Hususi Damgalı Pasaport (Yeşil Pasaport) Düzenlenmesinde (Kha) Derecesi Dikkate Alınmaz

Soru: Ben Maliye Bakanlığı İstanbul Defterdarlığı emeklisiyim. 3/3 kadro derecesinden maaş almaktayım. İstanbul Defterdarlığı sicil amirliğinde kadro 5'de gözükmekte. Yeşil pasaport için yapmam gereken bilgileri rica ediyorum. İlginize.

Detaylar/Değerlendirmeler:

Devlet memurları için, kazanılmış hak aylık derecesi, kadro derecesi ve emekli keseneğine esas aylık derecesi olmak üzere üç farklı derece bulunmaktadır. Bunlar birbirine eşit olabileceği gibi aynı memur için üçü de farklı olabilir.

Kadro derecesi nedir, kazanılmış ve emeklilik keseneğine esas aylık derece kademe nedir?

Kadro derecesi ile Kazanılmış Hak Aylığı (KHA) intibakı ek göstergeyi kazandırır, ancak emekli keseneğine esas aylık (EKEA) derecesi ek göstergeyi kazandırmaz, bu duruma göre de emekli aylığında ve ikramiye hesabında kazanılmış hak aylığı ve kadro derecesi önem kazanır. Bunlardan kadro derecesinin 1-3 arası olması ise Hususi Damgalı Pasaport (Yeşil Pasaport) için önemli olmaktadır.

Kadro Derecesi: Memurun görev unvanı ile direkt bağlıdır. Memur için kadro derecesi 5, veri hazırlama kontrol işletmeni için kadro derecesi 3, Teknisyen Yardımcısı için kadro derecesi 5, Şef için kadro derecesi 3, Şube Müdürü ve üst unvanlar için kadro derecesi 1 gibi.

Memurun kazanılmış hak aylığı veya emekli keseneğine esas aylık derecesi kadro derecesinden daha düşük olsa bile kadro derecesi için öngörülen ek gösterge rakamı uygulanır. Bu bakımdan kadro derecesinin önemi hususi pasaport düzenlenmesinde olduğu gibi memurların emekli aylık ve emekli ikramiyeleri tutarlarının hesaplanması açısından da yüksektir.

(KHA) Kazanılmış Hak Aylık Derece ve Kademe: Memurun tahsiline göre memurluk hizmeti, mesleği ile ilgili geçmiş olan işçilik, esnaflık gibi hizmetleri (Teknik, Sağlık, Öğretmenlik, Avukatlık hizmet sınıfları) ve yine kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilmesi gereken diğer süreler (askerlik, doğum nedeniyle ücretsiz izin süresi vb.) gibi memurun ek gösterge almasını sağlayacak veya tahsiline göre yükselebilecek derece ve kademeyi belirtir. Bu durum ön lisans dahil yüksek öğrenim görenler için azami 1 inci derecenin 4 üncü kademesidir. Lise mezunları için 3 üncü derecenin 8 inci kademesidir (sicil notundan dolayı ilave kademe olduğunda ise 2 nci derecenin 6 ncı kademesidir)

(EKEA) Emekli Keseneğine Esas Aylık Derece ve Kademe: Memurun, işçi, esnaf, memurluk hizmetlerinin tamamı ve kazanılmış hak aylığı intibakında dikkate alınan süreler esas alınarak yine tahsiline göre yükselebileceği derece ve kademeyi ifade eder. Ancak, bu şekilde yükselme sonucu ulaşılan derece ve kademenin karşılığı olan ek göstergesi verilmez.

Hususi Damgalı Pasaport (Yeşil Pasaport) düzenlenme şartları:

5682 sayılı Pasaport Kanununun Madde 14 ve Ek Madde 4 hükümleri şu şekildedir:

"Hususi pasaportlar

Madde 14 -A) Hususi damgalı pasaportlar;

(.) birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C.Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle Sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapanlardan en az 15 yıl mesleki kıdemi olan öğretim üyeleri ile birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanlarına; diplomatik pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu üyeleri ile vakıf yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim üyeleri için, T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilme ve emekli keseneklerinin bu derecelerden kesilmesi şartı aranmaz.

Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir.."

"Ek Madde 4 - Devlet memuru olarak 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadrolarda bulunup da Hususi Damgalı Pasaport almaya hakkı olan Devlet memurları ile subay ve astsubayların taşıdıkları unvan ve/veya rütbeleri taşımakla beraber 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadroları almadan emekli olan veya ayrılanlardan Devlet memuriyetindeki hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri itibariyle bugün Hususi Damgalı Pasaport almaya hak kazananlar emsal alınmak suretiyle bunlara da Hususi Pasaport verilir."

HÜKÜMLERİN YORUMU:

Hususi damgalı pasaport, yani yeşil pasaport alabilecek olanların kapsamı ile şartlarının belirlendiği bu madde hükümlerine göre;

Memurlardan, memurluk ilişkisi devam ettirenlerden 1, 2, 3 üncü derece kadrolarda görevini halen yapmakta olanlara veya yine 1, 2, 3 üncü derece kadroda bulunduktan sonra emekli veya görevlerinden ayrılmış olanlar için düzenlenmekte olduğu anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla, hükümde memurların unvanlarına bakılmadan genel olarak memurların kadro derecesi özellikle belirtilmiş olmaktadır. Memurların intibak işlemlerinde de yukarıda açıkladığımız gibi hem kadro derecesi, hem kazanılmış hak aylık derecesi, hem de emekli keseneğine esas aylık derecesi şeklinde 3 kavram bulunur. Bu durumda, maddede kesin olarak belirtilmiş kurala göre bu 3 kavramdan yalnızca kadro derecesi yeşil pasaport için aranan kural olmaktadır. Yani memurun kazanılmış hak aylık derecesinin kadro derecesinden yüksek olmasının bir değişiklik getirmeyeceği anlaşılmaktadır.

Pasaport düzenlenmesi için açılan davalara ilişkin sonuç kararları görmek için https://www.memurlar.net/haber/1038527/ adresimiz ziyaret edilebilir.

Sonuç bağlamında değerlendirmemiz:

3/3 kadro derecesinden maaş aldığınızı belirmekte iseniz de bu belirttiğiniz intibakınızın yukarıda da belirttiğimiz gibi kazanılmış hak aylığı (KHA) ve/veya emekli keseneğine esas aylık (EKEA) intibakınız olduğu kadro derecesi intibakınızın olmadığını, yani izin 3 üncü dereceli kadroda görev yapmamış olduğunuzu (belirttiğiniz gibi memur kadrosunda 5. Dereceli kadroda görev yapmış olduğunuzu) anlamaktayız.

Bu durumda Devlet memurluğu görevinde iken 1,2,3 üncü derece kadroyu kazanmadığınızı anladığımızdan mevcut 5682 sayılı Kanunun amir hükmüne istinaden tarafınıza hususi pasaport (yeşil pasaport) verilmesinin mümkün olmayacağını, dava açma tasarrufunuzun kendinizde olması şartıyla ayrıca yapılacak bir işlemin olmadığını, değerlendirmekteyiz.