788 sayılı Memurin Kanunu

788 sayılı Memurin Kanunu

8/3/1926 tarihli ve 788 sayılı Memurin Kanunu

Memur ve müstahdemlerin tarifi

BİRİNCİ MADDE Kendisine Devlet hizmeti tevdi olunan ve sicilli mahsusunda mukayyet olarak umumi veyahut hususi bütçelerden maaş alan kimseye memur denir.

Devlet işlerinde ücretle kullanılan ve memurin sicillinde mukayyet bulunmayan ve memurin hukuk ve salahiyetinden müstefit olmayan kimseye müstahdem denir.

Kanunun dairei şümulü

İKİNCİ MADDE İşbu kanunun ahkamı askerden maada bilümum Devlet memurlarına şamildir. Ancak jandarma, hususiyetine göre, işbu kanunun umumi hatları dahilinde ayrıca bir kanuna tabidir.

ÜÇÜNCÜ" MADDE Müstahdemlere mukaveleleri mucibince muamele olunur. Mukavele bulunmadığı takdirde bunların tarz ve şeraiti istihdamları dairei aidelerince tesbit olunur. Bu şartları kabul ile hizmet deruhde edenlerin bir güna talep ve şikayete hakları olamaz.

Memur ve müstahdem olabilmek şartları

DÖRDÜNCÜ MADDE Memur olabilmek için aşağıdaki şartları haiz olmak lazımdır :

A - Türk olmak,

B - Hukuku siyasiyesine sahip olmak,

C - Hüsnü ahlak ashabından olmak ve muhilli haysiyet ve namus cürüm ve alelıtlak ağır hapis veya o derecede cezayı müstelzim bir fiil ile mahküm bulunmamak,

D - Laakal orta mekteplerden mezun olmak (Bu şartı haiz olanlardan müteaddit talip bulunduğu veya talipler arasında orta mektep mezunları bulunmadığı halde müsabaka ile alınır).

Meslek mekteplerinde tahsilini ikmal edenler, orta tahsili ikmal etmemiş olsalar dahi, meslekleri dahilinde memur olurlar.

H - Hizmeti filiyei askeriyesini ifa etmiş veya sınıfı ihtiyata nakledilmiş olmak veya hizmeti askeriyeye elverişli olmadığı sabit bulunmak veya tecil edilmek,

V - Sari hastalıklara müptela olmamak veya vazifesini muntazaman ifaya mani olabilecek bedeni ve akli arıza ve hastalıklarla malül bulunmamak,

Z - Ecnebi kız ve kadınlarla müteehhil olmamak (Bu kanunun neşrinden evvel ecnebi kadınlarla teehhül etmiş bulunan memurin; Hariciye, Müdafaai Milliye ve Bahriye vekaletlerinde istihdam edilemezler).

BEŞlNCİ MADDE Müstahdem olabilmek için aşağıdaki şartları haiz olmak lazımdır :

A - Türk olmak,

B - Hukuku ammeden memnuiyet cezasile mahküm olmamak,

C - Hüsnü ahlak ashabından olmak ve muhilli haysiyet ve namus cürüm ve alelıtlak ağır hapis veya o derecede cezayı müstelzim bir fiil ile mahküm bulunmamak,

D - Sari hastalıklara müptela olmamak veya vazifesini muntazaman ifaya mani olabilecek bedeni ve akli arıza ve hastalıklarla malül bulunmamak (Devletçe görülecek lüzum üzerine hizmete alınacak ecnebi müstahdemler şeraiti hususiyeye tabidirler).

ALTINCI MADDE Kadınların memur ve müstahdem olmaları caizdir. Ne gibi memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilecekleri her vekaletin memurlarına ait kanunlarında tesbit olunur.

Namzetlik

YEDlNCl MADDE Iptidaen memuriyete almanlar sınıflarına göre mensup oldukları vekaletler memurin kanunlarmda miktarı tesbit edilmek üzere asgari altı ay azami iki sene müddetle namzetlik devresi geçirirler. Namzetlik müddetinin sonunda ehliyeti haiz oldukları kalem amirlerinin teklifi ile daire amirlerince tasdik edilenler usulüne tevfikan kati surette memuriyete kabul olunurlar. Ehliyeti haiz görülmeyenlerin diğer bir dairede yeniden namzetlik devresi geçirmeleri caizdir. Bunun neticesinde de ehliyeti sabit olmayanlar memuriyete kabul edilmezler.

