İşte Almanya'daki Amerika: Atlantik Köprüsü sallanıyor

20 Mart 2003, Frankfurt. Türk gazeteleri Frankfurt Havalimanı'na yakın beldelerde mukimler. Gece yarısı, havalimanı pistlerinde alışılmamış uçak motoru uğultusu var. Kasabalardan duyuluyor. Arabayla yola çıktım. Havalimanına kadar 17 kilometrelik otoyol, Heidelberg, Kaiserslautern ve Stuttgart istikametinden gelen Amerikan askeri TIR'ları ile kapanmış.

• 30'un üzerinde Amerikan askeri nakliye uçağı motor çalıştırıyor.
• Eve döndüm, ekranda Başkan George Bush. Irak Harekatı'nı ilan ediyor.

Amerikan Pilotları ve Dönerci Hikayesi

Birkaç gece sonra... Havalimanına cepheli dönercideyiz. Memduh'un yerinde... İçeriye uçuş tulumlarıyla iki Amerikan pilotu giriyor. Havalimanının tel örgüsünden gizlice çıkıp, döner almaya gelmişler. Her biri 10'ar paket döner ısmarlıyorlar. İkisi de ağır nakliye uçağı C5 Galaxy pilotu. Irak'tan Amerika Florida'ya dönüyorlar. Eşleri "Memduh'un dönerinden başka döner beğenmiyormuş." Her sefer dönüşü alıp buzluğa atıyorlarmış.

Almanya'daki Amerikalıların Geri Dönüşü

Bir zamanlar Alman şehirlerinin değişmez siması olan "Amerikalıların" artık hiç gelmemek üzere Amerika'ya dönmesi konuşuluyor. Kasabalardan köylere, askeri mağazalar, sokaklarda Amerikalı inzibatlar, ailelerde asker enişteler vardı. Ev hanımlarının kocalarını boşayıp Amerika'ya gelin gittiği günler artık mazide.

İlk Adım Kimden?

Şubat başlarıydı. Trump yönetimi temsilcisi Başkan Yardımcısı James Vance'nin heyeti Avrupa'ya ilk resmi ziyaretini gerçekleştiriyor, 61. Münih Güvenlik Zirvesi'nde söz alacak.Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier kürsüde, açılış konuşmasını yapıyor. Aklınıza gelebilecek kalburüstü hemen hemen tüm dünya liderleri salonda.

Vance'nin gözünün içine bakarak "Fırtınalı günler geçiriyoruz. Şimdi sıra kimde diye soruyoruz. Kuralsızlık dünya düzeni olamaz. Ukrayna 3 yıldır özgürlük mücadelesi veriyor. Almanya'nın kalbi Avrupa için çarpacak" diyor.

Bu sözler bugün yaşanan süreci tarif ediyor. Anlaşılan yeni Amerikan yönetimi ile kapalı kapılar ardında köprüler atılmış.Amerikan Başkan Yardımcısı Vance de hiç yaşanmamış kabalıkta, ev sahibi Almanya'yı sürekli rencide ediyor, suçluyor. Genel seçimler öncesinde yapılan bu konuşmada açıkça Alman aşırı sağını savunuyor.

Münih Güvenlik Konferansı ve Alman Diplomatlar

Münih Güvenlik Konferansı Direktörü Alman diplomat Christoph Heusgen Amerikan yönetimi temsilcisinin bu konuşmasını ağlayarak izliyor. Bu sahneyi 60 yıl önce Amerika kurmuştu, şimdi yıkıyor. Amerika ile Almanya arasındaki Atlantik köprüsü sallanıyor. Babanın ailesini reddetmesi gibi bir durum ile karşı karşıyız.

Murphy Sistemi ve Tarihi Bağlam

Bu göz yaşlarını kavrayabilmek için yüz yıl öncesine gidelim.Robert Murphy, bir ayağı topal olduğu için I. Dünya Savaşı'na katılamamış bir tercüman. Göçmen bir Alman ailesinin çocuğu. Amerikan Dışişleri Bakanlığı'na tercüme bürosunda çalışıyor.Harpte kapalı olan Münih Amerikan Konsolosluğu'nu açmak için Almanya'ya gönderilir. Şubat 1921'de bir akşam vakti Hitler'in kanlı 'Birahane Darbesine' tanık olur.O gece Amerikan tarihinde ilk Hitler raporunun kendisine ait olduğunu ve bu raporun hayatını değiştireceğini aklına bile getirmez.

