Fazla Çalışmalardaki İzin Hakkınızı İsteyin
Devlet memurlarının haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir. Ancak, Devlet Memurları Kanununun 178'inci maddesi gereğince, kurumlar gerektiği taktirde ücret vermeksizin memurları fazla çalıştırabilmektedir. Ancak, bu halde, fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabıyla memura izin verilmesi gerekmektedir. Ancak, çoğu memur bu hakkını kullanmamaktadır. Ayrıntılar için başlığa tıklayın.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda konuya ilişkin olarak 178'inci maddenin (B) bendinde yer alan hüküm şu şekildedir.
"Madde 178 -...
B) (İptal: Anayasa Mahkemesi'nin 14/02/1997 tarih ve E: 1997/20, K: 1997/32
sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 03/04/1998 - 4359/4. md.) Kurumlar gerektiği
taktirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin
çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz
saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin
en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir.
Fazla çalışmanın uygulama esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye
Bakanlığınca müştereken belirlenir.
Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarına ödenecek fazla çalışma ücretleri ve
diğer hususlar Başbakan tarafından onaylanacak bir talimatla tesbit edilir"
Yukarıdaki hüküme göre;
1- Memurlar, günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti verilmeksizin çalıştırılabilir.
2- Bu durumda, fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabıyla izin verilmelidir.
3- Verilen iznin en çok 10 günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullanılabilir.
Bu maddeye göre günlük çalışma saatleri dışında fazladan çalışan ve bunu "Fazla Çalışma Cetveli" ile kayıt altına almış memurların idarelerinden her sekiz saat için bir gün hesabıyla izin isteme hakkı bulunmaktadır. Madde "verilir" şeklinde düzenlenmiş olduğundan idarenin bu konuda taktir hakkı bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, Fazla Çalışmanın
Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmelik 13/03/1975 tarihli Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmeliğin 6'ncı maddesinde "Amir,
memura fazla çalışma yapacağını bir hafta önce yazılı olarak bildirir. Ancak
acele ve özel durumlarda bildirme aynı günde de yapılabilir." hükmü
yer almaktadır. Yönetmeliğin yedinci maddesinde ise, "Kurum amirleri
gerekli gördükleri hallerde Devlet Memurları Kanununun 99 ve 178 inci maddelerine
göre fazla çalışma yaptırabilirler.
Kurum amirleri fazla çalışma yaptıracakları memurlar için düzenliyecekleri "Fazla
Çalışma Cetveli" ne memurun günde yaptığı fazla çalışma süresini kaydederler.
Bu cetvel memur ve amir tarafından imzalanarak özel dosyasında saklanır."
hükmü yer almaktadır. Bu hükümler çerçevesinde, fazla çalışmanın, eğer acil
değilse, en az bir hafta önceden memura bildirilmesi ve fazla çalışma defterine
kayıt edilmesi gerekmektedir. Kayıt altına alınan ve ücretle karşılanmayan
fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabıyla izin istenmesi halinde,
memura bu iznin verilmesi kanuni zorunluluktur.