Memurların ziraat, sınaai ve i icabetle iştigalleri

SEKİZİNCl MADDE Memurlar ticaret ve sınaatle iştigal edemezler. Kendi emlak ve arazilerini bizzat veya bilvasıta işletebilirler. Şirketlerde vazife deruhde edemezler. Ancak kooperatif şirketlerinde meclisi idare azalığı ve hesap müfettişliği edebilirler.

Memurların siyasetle iştigalleri

DOKUZUNCU MADDE Memurların siyasi cemiyet ve klüplere intisap ve devamları, her nevi intihabata müdahaleleri ve siyasi neşriyat ve beyanatta bulunmaları memnu ve bilmuhakeme sübutu halinde tartlarım muciptir. Vekillerin mezun kılacakları memurlar ile valiler ve onların salahiyet verecekleri memurlar beyanatta bulunabilirler.

Memurinin sicilli

ONUNCU MADDE Her memurun bir sicilli bulunur ve atideki hususat sicillin esaslarını teşkil eder :

A - ismi, mahlası, lakabı, mezhebi, milliyeti,

B - Pederinin ismi, validesinin ismi,

C - Tevellüt tarihi ve doğduğu yer ve memleketi,

D - Tahsili ve müktesebatı sairesi,

H -Nafakası üzerine vacip olan kimseler,

V - Mazhar olduğu mükafatlar ve esbabı,

Z - Duçar olduğu mücazatlar ve esbabı,

H - Bulunduğu memuriyetler,

T - Asarı var ise esamisi ve mevzuları,

Y - Emlaki ve serveti ve bunların menşeleri,

K -. Ahvali sıhhiyesi,

L - Memuriyeti haricinde şerefi mucip veya fahri hizmetleri.

ON BİRİNCİ MADDE Umum memurların ayni numune üzerine sicilleri tertip edilir ve her memurun bir sicil numarası bulunur.

ON iKlNCl MADDE Sicillin bir nüshai musaddakası alakadar memura verilir, her memur sicilline ve sicillinin nüshai musaddakasma raptedilmek üze re her beş senede bir defa bir kıta yeni fotoğrafisini mensup olduğu daireye vermekle mükelleftir. Şekil ve şemailde tebeddülat vaki olursa bu fotoğrafı daha evvel verilebilir.

ON ÜÇÜNCÜ MADDE Tayinleri merkeze ait memurların sicilleri vekalet veya daierlerinde ve tayinleri vilayetlere ait memurların sieüleri merkez veya vilayetlerde bulunur.

ON DÖRDÜNCÜ MADDE Her memurun bir mahrem dosyası bulunur.

Memurların ahvali zatiyeleri, hulk ve siretleri gibi hususat hakkında amirler ve müfettişlerin verdikleri tezkiye varakaları üe raporlar mündericatı sicillerine işaret edilmeyip mahrem dosyasına vazolunur.

Mahrem dosyalar merkezde memurin müdürlerinin, taşrada valilerin tahtı muhafazasında bulunur.

ON BEŞİNCİ MADDE Bir daire veya vilayetten diğerine nakledilen memurun sicillinin musaddak suretüe dosyaları o daire veya vilayete gönderilir.

ON ALTINCI MADDE inzibat komisyonları kararma iktiran etmeyen mükafat ve mücazat ve tekaüde müteallik hiç bir madde sicille dercedilmez. Ancak vekiller veya valiler tarafından resen verilen takdirnameler sicille dercedilir.

ON YEDİNCİ MADDE Her memura icra Vekilleri Heyetince tesbit edilecek numune veçhile fotoğrafisini havi bir hüviyet varakası verilir.

ON SEKİZİNCİ MADDE Memurların teşrifat ve elkap hususatı ve resmi muharreratta kullanılacak tabirat, umum teşrifat nizamnamesile tesbit olunur.

