir, kimlere nasıl ödenir?

Detaylar/Değerlendirmeler:
Bayram ikramiyesi ödenmesine ilişkin usul ve esaslar 5510 sayılı Kanun Ek Madde 18 hükmünde yer almaktadır. Bu madde hükmüne göre;

SGK tarafından gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, bayramın içinde bulunduğu ayda gelir ve aylık alma şartıyla, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 3.000'er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenmektedir.
Bu ödemenin yapılmasında;
İş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranı,
Hak sahiplerinin hisseleri oranı,
esas alınmaktadır.

Ayrıca,
Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara en fazla ödemeye imkan veren bir dosya üzerinden ödeme yapılmakta ve yapılan ödemeler evlenme ödeneği hesabında dikkate alınmamaktadır.
Bayram ikramiyesi ödemelerinden kesinti yapılamamakta ve haczedilmemektedir.

Daha önceki yıllarda, bayram ikramiyeleri 1000, 1100, daha sonra 2000 TL. olurken, bu sene 3000 TL olarak belirlenmiştir. Bu ödeme tutarı emeklinin kendisine ödenen tutar olmaktadır.
Hak sahipliği aylığı, yani dul ve yetim aylığı alanlara aylık bağlama oranları nispetinde ödenmektedir.
Önemli husus, bayram ikramiyesi ödenebilmesi için mutlaka Bayramların bulunduğu ay içerisinde SGK tarafından emekli veya dul ve yetim aylığı ödenmiş olması gerekmektedir.
Örnek: Kurban Bayramı 16 Haziran 2024 tarihidir. Dolayısıyla 1 Haziran ila 31 Haziran arasında emekli, dul ve yetim aylığı alanlar bayram ikramiyesi alabileceklerdir.

Bayram ikramiyesi tutarları;
5434 sayılı Kanun kapsamında veya 5510 sayılı Kanun kapsamında aylık alanlar için emeklinin kendisi için her durumda % 100 ü, yani bugün için yasal olarak ödenmesi gereken 3000 TL. nin tamamı bayram ikramiyesi olarak ödenmektedir.
Ancak, dul ve yetim aylığı alanlar için ise dul ve yetim aylığı oranlarına göre ödeme yapılmaktadır.

Örneğin;
Emeklinin kendisi : % 100 aylık oranı üzerinden emekli aylığı aldığından 3000 TL.
1 Dul eş (çalışmayan/aylık almayan % 75 oranı üzerinden dul aylığı aldığından) 2250 TL.
1 Dul eş (İşçi, esnaf olarak çalışan/işçi, esnaf statüsünden aylık alan % 75) 2250 TL
1 Dul eş (memur olarak çalışan/memur statüsünden aylık alan % 50) 1500 TL.

Bayram ikramiyeleri, 5510 sayılı Kanun ek madde 18 hükmünde açıkça haczedilemeyeceğine ilişkin hüküm gereği, haczedilememektedir.

Hem kendi, hem de eşinden dolayı aylık veya yetim aylığı alanlara, yani birden fazla aylık alma imkanı olanlara bunlar içinde hangisi daha yüksek ödeme yapmayı sağlıyorsa o aylık üzerinden bayram ikramiyesi ödenmekte, iki veya üç dosya üzerinden aylık alanlara hangisinden daha fazla bayram ikramiyesi ödenmesi mümkünse o dosya üzerinden ödeme yapılmaktadır.

2024 Yılı Haziran ve Temmuz döneminde emekliye ayrılan hangi öğretmenler/tüm memurlar Kurban Bayramı ikramiyesini alabilir?
Sosyal Güvenlik Kurumunca 5510 sayılı Kanununun yukarıda belirttiğimiz ek madde 18 hükmü uyarınca ödenen Ramazan ve Kurban bayramı ikramiyeleri emeklilik statüsünde aylık ve gelir ödenmesine devam edenlere yapılan bir ödeme şeklidir. Dolayısıyla Kurban Bayramının olduğu Haziran 2024 tarihi içerisinde emeklilik statüsünde aylık ve gelir almayanlara ödeme yapılmamaktadır.
Öğretmen mesleğinde olanların diğer memurlar gibi her istedikleri ayda emekli olmaları mümkün bulunmamaktadır. Öğretmenlerin emeklilik talepleri genel olarak Haziran ve Temmuz ayında kabul edilmekte ve işlemleri yapılmaktadır. Bu aylar dışında emeklilik işleminin yapılabilmesi, görev yapılan il sınırları içinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve işlemin Bakanlıkça uygun görülmesine bağlı olmaktadır.
Dolayısıyla 2024 yılı Kurban Bayramı ikramiyelerini alabilmeleri için öğretmenlerin veya diğer memurların Kurban Bayramının olduğu ay olan 15 Haziran 2024 tarihi itibariyle emeklilik statüsünde olmaları, yani emeklilik statüsünde aylık başlangıçlarının 15 Haziran 2024 tarihi olması gerekmektedir. Şayet emeklilik statüsünü 15 Temmuz 2024 tarihi olursa 16-19 Haziran 2024 arasında olan Kurban Bayramına istinaden ikramiye ödenmesi mümkün olmayacağını değerlendirmekteyiz.

NOT: Ancak, her durumda aylık başlangıç tarihleri 15 Temmuz 2024 olanlar için 1 Temmuz 2024 tarihinden geçerli memur maaş katsayısı uygulanacağından 15 Haziran 2024 tarihinde geçerli olan memur maaş katsayısı artmış olacağından emekli ikramiye tutarları daha fazla olacaktır. Dolayısıyla emekli olma düşüncesinde olanların 15 Haziran 2024 tarihine ait görev aylıklarını almaları ve katsayı artışından faydalanmaları daha avantajlı bir durum olacaktır.