'İstifa edip istifadan vazgeçen' belediye başkanı görevine tekrar dönebilir mi?

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "belediye başkanlığının sona ermesi" başlıklı 44'üncü maddesinin birinci fıkrasına göre; belediye başkanlığı, ölüm ve istifa hallerinde kendiliğinden sona erer.

Kanunun " Belediye başkanlığının boşalması halinde yapılacak işlemler" başlıklı 45'inci maddesinin birinci fıkrasına göre; belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması durumunda, vali tarafından belediye meclisinin on gün içinde toplanması sağlanır. Meclis, birinci başkan vekilinin, onun bulunmaması durumunda ikinci başkan vekilinin, onun da bulunmaması durumunda en yaşlı üyenin başkanlığında toplanarak;

a) Belediye başkanlığının boşalması veya seçim dönemini aşacak biçimde kamu hizmetinden yasaklanma cezasının verilmiş olması durumunda bir başkan,

b) Başkanın görevden uzaklaştırılması, tutuklanması veya seçim dönemini aşmayacak biçimde kamu hizmetinden yasaklama cezası alması durumunda bir başkan vekili,

Seçer.

Kanunun "belediye başkanı görevlendirilmesi" başlıklı 46'ncı maddesine göre; belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılır. Görevlendirilecek kişinin belediye başkanı seçilme yeterliğine sahip olması şarttır.

Danıştay 8. Daire kararında (T:29.11.1995, E:1995/236, K:1995/4032); "İl Genel Meclis Üyesi iken milletvekili aday adayı olmak için istifa eden davacının istifa etmesinin gerekmediğini öğrenmesi üzerine göreve iadesi yolunda yaptığı başvurusunun ... vilayeti Daimi Encümen Başkanlığınca reddi işleminin iptali istemiyle açılan davayı, seçilmiş bir organın çekilme isteğinin tek tara?ı bir iradeye dayandığı, gerek çekilme gerekse geri dönülmek istenilmesinde vesayet makamlarının bir yetkisinin olmadığı, çekilme isteminde bulunulduğu anda sonuç doğduğu, bu durumun seçimle gelen organların görevlerinden çekilme veya yargı yoluyla uzaklaştırılabilecekleri yönündeki yasa kurallarının bir sonucu olup, herhangi bir nedenle görevinden çekilmiş olan İl Genel Meclis Üyesinin çekilme isteğinin kabulü veya reddi söz konusu olmadığından görevinden çekilen İl Genel Meclis Üyesinin yeniden göreve gelebilmesi için yapılacak seçimi kazanması gerektiği gerekçesiyle davayı reddeden Erzurum İdare Mahkemesinin 24.3.1992 gün ve 174 sayılı kararının, istifasının kabulü istenirken milletvekili aday adayı olabilmek için istifa ettiğinin açık olduğu, Erzurum İl Seçim Kurulunun hatalı yönlendirilmesi olduğu öne sürülerek bozulması istemidir. İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır. İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı gerekçe Usul ve Yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına .", denilmiştir.

Danıştay 8. Daire kararında (T:28.09.1988, E:1988/670, K:1988/613); görevinden istifa eden belediye başkanının yeniden görevine gelebilmesi için yapılacak seçimi kazanması gerektiğine dair hüküm verilmiştir.

Bu yapılan açıklamalara göre; çekilme isteğinin tek taraflı bir iradeye dayandığı gerek çekilme gerekse geri dönülmek istenilmesinde vesayet makamlarının bir yetkisinin bulunmadığından dolayı belediye başkanının istifa iradesini beyan ettiği dilekçeyi Kaymakamlığa verdiği an itibariyle istifa etmiş olduğunun ve belediye başkanlığı görevinin kendiliğinden sona erdiğinin kabul edilmesi gerektiği, istifanın geri alındığını belirten bir dilekçeyle adı geçenin göreve iade edilemeyeceği değerlendirilmektedir. Konu hakkında İçişleri Bakanlığı'nın aynı minvalde bir görüş yazısı da bulunmaktadır (T: 23.03.2012, S: 4352).