Memurların intihap ve tayin ve terfileri

ON DOKUZUNCU MADDE Memurlar tayinleri itibarile dört dereceye ayrılırlar :

A - Büyük Millet Meclisince intihap olunanlarla kanunları mucibince icra Vekilleri Heyeti kararı ve Reisicumhurun tasdiki ile tayin olunanlar,

B - Kanunları mucibince Vekil ve Başvekilin müşterek kararnameleri ve Reisi cumhurun tasdiki ile tayin olunanlar,

C - Kanunları mucibince vekil, vali ve müdürü umumiler taarfmdan tayin olunanlar,

D - Kaymakam veya o sınıftaki salahiyettar makamlar tarafından tayin olunanlar.

Memurlarm tayin ve terfilerine tekaddüm eden inha ve intihap muamelatının suret ve mercii icraları her vekaletin memurin kanununda tasrih edilir. Bu mercilerin inha ve intihaplarına iktiran etmeyen tayinler keenlemyekündür ve alakadarların şikayetleri üzerine Şürayi Devlet veya mahkemei temyiz kararile iptal

olunur.

YİRMİNCİ MADDE Terfi için her memuriyette en aşağı üç sene bulunmak lazımdır. Terfide kıdem esastır. Kıdemde müsavat halinde ehliyet sebebi .tercihtir. Ehliyetin takdiri salahiyettar heyetlere aittir.

YİRMİ BİRİNCİ MADDE Yirminci maddede zikredilen müddeti ikmal eden memurinden mafevk memuriyete ehliyetleri salahiyettar heyetler tarafından tasdik edilmeyenlerin esas maaşlarına her üç senede bir yüzde on zammolunur. Muayyen müddeti ikmal edipte mafevk memuriyete ehliyetleri salahiyettar heyetler tarafından tasdik olunanlar münhal bulunmaması dolayısile terfi eylemezler ise esas memuriyet maaşlarına her üç senede bir yüzde on beş zammedilir. Bu zamlarla esas memuriyet maaşının baliği mafevk derecenin maaşından efzun olan memurlar terfileri halinde de maaşı İmlilerini alırlar.

Mafevki bulunmamasından dolayı terfi imkanı olmayan memurlar muayyen müddeti ikmal ettikçe esas memuriyet maaşlarının yüzde on beşi nisbetinde zam alırlar.

Takdirname ve hükümleri

YİRMİ İKİNCİ MADDE Vazifesinde fevkalade muvaffakiyet gösteren memulara takdirname verilir. Takdirnamelerde itasına sebep olan hizmet tasrih edilmek şarttır.

YİRMİ ÜÇÜNCÜ MADDE Takdirnameler, resen veya inzibat komisyonlarının kararları üzerine, merkezce mansup memuriyete vekaletlerinden ve vilayat memurini taliyesine valiler tarafından ta stir olunur.

YİRMt DÖRDÜNCÜ MADDE Bir takdirname bir tevbihnameyi refeder.

YİRMİ BEŞİNCİ MADDE Üç takdirname bir sene kıdem zammını müstelzimdir. Üçüncü takdirnameden sonra terfi için muayyen olan her müdet zarfında beş takdirname alanlar bir sene kıdem zammına nail olurlar.

İnzibati cezalar

YİRMİ ALTINCI MADDE İnzibati cezalar şunlardır :

A - İhtar,

B - Tevbih,

C - Maaş katı,

D - Kıdem tenzili,

H - Sınıf tenzili

V - memuriyetten ihraç,

A - İhtar; memuru vazifesinde dikkate davettir ve amiri tarafından icra edilir. Kabili itiraz değildir, sicile geçmez.

B - Tevbih; memurun idari ve inzibati uakisası dolayısile muayyen bir fiilden muatebe edilmesidir.

C - Maaş katı; memurun bir haftadan on beş güne kadar maaşının kesilmesidir.

1) - Kıdem tenzili; memurun yalnız terfiine müessir olmak üzere kıdeminden üç aydan bir seneye kadar tenzildir.

H - Sınıf tenzili memurun maaş itibarile bir mertebe madununa indirilmesidir.

V - Memuriyetten ihraç; memuru bir daha memuriyette kullanılmamak üzere memuriyetten çıkarmaktır.

B, C, D, H, V fıkralarındaki cezalar komisyon kararile vekil veya valiler tarafından tatbik ve memurun sicilline kaydolunur.

YİRMl YEDlNCl MADDE Yirmi altıncı maddede zikrolunan cezalardan her birinin üç defa tekerrürü bir derece daha ağır cezayi müstelzimdir.

