Arap turist kaçtı: Yabancıya konut satışı ve AVM harcamalarında büyük düşüş
Yabancı düşmanlığı ve fırsatçılık Arap turisti kaçırdı. Geçtiğimiz yıl yabancıya konut satışı yüzde 32 azalırken, AVM'de tax free satışları yüzde 40 geriledi. Osmanbey esnafının Arap Yolu adını verdiği Cevahir AVM'den Rumeli Caddesi'ne kadar olan bölgede ise neredeyse Arap turist görmek imkansız.
Körfez ülkelerinden gelen turistlere yönelik kötü muamele ve fahiş fiyat artışları ticareti vurdu. Yeme içmeden tekstile kadar birçok sektörde fiyatlar dolar bazında pahalı hale gelirken, yabancı Türkiye'den alışveriş yapmayı kesti. Türkiye'de yabancılara yapılan konut satışı 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 32 azalırken AVM harcamaları yüzde 40 geriledi. Arapların en çok tercih ettiği bölge olduğu için Osmanbey esnafının Arap Yolu adını verdiği Cevahir AVM'den Rumeli Caddesi'ne kadar olan bölgede ise Orta Doğulu alıcıyı artık görmek mümkün değil.
MÜSİAD Tekstil Sektör Kurulu Başkan Yardımcısı ve Mimya Tekstil Yönetim Kurul Başkanı Yasemin Sarpkaya, Arap turistlerin Türkiye'ye gelmeyi bıraktığını belirterek "Araplar kendilerine yakın hissettiği için Türkiye'yi tercih ediyorlardı. Turizmden sağlığa, tekstilden alışverişe kadar Türkiye'ye geliyorlardı. Ancak Suriyeli ve Afganistanlılar üzerinden yapılan siyasi kışkırtmalar sebebiyle vatandaşların Araplara tavır alması Körfez ülkelerinden gelen turisti korkuttu. Arap turistlerde güvensizlik hissi oluştu. Geldiğimiz noktada Arapların Türkiye'yi terk ettiklerini görüyoruz. Osmanbey'de Cevahir alışveriş merkezinden Rumeli Caddesi'ne kadar olan bölgeye Osmanbey esnafı Arap Yolu adını vermişti. O güzergahta esnaf, Araplara çok ciddi satış yapıyordu. Mağazaların ticari değeri de çok yüksekti. Arap Yolu'nda ticaret yüzde 70'e yakın düştü" dedi.
GELİR SEVİYESİ YÜKSEK ZÜMREYİ KAYBETTİK
Türkiye'nin aksine Avrupa'nın Arap turistleri el üstünde tuttuğuna dikkat çeken Sarpkaya "Bugün Paris'in en büyük AVM'si Lafayette de çalışanların yüzde 70'i Çinlilerden oluşuyor. AVM'de anonslar Çince yapılıyor. Çinlilere özel tax free alanı bulunuyor. Çünkü Çinliler çok alışveriş yapıyorlar, Fransa ekonomisine katkı sağlıyor. Bugün Londra'nın göbeğinde Arapları, İranlıları görebilirsiniz. Kimse onlara yan gözle bakmıyor. Maalesef biz dost ve kardeş ülkeleri kırdık. Kendilerini en güvenli hissettikleri yerde güvensiz hissetmelerine neden olduk. Gelir seviyesi yüksek bir zümreyi kaybettik" ifadelerini kullandı.
FİŞEKHANE DUBAİ'Yİ SOLLADI
Yabancı düşmanlığının yanı sıra fahiş fiyat artışlarının da yabancıyı kaçırdığını dile getiren Sarpkaya "Kısa süre bir önce Bahreyn'deydim. Bir Bahreyn dinarı iki dolar ediyor. Gelir seviyesi Türkiye'nin çok üstünde. Bahreynliler bile Türkiye'deki fiyatların aşırı pahalı olduğundan şikayet ediyordu. Türkiye'de restoranda bir dilim pasta fiyatı 1.000-1.500 lirayı buluyor. İstanbul'da normal bir restoranda Dubai'deki bir restorandan daha fazla ödüyorsunuz. Geçtiğimiz günlerde Fişekhane'de yemek yedim. Dubai'deki lüks restorandan daha fazla ödedim. Restoran ve otel fiyatları çok yüksek. Arap turisti kaçırmamızda yabancı düşmanlığının payı yüzde 50 ise yüzde 30'u da fırsatçılık kaynaklı" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin Orta Doğu ülkelerini tekrar kazanması gerektiğini vurgulayan Sarpkaya, şöyle devam etti: Tekstil sektörü olarak Rusya'yı kaybettik. Elimizde Türk Cumhuriyetleri ile Balkanların bir kısmı kaldı. Arap kardeşlerimizi küstürdük. Arap coğrafyasını tamamen kaybedersek büyük sıkıntı olur. Şu an Suudi Arabistan ile bir açılım var. Bu ülkelerdeki STK'ları ve kanaat önderleri Türkiye'ye davet ederek algıyı tersine çevirmeliyiz. Vatandaşlarımızı da bilinçlendirmemiz şart. Onları yeniden kazanmamız gerekiyor.
MARKALARIN SATIŞLARI DÜŞTÜ TAX FREE TALEPLERİ %40 AZALDI
Körfez turisti başka ülkelere rotayı kırarken bu durum esnafı da vurdu. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, markaların adet satışlarının temmuzdan itibaren daralmaya başladığını belirterek "2024 yılında markaların yüzde 66'sı adet satışlarını artırdı ancak yüzde 34'ünün satışlarında azalma yaşandı. Kategorilere göre incelediğimizde, hazır giyim, ayakkabı ve kozmetikte benzer bir tabloyla karşılaşıyoruz. Fakat gıda dışı perakende sektörünün en büyük kategorisi olan yemek sektörü, daha büyük bir düşüş yaşadı. 2024 ile ilgili dikkat çekici bir diğer konu da turiste satışlardaki daralmanın devam etmesi oldu. Üç yıl önce kartlı harcamalarda yüzde 10'un üzerine çıkan yabancıların payı, 2024'te yüzde 5'in altında kaldı" dedi. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Nuri Şapkacı ise tax free taleplerinde yüzde 40 gerileme olduğunu söyledi. Türkiye'de turist başı harcamanın 900 dolar olduğunu dile getiren Şapkacı "Bu oran İspanya'da 1.000 dolardan fazla. ABD'de ise 2.645 doları buluyor" diye konuştu.
ÖMER TEMÜR