Bilirkişi Raporu: Mete Apartmanı'nda Yönetmelik Dışı İmalat

Adana'da 6 Şubat 2023'teki ilk depremde ön cephesinin yıkılması sonucu 12 kişinin hayatını kaybettiği Mete Apartmanı'na ilişkin hazırlanan yeni bilirkişi raporunda, binanın inşasında yönetmeliğe aykırı imalat yapıldığı belirtildi. Çukurova ilçesi Güzelyalı Mahallesi'ndeki 15 katlı apartmanın müteahhidi Muzaffer Mete ve inşaat mühendisi Atilla Tuğran'ın Adana 1. Ağır Ceza Mahkemesinde tutuksuz yargılandığı davanın dosyasına, Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü'nden 7 akademisyenin hazırladığı 56 sayfalık yeni bilirkişi raporu eklendi.

Binanın İnşaat Süreci ve Raporun Detayları

İnşasına 1997'de başlanan binanın 2000'de tamamlandığı belirtilen raporda, apartmanın enkazından karot ve demir numuneleri alındığı anlatıldı. Raporda apartmandaki yıkımda zeminden kaynaklı neden bulunmadığı belirtilerek, şu ifadeler kullanıldı:

"İlgili yönetmeliğe göre çerçeve kiriş yüksekliği en az 30 santimetre olması gerekirken, statik projede 28 santimetre olarak dikkate alındığı tespit edilmiştir. Taşıyıcı elemanlarda etriye (kolon, kiriş gibi taşıyıcı elemanlarda direnci sağlayan demir sargı) kancası açısından görüldüğü kadarıyla ilgili yönetmeliğe aykırı imalat yapılmış olduğu, karot numunelerinden bazılarının bir bütün halinde çıkarılamadığı hatta bazılarının ikiye yarıldığı veya parçalanıp dağılmış olduğu görülmektedir."

Zemin Kat ve Diğer Bulgular

Zemin kattaki iş yerinde kolon kesildiği iddialarının olduğuna değinilen raporda, mevcut bilgi ve belgelerden bu konuya ilişkin neticeye ulaşılamayacağı belirtildi. Raporda, şunlar kaydedildi:

"1997 tarihli zemin ve temel etüt raporunun yapı ruhsat tarihinde yürürlükte olan 1975 Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 1972 Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası ve 1993 Zemin ve Temel Etüdü Raporunun Hazırlanmasına İlişkin Esaslar'da belirtilen kurallara bazı parametreler açısından uygun şekilde hazırlanmadığı, binayla ilgili çelik çekme deneylerinde elde edilen değerlerin belirtilen kriterleri sağlamadığı, donatı numunelerinin ilgili çelik standardında belirtilen eşik değerleri sağlamadığı tespit edilmiştir."

Kusur Derecelendirmesi ve Hukuki Süreç

Sanıkların kusur derecelerine ilişkin ise bilirkişi raporunda şu değerlendirme yapıldı:

"Yapım sorumlusu müteahhit, teknik uygulama sorumlusu, fenni mesul şantiye şefi asli kusurlu, statik proje müellifi, zemin ve temel etüdü raporunu hazırlayan firma yetkilileriyle belediyenin yapı kontrol birimi ve proje kontrolünden sorumlu kişiler tali kusurludur."

Adana'da 6 Şubat 2023'teki ilk depremde ön cephesinin yıkılması sonucu 12 kişinin hayatını kaybettiği Mete Apartmanı'nın inşaat mühendisi Atilla Tuğran 16 Şubat 2023'te, müteahhidi Muzaffer Mete ise 17 Şubat 2023'te tutuklanmıştı. Haklarında "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma" suçundan 22 yıl 6'şar aya kadar hapis istemiyle dava açılan 2 sanık, 26 Temmuz 2023'teki ilk duruşmada "konutu terk etmemek" şeklindeki adli kontrol tedbiriyle tahliye edilmişti.