YIRMl SEKİZİNCİ MADDE ihtarı mucip ahval şunlardır:

Vazifede lakaydi göstermek, vazifeten kendisini ziyarete gelenlerden ve eshabı mesalihten maada kimselerle iş ba şrnda görüşmeği itiyat etmek ve rüfekasma durüşt muamelede bulunmak, vekara münafi hareket, kanunlar, nizamlar, talimatlar veya emirler ve kararlar ile muayyen hususat hakkında bila lüzum işar ve istişarda bulunmak ve telgraf keşidesinde israf eylemek, istilamlara muayyen müddet zarfında cevap vermemek, işde intizamsızlık göstermek.

YİRMİ DOKUZUNCU MADDE Tevbihi mucip ahval şunlardır:

Bir meselenin evrakını bilasebep bir masada bir günden ziyade alıkoymak, maiyetindeki memur ve müstahdemleri zati işlerinde istihdam etmek, vazifesi başına iki defa bilamazeretin geç gelmek veya erken gitmek veyahut bir ay zarfında mezuniyetsiz ve mazeretsiz bir gün gelmemek, memuriyet haysiyetini muhil harekette bulunmak, vazifesi başında amire hürmetsizlik etmek, kendi sunve taksiri ve müsamahası neticesi olarak bilaıztırar deyninden dolayı kesbi katiyet etmiş bir ilam mucibince mahküm olmak.

OTUZUNCU MADDE Maaş katını mucip ahval şunlardır:

Kabili setr ve ihfa olmayacak derecede sarhoşluk, madununa ve eshabı mesalihe suimuamele etmek, bir ayda bir günden fazla sekiz günden az mazeretsiz veya mezuniyetsiz vazifesine devam etmemek, şahsa ait olarak vukubulan müracaatlerde alakadarlara işin neticesi hakkında malümat vermemek.

OTUZ BlRlNCl MADDE Kıdem tenzilini mucip ahval şunlardır:

Bir ayda yedi ve bir senede ceman yirmi günden fazla mazeretsiz veya mezuniyetsiz vazifeye devam etmemek, kanunlara ve nizamnamelere muvafık verilen emri infaz etmemek.

OTUZ İKİNCİ MADDE Sınıf tenzilini mucip ahval şunlardır:

Kumar oynamak, vazifesi basma sarhoş gelmek, hava oyunu oynamak, muayyen terfi müddeti zarfında ceman iki ay mazeretsiz ve mezuniyetsiz devamsızlığı görülmek.

OTUZ ÜÇÜNCÜ MADDE ihracı mucip ahval şunlardır:

Kumar oynatmak, sarhoşluğu itiyat edinmek, ar ve hicabı mucip harekette bulunmak, harp, ihtilal, isyan gibi fevkalade ahvalde bilaemir ve bilazaruret vazifei memuriyetini terketmek, memuriyetine aid mahrem dosyalar mündericatmı işfa etmek.

OTUZ DÖRDÜNCÜ MADDE Memurinin kanunen müstelzimi mücazat bir cürmü tahakkuk ettikte hakkında ahkamı umumiye cari olmakla beraber 28, 29, 30, 31, 32, 33 ncü maddelerdeki inzibati cezalar da ayrıca tatbik olunur,

OTUZ BEŞİNCİ MADDE Memurin aleyhine inzibati ve cezai bir muameleyi müstelzim olmamak üzere halk tarafından vukubulan ve dairei aidesi tarafından varit görülen şikayet üzerine mahalline müfettiş veya muhakkik günderilir. Tahkik raporları inzibat komisyonunca badettetkik vaki şikayet teeyyüt eder ise o memurun rızasına bakıl mıyarak mezkür komisyon kararile tahvili caizdir.

OTUZ ALTINCI MADDE Bir vekalet veya dairede memuriyet inhilal edince kanununa tevfikan yine o vekalet veya daire memurlarından biri terfian tayin olunur. Bir vekalet veya daire memurları arasında ehli bulundukça diğer vekalet ve dairelerinden veya hariçten memur alınamaz.

