Kakao Fiyatları 2024'te Yüzde 30'un Üzerinde Geriledi

Kakao fiyatları, uluslararası piyasalarda geçen yıl yaşanan sert yükselişlerin ardından bu yıl %30'un üzerinde bir düşüş yaşadı. Geçen yıl kakao fiyatlarında rekor seviyeler görülürken, bu yıl tam tersi bir eğilim gözlemleniyor. ABD'deki Intercontinental Exchange'de kakaonun ton başına fiyatı, 2024'te 12 bin 931 dolarla rekor seviyeyi test ettikten sonra yılı %178,2 artışla 11 bin 675 dolardan tamamladı. Ancak bu yıl sonuna göre %33,3 azalarak 8 bin doların altına indi. Kakao fiyatları, geçen yıl arza yönelik endişelerle rekor kırmıştı. Olumsuz hava koşulları Batı Afrika'daki mahsuller için tehlike arz etmiş ve küresel stoklardaki düşüş nedeniyle kakao fiyatlarında ralli görülmüştü.

Kakao Üretimindeki Zayıflık Fiyatları Nasıl Etkiledi?

Fildişi Sahili ve Gana'daki zayıf üretim, kakao fiyatlarında yıl genelinde arza ilişkin endişelerin devam etmesine neden oldu. Fildişi Sahili'nde ihracatçıların kötü kalite nedeniyle kakao çekirdeklerini reddetmesi, küresel kakao arzını olumsuz etkileyebileceği tahmin edilmekteydi. Ülkede kakao hasadında görülen azalış da fiyatların artmasına neden oldu. Fildişi Sahili ve Gana'daki büyük kakao fabrikalarının tohum maliyetlerini karşılayamadığı için üretimi kısma veya durdurma kararı alması nedeniyle de kakao fiyatları geçen yıl üst üste rekor tazeledi.

Olumsuz Hava Koşulları ve Üretim Sorunları

Kakao arzındaki sorunların ana nedeni uzun süreli kuraklık ve şiddetli yağmur gibi kötü hava koşulları olarak gösterildi. Bitki hastalıkları da mahsulü etkiledi. Özellikle kakao ağaçlarının ölmesine neden olan CSSVD virüsü üretimde sorunlara neden oldu. Fildişi Sahili'nde kakao satışlarındaki kısıtlamalar arzın daha fazla sıkılaşacağı endişelerini artırdı.

Talep ve Arz Faktörleri Fiyatları Nasıl Etkiledi?

Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, ürüne talebin azalmasına neden oldu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açtı. Böylece iyileşen arz görünümüyle kakao fiyatları baskı altında kaldı. Nijerya'da bu ürünün ihracatının artması da arza yönelik endişelerin azalmasına katkıda bulundu.

Uzman Görüşleri ve Gelecek Beklentileri

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, özellikle Batı Afrika'daki kuraklığın kakao fiyatlarında etkili olduğunu belirtti. Geçen sene sonu ve bu sene başında fiyatlarda ciddi yükselişler görüldüğünü ifade eden Ergezen, kısa vadede arz konusunda endişeler olduğunu ancak gelecek sezon üretim tahminlerinin geçtiğimiz senenin üzerinde olduğunu belirtti.Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort ise, kakao vadeli fiyatlarının düşük likiditeden kaynaklı etkilere karşı koyamamasıyla birlikte arz yönlü temel unsurların kakaoda ralliyi körüklediğini belirtti. Batı Afrika'daki arz yönlü sorunlara örnek olarak düşük gübre kullanımı, kara bakla hastalığı, şişkin sürgün virüsü ve olumsuz hava koşullarını gösterdi.