E-muhtıranın 18. Yılı: Türk Demokrasisinde Kara Bir Leke

E-muhtıranın 18. yılı dolayısıyla Türk demokrasisinde yaşanan kırılma noktaları ve AK Parti'nin tepkileri üzerine bir inceleme.

Kaynak : Anadolu Ajansı
Haber Giriş : 27 Nisan 2025 11:28, Son Güncelleme : 27 Nisan 2025 14:33
E-muhtıranın 18. Yılı: Türk Demokrasisinde Kara Bir Leke

Cumhurbaşkanı seçimi bahane edilerek, 27 Nisan 2007'de Genelkurmay Başkanlığının internet sitesine konulan ve Türk demokrasisinin kara lekesi olarak anılan e-muhtıranın üzerinden 18 yıl geçti. Türkiye'de ilk olma özelliğini taşıyan e-muhtıraya karşı hükümetin bir gün sonra yaptığı açıklama, Türk demokrasisi açısından bir kırılma noktası oldu.

Gül'ün Adaylığına Tepki

2007'de 11. Cumhurbaşkanı için AK Parti'nin Abdullah Gül'ü aday göstereceği bilgisinin kulislere yansıması, bazı çevrelerce tepkiyle karşılandı. Bu süreçte, dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın, cumhurbaşkanı seçimi öncesi 12 Nisan'da beraberindeki kuvvet komutanlarıyla düzenlediği basın bilgilendirme toplantısında sarf ettiği Cumhurbaşkanı Cumhuriyet'e sözde değil, özde bağlı olmalıdır sözleri tartışmaların odağına oturdu. Büyükşehirlerde, cumhurbaşkanı seçimi bahane edilerek düzenlenen Cumhuriyet mitinglerinde, Gül'ün cumhurbaşkanlığına karşı çıkıldı.

367 Tartışmaları

Seçimler öncesinde yaşanan bir başka polemik konusu ise 367 tartışması oldu. Eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, cumhurbaşkanı seçimi için Anayasa'da belirtilen 367 oyun, sadece karar yeter sayısı için değil, aynı zamanda toplantı yeter sayısı için de gerekli olduğu tezini ortaya attı. Bu görüşe göre, oylamalara en az 367 kişinin katılması gerektiği, aksi halde sonucun geçersiz olacağı iddia edildi. Böylece Meclis'teki sandalye sayısı 354 olan iktidar partisi, tek başına kendi oylarıyla cumhurbaşkanını seçemeyecekti.

Gül, İlk Tur Oylamasında 357 Oy Aldı

Yaşanan bu tartışmalar ışığında 27 Nisan 2007'de cumhurbaşkanı seçiminin ilk turu yapıldı. Siyasi çevrelerde, AK Parti'nin farklı bir isim çıkaracağı beklentisi yükselirken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan beklenenin aksine Gül'ün adaylığından geri adım atmadı. Abdullah Gül, 361 milletvekilinin oy kullandığı ilk tur oylamasında 357 oy aldı. Oylamanın hemen sonrasında CHP, seçimi Anayasa Mahkemesine taşıdı.

Anayasa Mahkemesi Seçimi İptal Etti

Muhtıra olarak nitelendirilen bu açıklama hükümetin sert tepkisiyle karşılandı. Dönemin Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, 28 Nisan saat 15.00'te, Başbakana bağlı bir kurum olan Genelkurmay Başkanlığının herhangi bir konuda hükümete karşı bir ifade kullanması demokratik bir hukuk devletinde düşünülemez. açıklamasını yaptı. CHP'nin başvurusu üzerine toplanan Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs'ta verdiği kararla, 367 iddiasını kabul ederek yapılan birinci tur oylamayı iptal etti.