OTUZ YEDİNCİ MADDE Uzaklıklarına veya sıhhi ve idari ve iktisadi esbaptan dolayı hususi vaziyetleri haiz olmalarına binaen İcra Vekilleri Heyetince tayin ve tefrik ve dereceleri tespii, olunan mahallere bu mahaller haricinde gönderilen memurlara sülüsten bir misline kadar maaş zam ve ona göre tahsisatı fevkalade ita ve iki senei kamileye mukabil bir sene kadar kıdem zammolunur. Bu gibi mahallere gönderilen memurlar üç senei kamile nihayetinde başka mahalle tahvillerini bihakkın talep edebilirler. Müracaatleri üç ay zarfında terviç olunmayan memurların istifaları mecaz olup kendilerine memuriyeti sabıkalarına muadil memuriyet verilinceye kadar tam maaş ve tahsisat itakılınır.

OTUZ SEKİZİNCİ MADDE Her vekalet ve dairenin şube müdüriyetlerile müdürü umumiliklerine ve valilik ile müsteşarlığa irtika edebilmek için 37 nci madde veçhile tayin olunan mahallerde en az üç sene memuriyet vermiş olmak şarttır.

OTUZ DOKUZUNCU MADDE Kanun ve nizamnamelerde sarahat olmayan ve hakkında emri mahsus bulunmayan mesailde memurların içtihadı hareketleri caizdir.

KIRKINCI MADDE Memur, emir ve talimatname ve nizamname ve kanun hükümlerine mugayir olarak her hangi bir makam veya amirinden bir emir telakki edince onun ahkama mugayeretini kendi amirine bildirir. Amiri ısrar eder ise memur bütün mesuliyeti kendi amirine ait ve münhasır olduğunu tahriren bildirerek o emri infaz eder. Bu misillü emirlerin kanunen cürüm teşkil eden mevattan bulunmaması lazımdır. Aksi takdirde memur bu emri katiyyen infaz etmez ve daha yüksek makama keyfiyeti bildirmeğe mecburdur.

KIRK BİRİNCİ MADDE Memurlar yekdiğerine muavenet ve muzaherete mecburdurlar. Müstakil vazifesi olan memur münhasıran vazifesinden ve vazifeleri kanunları mucibince müşterek olan memurlar o vazifeden müştereken mesuldürler.

Tahvil ve becayiş

KIRK İKİNCİ MADDE Tahvil rızaya tabidir.

İşbu kanunda münderiç sebeplerden biri olmadan bilarıza tahvil edilen memurlar Şürayi devlete bilmüracaa iadei memuriyet ederler ve geçmiş maaşlarını alırlar.

Bu tahvil dolayısile verilen harcırahlar ve maaşlar, tahvili lüzumsuz yapan heyet veya amire Şürayi devlet kararile ve maaşlarından kat suretile tazmin ettirilir. Ecnebi memleketlerdeki memurlarla 37 nci maddede zikrolunan mahallere gönderilecek memurlar bundan müstesnadır.

KIRK ÜÇÜNCÜ MADDE Terfian tevcih olunan memuriyeti kabul etmeyen memurların rızalarile tahvilleri caizdir.

KIRK DÖRDÜNCÜ MADDE Sıhhi sebepler müstesna olmak üzere, bir terfi müddeti bir memuriyette kalmayan memur tahvilini talep edemez.

KIRK BEŞİNCİ MADDE Becayiş,tarafeynin rızasına ve mercilerin kabulüne mütevakkıftır.

Memuriyette memnu efal ve harekat

KIRK ALTINCI MADDE Memurlar tayinleri kendilerine ait memuriyetlere baba, oğul, kardeş, kain peder ve kain birader, damat, enişte, yeğen, amca ve dayılarını ve zevce ve kızlarım ve baldızlarını tayin edemezler. Evvelce tayin kılınmış olanlar bundan müstesnadır.

Bu derecedeki akrabanın bir dairenin ayni şubesinde veya bir heyette içtimaları caiz değildir. Muallimler bu madde hükmünden hariçtir.

KIRK TEDİNCİ MADDE Asaleten iki memuriyet bir zat uhdesinde içtima edemez. Muallimlik bundan müstesnadır.Memurlar kanunları ve nizamnameleri mucibince tabii azasından bulunmadıkları meclis, heyet ve komisyonlara intihapla aza olamazlar.

Memurlar icrasile mükellef oldukları resmi müzayede ve alelıtlak münakaşalara iştirak edemezler.