Savaş Sonrası Almanya ve Marshall Planı

II. Dünya Savaşı'nda Almanların Paris'in işgalinde Amerikan Büyükelçiliği Müsteşarı'dır. 6 Haziran 1944'te Fransa'ya çıkartma yapan 6 bin gemilik filoda Avrupa'da müesses nizamı kurmak için Normandiya'ya ayak basar.1945'ten 1952'ye kadar ABD'nin Almanya elçisidir. Avrupa'daki en önemli diplomatik temsilcidir. Almanya'nın işgalini sona erdiren 1954 Paris Anlaşmaları'nın mimarıdır.

Marshall Planı ve Sovyet Tehdidi

Savaş biter. Rusya ile savaşın bitmediğine, Sovyetlerin Avrupa'ya yerleşmesinden kaygı duyanlar vardır. Bunlardan biri General George Patton 7. Ordu Komutanı olarak Almanya'nın kurtarılmasını sağlar.

• Savaşın bittiğini kabul edemez ve emekliye sevk edilir.
• Almanya'ya döner Heidelberg Amerikan kışlasının önünde bir Amerikan askeri kamyonunun altında kalır.

Savaş galibi ordu komutanı bir komplonun kurbanı oldu. Bu olay, savaşın bitimini kabul etmekte direnenler için ibretlik bir öyküdür.

Berlin Duvarı ve Soğuk Savaş Dönemi

1948'de yürürlüğe giren Marshall Planı ile ülkenin kalkınması sağlandı. Sovyetler tarafından kuşatılmış Berlin'e gıda ikmali imkansızlaşmıştı.

1. Frankfurt Havaalanından Berlin'e hava köprüsü oluşturuldu.
2. Kente gıda paletleri atıldı.

Federal Almanya Cumhuriyeti'nin Kuruluşu

1949'da başkent Bonn olmak üzere Federal Almanya Cumhuriyeti kuruldu. Amerika, Batı Almanya'nın yeniden silahlanmasına öncülük yaptı.Alman Başbakanı Konrad Adenauer döneminde Alman Silahlı Kuvvetleri kuruldu ve Almanya NATO'ya katıldı. Almanya 70 yıldır NATO üyesi olan, 175 bin askerden oluşan kara, deniz ve hava kuvvetlerine sahip bir ülke oldu.

Kennedy'nin Berlin Ziyareti ve Soğuk Savaş

Başkan Kennedy, Berlin'i ziyaret etti. Berlin Duvarı'nın önünde "Ben bir Berlinliyim" diye anımsanan meşhur konuşmasını yaptı.Yıllar geçti. Sovyetler dağılma sürecine girdi. Bu kez de 1987 yılında Amerikan Başkanı Reagan Berlin'e geldi. Bu kez Başkan Reagan "Sayın Gorbaçov, bu duvarı yıkın!" çağrısında bulundu.

Berlin Duvarı'nın Yıkılışı ve Sonrası

1989 yılında Berlin Duvarı'nın yıkıldı. Bu olay dünyayı değiştirdi.9 Kasım 1989 bulunduğumuz sürecin miladı oldu. "İki Artı Dört Anlaşması" Amerika, Sovyetler Birliği, Fransa ve İngiltere'nin onayı ile birleşik Almanya'nın egemenliği güvence altına alındı.

• Soğuk savaş yıllarında 500 bine ulaşan Alman asker sayısı 350 bin ile sınırlandırıldı.
• 1994 yılına gelindiğinde varlığı 250 bini bulan son Amerikan kıtaları Berlin'den ayrıldılar.

11 Eylül Sonrası Almanya'nın Rolü

11 Eylül 2001 saldırılarının ardından Almanya, Amerikan'ın deniz aşırı askeri operasyonlarına asker vermeye başladı. Yeniden uluslararası askeri varlığa sahip oldu.

Bavyera'dan Amerikan Dışişleri'ne: Henry Kissinger

Amerikan Haber Alman Örgütü CIA'nın 'Gehlen Örgütü' olarak temeli Almanya'da atıldı.

• Alman stratejisinin prensiplerinden 'Doğuya Doğru Genişle' kapsamında hedefine hep doğu Avrupa'yı aldı.