AK Parti, 341 Milletvekili ile Tek Başına İktidar Oldu

Meclis'in aldığı karar doğrultusunda 22 Temmuz 2007'de yapılan seçimlerde, yüzde 46,6 oy alan Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki AK Parti, 341 milletvekili ile yeniden tek başına iktidar oldu. Seçimlerde, CHP ikinci, MHP ise üçüncü parti olarak Meclise girdi. Cumhurbaşkanının halk tarafından, 5 artı 5 sistemiyle seçilmesini öngören düzenlemenin de aralarında yer aldığı anayasa değişiklikleri, 22 Temmuz'daki milletvekili seçiminin ardından halk oyuna sunuldu.

MHP Oylamalara Katılacağını Açıkladı

TBMM'de tekrarlanacak Cumhurbaşkanı seçimlerinde bu kez MHP'nin oylamalara katılacağını belirtmesi, yeni bir 367 krizinin önüne geçti. Yeniden AK Parti'nin adayı olan Abdullah Gül, 20 Ağustos'ta yapılan cumhurbaşkanı seçiminin birinci turunda 341 oy aldı. Gül, 24 Ağustos'taki ikinci turunda ise 337 oyda kaldı.

5 Yıl Sonra Soruşturma Açıldı

Cumhurbaşkanı seçiminin sonuçlanmasının ardından eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Köşk seçimi meşrudur, sonuca saygı duyacağız. açıklamasında bulundu. Tartışmaların sona ermesinin ardından muhtıra, Genelkurmay Başkanlığının internet sitesinden kaldırıldı. Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, 8 Kasım 2012'de TBMM Darbeleri ve Muhtıraları Araştırma Komisyonunda metni bizzat kendisinin kaleme aldığını açıkladı.

AK Parti'nin Dik Duruş Hikayesi

AK Parti İnsan Hakları Başkanlığı, Türk demokrasisinin kara lekesi olarak anılan e-muhtıranın 18. yıl dönümünde 2 günlük etkinlik gerçekleştirecek. Bugün #DikDuruş etiketiyle sosyal medyada gündem çalışması yapılacak, 28 Nisan Pazartesi günü ise AK Parti Genel Merkezinde AK Parti İnsan Hakları Başkanı Hasan Basri Yalçın'ın moderatörlüğünde Cuntacılık ve Darbecilikle Mücadelede 27 Nisan başlığında Bir Dik Duruşun Hikayesi temalı panel düzenlenecek. Panele konuşmacı olarak eski TBMM Başkanları Cemil Çiçek ve Mehmet Ali Şahin katılacak.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, "Demokrasimizin kara lekelerinden biri olan 27 Nisan e-muhtırasını, Sayın Cumhurbaşkanımızın ve hükümetimizin dik duruşu, aziz milletimizin sarsılmaz desteğiyle tarihin çöplüğüne attık." ifadesini kullandı. Tunç, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın güçlü liderliğinde, her zaman demokrasinin ve milli iradenin safında yer aldıklarını, milli irade bayrağını asla yere düşürmediklerini vurguladı.

Hukuk Devleti İlkelerinden Taviz Vermeme

Hukuk devleti ilkelerinden taviz vermeden, darbecilerin, cuntacıların ve demokrasi düşmanlarının, bağımsız ve tarafsız yargı önünde hesap vermelerini sağladıklarını belirten Tunç, şunları kaydetti: "Demokrasimizin kara lekelerinden biri olan 27 Nisan e-muhtırasını, Sayın Cumhurbaşkanımızın ve hükümetimizin dik duruşu, aziz milletimizin sarsılmaz desteğiyle tarihin çöplüğüne attık."

Gelecek Vizyonu ve Hedefler

Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da milletimizle omuz omuza yürümeye devam edecek, birlik ve beraberliğimize kasteden vesayet odaklarına asla geçit vermeyeceğiz. Demokrasimizin standartlarını daha da yükseltmek, temel hak ve özgürlükleri güçlendirmek, hukukun üstünlüğünü esas alarak adaleti her alanda hakim kılmak için azimle çalışmayı sürdüreceğiz.

Bu Habere Tepkiniz

Sonraki Haber