Kablettahkik muvakkat en işten el çektirmek

KTRK SEKTZİNCİ MADDE Ahvali fevkaladede valiler, bakalarmda memleketin asayiş ve inzibatça mahzur gördükleri her hangi memuru mesuliyeti kendilerine raci olmak üzere, memurun mensup olduğu vekalet veya daireye derhal malümat vermek şartile, muvakkaten işten el çektirmeğe mezundurlar. Açığa çıkarılması nabemahal olduğu inzibat komisyonunun kararile tahakkuk eden memur memuriyetine iade edilmekle beraber açıktakaldığı müddete ait maaşını tamamen alır.

Bu takdirde vali hakkındaki mesuliyet Dahiliye vekaletince tesbit olunur.

işten el çektirilen memurlar hakkında inzibat komisyonları nihayet iki ay zarfında karar ittihazına mecburdurlar.

Bu madde hükmü hakim sınıfında bulunanlara şamil değildir.

Beraet ve mahkümiyetin neticesi

KIRK DOKUZUNCU MADDE Esnayi memuriyetinde gerek vazifei memuriyetten gerek şahsi bir cürmünden dolayı mahkemeye tevdi edilen memur beraet ettiği takdirde bilcümle hukukuna sahip olur. Muhilli haysiyet ve namus bir cürüm ile ve alelıtlak ağır hapis veya o derecede cezayi müstelzim bir fiil ile veya vazifesinden dolayı laakal altı ay hapis ile mahküm olanlar memuriyetten ihraç edilirler.

Hakkı şikayet

ELLİNCİ MADDE Her memurun hakkında tatbik edilen muameleden dolayı amirinden şikayete hakkı vardır. Amir aleyhine şikayet onun mafevki amire, vekil aleyhinde ise Şürayi devlete olur.

ELLİ BİRİNCİ MADDE Umum memurların çalışma saatleri mevsimlere göre altı saatten sekiz saate kadar tebeddül eder. Bu müddetler icra Vekilleri Heyetince tayin olunur. Amirler ve inzibata memur olanlar için çalışma saati haricinde ledeliktiza iş görmek mecburidir. Maiyyet memurları için çalışma saatleri haricinde iş görmek ancak ahvali fevkaladede mecburi olup başka vakitlerde rızalarına vabestedir.

inzibat komisyonları

ELLİ İKİNCİ MADDE inzibat komisyonları iki kısımdır:

Birincisi vekalet, ikincisi vilayet inzibat komisyonlarıdır.

Vekalet inzibat komisyonları; vekaletin, memurlarına ait kanunlara göre teşekkül eder. Bu komisyonlarda umuru zatiye müdürleri tabii azadandırlar.

Vilayat inzibat komisyonları; valinin riyasetinde müddeiumumi, defterdar veya muhasebeci ve tahrirat, maarif, sıhhiye, nafia ve ziraat müdürlerinden teşekkül eder. Ancak adliye memurları hakkında karar ittihazında mahallinin en büyük hakimi işbu komisyonlarda aza olarak bulunur.

Vilayet komisyonlarının kararları vekalet komisyonlarında ve adliyeden maada vekalet komisyonlarının kararları Şürayi devlette ve adliyeninki Mahkemei temyizde tetkik olunur.

ELLl ÜÇÜNCÜ MADDE Tayinleri merkeze ait olan memurlar hakkında vekalet inzibat komisyonları ve vilayete aitbulunanlar hakkında vilayet inzibat komisyonları karar ittihaz ederler. Ancak vali ve müsteşarlar ile müdürü umumiler ve birinci sınıf müdürlar hakkında karar ittihazı memurini adliyeden iseler Mahkemei temyize, değil iseler Şürayi devlete aittir.

ELLİ DÖRDÜNCÜ MADDE İnzibat komisyonları ledeliktiza azasının sülüsanile içtima ve ekseriyetle karar ittihaz ederler.

ELLİ BEŞİNCİ MADDE ittihamı mucip mevat memura tebliğ edilerek heyetçe tayin edilen müddette cevap alınmadan hakkında inzibat komisyonları bir karar veremez. Aksi takdirde o karar nakzolunur.