Almanya Amerika ilişkilerini açısından Henry Kissinger'in yaşam öyküsü önemlidir. Bir döneme damgasını vuran Dışişleri Bakanı Henry Kissinger bir Alman Musevisi'dir.Nazi zulmü nedeniyle ailesiyle Amerika Birleşik Devletleri'ne göçtü. Alman geçmişi Amerika'da bakış açısını şekillendirdi.

Kissinger ve Askeri Kariyeri

Kissinger Heidelberg'de konuşlu 72. Piyade Tümeni'nde istihbarat subayı olarak görev yaptı.

• Bakanlığı döneminde orta doğu siyaseti ve silahsızlanma müzakerelerinin yanı sıra Çin'in dışa açılmasında etkili oldu.

Elvis Presley'in Askerlik Dönemi

O dönemin önemli simalarından biri de Elvis Presley'dir. Presley 1958 yılında askerliğini iki yıl süre ile Frankfurt yakınlarında Friedberg'de yapmıştır.Presley'in Almanya'da asker olması Alman-Amerikan müşterek kimliğinin oluşmasında büyük rol oynar.

Amerikan Ordusu ve Belirsizlikler

80 yıllık Amerikan silahlı kuvvetlerinin Almanya'daki varlığı artık belirsiz.

• Zira Trump Yönetiminin Avrupa'ya 'Ukrayna'da çözümü kabul edin, yoksa askerlerimi çekerim' tehdidi halen geçerli.

Geçmişte Frankfurt merkezli olarak yüzlerce tesisi bulunan Amerikan Silahlı Kuvvetleri bugün Ramstein, Stuttgart, Wiesbaden üçgeninde konuşlanmış durumda.

Wiesbaden ve Ramstein Hava Üssü

• Wiesbaden, Amerikan Ordusunun Avrupa'daki merkezi ve bu şehirde 20 bin Amerikalı yaşamakta.
• Ramstein Hava Üssü ülke dışındaki en büyük hava tesisi konumunda.

Atlantik Ötesi Merkez ve Türkiye

2003 yılında Amerika Türkiye'de liman ve havaalanlarına benzeri bir şekilde yerleşmek istemişti. Türkiye üzerinde izinsiz uçuşlar konuşuluyordu.

• Dışişleri Bakanlığı'nı aradım ve 'Amerika'nın bu uçuşları bize bilgi vermeden yapar' cevabını aldım.

NATO ve Amerika'nın Askeri Faaliyetleri

• Amerika Almanya'da yerli bir ordu gibi hareket eder.
• NATO acil müdahale gücü kapsamında Stuttgart'ta deniz piyadeleri bulunmaktadır.

Almanya'da Askeri Yapılar ve Mahkemeler

• Amerikan Ordu Ceza Temyiz Mahkemesi (USACCA) Avrupa'daki askerlerini ilgilendiren ceza davalarının temyizinden sorumludur ve merkezi Wiesbaden'dedir.
• Afrika Komutanlığı (AFRICOM) da Stuttgart'ta konuşludur.

Amerikan Yanlısı Lider: Friedrich Merz

Hükümeti kurmakla görevli CDU Lideri Friedrich Merz Trump yönetimi karşıtı söylemleri ile ilişkilere damgasını vurdu.

• Kendisi de Trans - Atlantik sistem içerisinde yetişen bir hukukçu, bir menajer ve bir siyasetçi .
• "Atlantik Köprüsü"nün genel başkanlığını yaptı ve BlackRock Almanya'nın Denetleme Kurulu Başkanıydı.

Tesla Fabrikaları ve Çevreci Tepkiler

• Elon Musk'ın Tesla fabrikaları Berlin yakınlarında bulunmakta ve çevrecilerin hedefinde yer alıyor.

Avrupa'nın Gözyaşları: Friedrich Merz'in Yorumları

"Washington'un müdahaleleri, Moskova'nın müdahalelerden daha az çirkin değil."

• "Almanya'nın iki tarafın büyük bir baskısı altında olduğunu" düşünüyor ve ekliyor "Bir gün böyle bir şey söylemek zorunda kalacağıma asla inanmazdım".

Böylece Ukrayna'nın Amerika Büyükelçisi Makarova'nın Washington'da Trump'ın huzurunda döktüğü göz yaşları, kıta Avrupa'sında Münih Güvenlik Zirvesinde Alman diplomat Christoph Heusgen'in Amerikan Başkan Yardımcısı Vance'in huzurunda döktüğü gözyaşları ile birleşiyor. Avrupa'nın gözyaşlarına dönüşüyor.Ahmet Özay