5510 kapsamında hangi memurlar emeklilik hakkını kazanmıştır?
1 Ekim 2008 tarihinden önce işçi, esnaf, sözleşmeli personel olup da bu tarihten sonra memurluğa geçmiş olanlardan bugün için memur statüsünden emeklilik şartlarını kazananlar da bulunmaktadır. Bu durumda olanların emekli aylıklarının hesaplanması tamamıyla prime esas kazançları üzerinden yapılacağından, yani işçi statüsünde hesaplanan aylık sistemine göre yapılacağından 2025 yılında emekli olmaları durumunda aylıklarında azalma olacağını değerlendirmekteyiz. Detaylar yazımızdadır.
Ziyaretçi sorusu; Tıklayınız adresimizde 5434 kapsamında olan memurlar için değerlendirmesini yaptığımız 2024 yılı yerine 2025 yılında emekli olmak memur emekli aylığını düşürür mü? Konulu yazımıza ziyaretçimiz tarafından "bu açıklamalar 2008 öncesi memur olan 5434 sayılı yasaya tabi olanlar için, ekim 2008 sonrası memur olanlar içinde açıklama yapar mısınız zira onlar 5434 sayılı yasaya değil 5510 sayılı yasaya tabi." Sorusu üzerine değerlendirmelerimizi 5510 kapsamında olan memurlar için de yapmaktayız.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Tıklayınız
adresimizde yayımladığımız değerlendirmelerde 5434 kapsamında olan memurların
2024 yılı yerine 2025 yılında emekli olmaları halinde aylıkların düşüp düşmeyeceği
konusunu yapmıştık.
Bu defa 5510 kapsamında olan memurlar için konuyu değerlendirmekteyiz.
1 Ekim 2008 tarihinden önce ilk defa memurluğa başlamış olanlar tamamıyla 5510
kapsamında memur sayılırlar. Bu durumda olanlardan 1 Ekim 2008 tarihinden önce
işçi, esnaf, sözleşmeli personel olarak geçen sürelerine göre de 5434 ve 5510
sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
1 Ekim 2008 tarihinden önce memurluk hizmeti olmamakla birlikte 657/4 B kapsamında
sözleşmeli, işçi veya esnaflık hizmetleri bulunanlar olmaktadır. Özellikle,
sözleşmeli olarak çalışmakta iken 2011 yılında 632 sayılı KHK ile 20143 yılında
6495 sayılı Kanunla ve 2023 yılında 7433 sayılı Kanunla isteyenler memur kadrosuna
geçmiş bulunmaktadır (Bu durumda olanlar henüz son 7 yıl hizmet kuralını yerine
getirmeyen memurlardır). Dolayısıyla da bugün için 5510 kapsamında memur statüsünden
emekli olacaklar çoğunlukta olmaktadır.
1 Ekim 2008 tarihinden sonra Memur kadrosuna geçmiş ancak bu tarihten önce 4/B
sözleşmeli olan, işçilik, esnaflık süreleri olanlardan 2008 yılı Ekim ayından
sonra Devlet memurluğu kadrosuna geçenler hakkında 5510 sayılı Kanun hükümleri
uygulanır. Bunlardan sadece emeklilik hizmet ve emeklilik yaş grupları olarak
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri esas alınır.
8 Eylül 1999 tarihinden önce işçi, esnaf olarak çalışmaya başlamış ve bu tarihten
sonra memur olanlardan kadın 20, erkek 25 yıl hizmetini tamamladığında EYT kapsamında
yaş şartı hariç emeklilik şartlarını yerine getirmiş olurlar.
8 Eylül 1999 tarihinden sonra işçi, esnaf olarak ilk defa çalışmaya başlamış
olmaları halinde ise olanlardan kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmaları
ve her ikisi için de hizmet sürelerinin 25 yıl olması gerekmektedir.
Dolayısıyla, 1 Ekim 2008 tarihinden önce her ne kadar memurluk hizmetleri olmasa
da, sözleşmeli, işçi, esnaf olarak çalışmaları olup bu tarihten sonra memur
olanlardan bugün için 20 veya 25 yılını tamamlamış personel bulunmakta, dolayısıyla
bunlardan memurluk hizmetleri de 1260 gün ve daha fazla olacağından memur statüsünden
emeklilik şartlarını yerine getirmiş olacaklardır.
Peki, bugün için memur statüsünden emeklilik şartlarını yerine getirmiş
olanlar var mıdır?
Yukarıda açıkladığımız üzere bugün için memur statüsünden emeklilik şartlarını
yerine getirmiş olanlar bulunmaktadır.
Gerek işçi, esnaflık hizmeti olup, gerekse de 657/4 B kapsamında sözleşmeli
olarak çalışmaları olanlardan bu şekilde geçen hizmetleri fazla olanlar ve son
7 yıl hizmet kuralı içerisinde de memurluğa geçtikten sonra bu şartı da yerine
getirenler bulunmaktadır. Dolayısıyla bu kapsamda olanlardan (gerek yaş şartı
hariç 20 veya 25 yılı veya 58 ve 60 yaş ile birlikte 25 hizmet yılını tamamlayanlar)
emekli olmaları halinde emekli aylıkları ORTALAMA AYLIK KAZANÇ X AYLIK BAĞLAMA
ORANI formülü ile hesaplanacaktır. Yani dönemsel olarak (2000 yılına kadar ayrı,
2000-2008 arası ayrı, 2008 sonrası ayrı şekilde) aylıklar hesaplanır ve son
olarak da AYLIK= Ortalama Aylık Kazanç x Aylık Bağlama Oranı formulü ile hesaplanan
bir aylık sistemine dahil olurlar. Bu şekilde hesaplamada kısaca her yıla ait
gelişme hızı, yıllık enflasyon (TÜFE) oranları esas alınarak güncellemeler yapılmak
suretiyle bağlanacak olan aylık bağlama sistemi uygulanır. Dolayısıyla da 5434
kapsamındakiler gibi görev ünvanları, ek göstergeleri, derece ve kademeleri
vb. gibi görevde iken uygulanan görev aylığı kalemleri emekli aylıklarında dikkate
alınmıyor ve çalışma dönemlerindeki görev maaşları bağlanacak olan aylık tutarını
belirlemeye katkı sağlıyor. Bu durumun uygulanması da 5510 sayılı Kanunun geçici
2. Maddesi gereği olmaktadır.
NOT:
1-Değerlendirmelerimiz halen yürürlükte olan mevzuat gereği yapılmıştır. 5510
kapsamında olan memurlarında 14 Ocak 2025 tarihine kadar emekli olmamaları halinde
hesaplanan aylıkların bugünkü sisteme göre yapılan hesaplamalar kapsamında 2024
yılına göre düşük olacağını değerlendirmekteyiz. Yine de emeklilik talebi öncesinde
SGK ndan bilgi alınmasını da ayrıca tavsiye etmekteyiz.
1 Ekim 2008 öncesi işçi, esnaf olarak geçen çalışmalar sosyal güvenlik konularını nasıl etkiler? Konulu değerlendirmelerimiz için Tıklayınız adresimiz ziyaret edilebilir.
2-Yukarıda yapmış olduğumuz değerlendirmelerimiz sadece aylık hesabıyla ilgili olup, emekli ikramiye tutarları açısından 2024 veya 2025 yılında emekli olmaları halinde bir eksilme olmayacağını da 5434 sayılı Kanun Ek Madde 82 hükmüne dayandırarak söyleyebiliriz. Bu konuda detaylı bilgi için
adreslerimiz ziyaret edilebilir.