ELLİ ALTINCI MADDE Komisyonların mukarreratı müdellel ve kanun ve nizamnamelere müstenit olmak şarttır. Aksi takdirde bu mukarrerat mafevk komisyon veya Şürayi devlet veya Mahkemei temyiz tarafından nakzolunur.

ELLİ YEDİNCİ MADDE inzibat komisyonlarının mukarreratı tasdika muhtaç olmaksızın lazimülicradır.

Ancak memur veya memurun mena olduğu daire amiri tarihi tebliğden itibaren on gün zarfında bu kararı temyiz edebilir.

ELLİ SEKİZİNCİ MADDE inzibat komisyonları tamiki tahkikat sadedinde mehakim derecesinde kuvvet ve kudreti haizdirler. Şahit celp ve istima edebilirler.

İdareten asil

ELLİ DOKUZUNCU MADDE idareten azil mülgadır.

ALTMIŞINCI MADDE Ecnebi memleketlerdeki memurlarla vali ve kaymakam ve zabıta amirleri lüzumu kati üzerine tayinlerindeki usule tevfikan mensup oldukları vekaletler emrime alııiırlaı. Bunlara (85) nci madde mucibince maaş verilir.

ALTMIŞ BİRİNCİ MADDE Kalemi mahsus müdürlerinin tayini veya vazifelerine nihayet verilmesi bilakayit vekillerin salahiyeti dahilindedir. Cezaen olmamak şartile vazifesine nihayet verilen kalemi mahsus müdürleri ondan evvelki memuriyetlerine ve mezkür müdüriyet ve memuriyetlerdeki kıdemlerine göre diğer memuriyetlere tayin olunurlar. Tayinlerine kadar memuriyetleri ilga edilen memurlar gibi maaş alırlar.

İstifa

ALTMIŞ İKİNCİ MADDE Her memur istifa etmek hakkını haizdir.

ALTMIŞ ÜÇÜNCÜ MADDE 37 nci maddede muharrer yerlerden birine tayin edildikten sonra gitmiyerek veya gidipte muayyen müddeti ikmal etmiyerek istifa edenler tekrar memuriyet istedikleri takdirde en evvel mezkür yerlerden birinde muayyen müddetle memuriyet kabulüne mecburdurlar.

ALTMIŞ DÖRDÜNCÜ MADDE Devlet veya idarei hususiye veya belediyeler hesabına memleket dahilindeki meslek ve ihtisas mektep ve müesseselerinde tahsil edenler, tahsillerini ikmalden itibaren nihayet üç ay zarfında bilmüracaa tayin edilmek şartile, orta tahsil görmüş olanlar beş, yüksek tahsil görmüş olanlar sekiz sene meslek ve ihtisasları dahilinde hizmete mecburdurlar.

Devlet ve idarei hususiye veya belediyeler hesabına ecnebi memleketlerinde tahsil görmüş olanlar, avdetlerinden itibaren nihayet üç ay zarfında bilmüracaatayin edilmek şartile, müddeti tahsillerinin iki misli kadar meslek ve ihtisasları dahilinde hizmet etmeğe mecburdurlar. Gerek birinci ve gerek ikinci fıkrada mevzubahs olan zevat muayyen müddet hizmet etmedikçe istifa edemezler. Aksi halde Devlet veya idarei hususiye veya belediyeler tarafından sarfedilmiş olan mebaliği faizile beraber ödemeğe mecburdurlar. Fakat üç ay zarfında tayin olunmayanların mecburiyetleri sakıt olur.

ALTMIŞ BEŞİNCİ MADDE Memurlar müçtemian tatili işgal edemezler. Aksi takdirde mevcut ahkamı cezaiye mucibince haklarında muamele yapılmakla beraber müşevvikleri memuriyetten ihraç ve iştirak edenlerin sınıfları bir derece tenzil olunur.

ALTMIŞ ALTINCI MADDE Müstafi memur halefi gelinceye kadar vazifeye devam eder. Halefi bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil tayin edilmediği takdirde mafevkini haberdar ederek vazifesini terkedebilir.

