Aylıksız izne ayrılma ve maaş geri ödeme
Aylıksız izne ayrılan bir Devlet memuru, aldığı peşin maaşın ne kadarını, ne zamana kadar geri ödemek zorundadır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanununu'nun "Aylığın ödeme zamanı ve Esasları" başlıklı 164 üncü maddesi şu şekildedir:
"Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir.."
Bu hüküm kapsamından memur maaşları peşin ödenir. Maaşları ödendikten sonra ay içerinde askerlik veya doğum izni nedeniyle ücretsiz izne ayrılanlar için fazla ödenen maaşın geri alınması gerekmektedir.
Örneğin; 20 Nisan 2015 günü ücretsiz izin dilekçesi verilen bir personelden 15 Nisan- 14 Mayıs dönemine ait maaşının 5 gün çalışmış olup 25 günlük ücretin geri alınması gerekmektedir.
Fazla ve yersiz ödenen bu tutarın takibi, 5018 sayılı Kanunun 60'ncı maddesinde sayılan ve 5436 sayılı Kanunun 15'nci maddesine dayanılarak Bakanlar Kurulunca çıkarılan, Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 5'nci maddesinin (k) bendine göre; idare gelirlerini tahakkuk ettirme, gelir ve alacakların takip ve tahsil işlemlerini yürütme görevi, strateji geliştirme birimlerince yapılacaktır.
Yine aynı Kanununun "Kamu zararı " başlıklı 71 inci maddesine dayanılarak çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Kamu zararından doğan alacağın tebliği ve takibi" başlıklı 10 uncu maddesinin 2 fıkrasında;
"(2) Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit edilen kamu zararı alacaklarının sorumlulara ve ilgililere tebliğ işlemlerine, 7 nci madde gereğince yapılacak değerlendirme işlemlerinin tamamlandığı tarihten itibaren beş iş günü içerisinde başlanır. Tebliğde; borcun miktarı, sebebi, doğuş tarihi, faiz başlangıç tarihi, ödeme yeri, yedi günlük itiraz süresi, itiraz mercii belirtilerek, söz konusu tutarın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmesi istenir. İtiraz merkezde strateji geliştirme birimince, taşrada ise takibe yetkili birimin en üst yöneticisince on iş günü içerisinde sonuçlandırılır. İtiraz ve itirazı değerlendirme süresi bir aylık ödeme süresini etkilemez." İle "Kamu zararından doğan alacaklarda faiz" başlıklı 18 inci maddesinde "Kamu zararından doğan alacaklarda ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faizin başlangıç tarihi, kural olarak zararın oluştuğu tarihtir." düzenlemeleri yer almaktadır.
Yukarıda açıkladığımız mevzuat hükümlerine göre; fazla ve yersiz ödenen 25 günlük ücret ile ayrılma tarihi itibariyle hesaplanan faiz tutarı kişi borcu dosyası açılarak takip edilecektir. Faiz oranı her yıl yayımlanan Parasal Sınırlar ve Oranlar Genel Tebliği ile belirlenir. (2015 yılı için bu oran yıllık % 9 dur.) Örneğin; 1000 TL lik borç bir ay sonra 7,5 TL lik faizi ile birlikte 1007,5 TL olarak, bir yıl sonra 90 TL Faizi ile birlikte 1090 TL olarak tahsil edilecektir.