Fevkalade mazeretle istifa edenler mafevklerini haberdar etmek şartile bir ay kaydinden müstesnadırlar. Ancak harp, isyan ve ihtilal vuku bulan yerlerdeki memurlar istifaları kabul edilerek halefleri muvasalet ve işe mübaşeret etmedikçe terki mevki edemezler. Ettikleri takdirde bu hareketlerinin kanunen mucip olacağı mesuliyeti cezaiyeye halel gelmemek üzere memuriyetten tart ve kaffei hukuku müktesebelerinden mahrum edilirler.

ALTMIŞ YEDİNCİ MADDE Müstafi memurlar tekrar memuriyete talip olurlar ise sıra beklemek mecburiyetindedirler.

ALTMIŞ SEKİZİNCİ MADDE Devletin bir (Memurin muavenet sandığı) olacaktır, işbu sandığın umuru ve muamelatı kanunu mahsusla tayin edilir.

Muavenet

ALTMIŞ DOKUZUNCU MADDE Beş seneyi ikmal etmeden vefat eden memurun hini vefatında ailesine tahsisatile beraber iki maaş, beş seneyi ikmal ederek vefat eden memurun hini vefatında ailesine tahsisatile beraber üç maaş, on seneyi ikmal ederek vefat eden memurun ailesine tahsisatile beraber dört maaş, on beş seneyi ikmal ederek vefat eden memurun hini vefatında ailesine tahsisatile beraber beş maaş, yirmi ve daha ziyade seneyi ikmal ederek vefat eden nıefurun ailesine tahsisatile beraber altı maaş ita edilir. Bu muavenet tekaüt ve harciralı kanunlarile muayyen hukuka halel getirmez.

Tekaüt

YETMİŞİNCİ MADDE Yirmi yaşma vusulünden itibaren memuriyet ve mazuliyet maaşı alarak veya vekalet emrinde bulunarak yirmi beş sene himet edenler tekaüdünü talep edebilirler. Mesleki memuriyet olupta mebusluğa intihap olunanların mebusluk müddeti hizmeti filiye addolunur. Esaret ve kanun ile muayyen mmtaka ve ordudaki hizmetten dolayı seferberlik zamları yirmi beş seneye dahil olmayıp ancak tekaüt maaşlarının hesabında müddeti hizmete zammolunur.

YETMlŞ BİRİNCİ MADDE Altmış beş yaşını ikmal eden memur resen tekaüde sevkolunur. Bu suretle tekaüde sevkedilen ve laakal otuz sene bilfiil hizmet etmiş olan memura son maaşının maatahsisat bir seneliği defaten ikramiye olarak verilir.

YETMİŞ iKlNCİ MADDE Yirmi beş sene hizmet eden memura son on sene zarfında aldığı en yüksek maaşın yüzde ellisi tekaüd maaşı olarak tahsis edilir. Yirmi beş sene hizmetten sonraki her sene için yüzde elliye maaşı aslinin yüzde ikisi ilave edilir. Mütekaidinden hizmete alınanların tekrar tekaüde ircalarında istihdam olundukları müddet hizmetlerine zam ile farkı maaş ita olunur.

YETMİŞ ÜÇÜNCÜ MADDE Mebuslukta geçen müddet tekaüde mahsup edilir ve mebusluk tahsisatının aslı olan on bin kuruş tekaüde esas tutulur.

İşbu madde hükmü birinci ve ikinci Büyük Millet Meclisi azalarına da şamildir.

Mebus olmazdan evvel bulundukları memuriyetler dolayısile kesbi istihkak ettikleri tekaüt maaşı miktarı bu haddi mütecaviz olanlara memuriyet maaşı üzerinden tahsis olunur.

YETMİŞ DÖRDÜNCÜ MADDE Sene küsuratında altı ay ve ondan fazlası mütekaidin lehine vahide iblağ ve dununda olanlar tayyedilir.

YETMlŞ BEŞlNCl MADDE Mütekaitler memur addolunmaz. Muvakkaten memleket haricinde olsalar dahi tekaüt maaşını alırlar.

YETMlŞ ALTINCI MADDE iktidar ve ihtisasından istifade mümkün olan ve mecburi tekaüt sinnine varan bir memur zinde ise icra Vekilleri Heyeti kararile memuriyette ipka edilir.

YETMİŞ YEDİNCİ MADDE Bulunduğu daire veya vilayette iki sene vazife ve derecesinin ehli olmadığına dair sicil alan memurin diğer daire veya vilayete resen nakil ve tahvil olunurlar. Oradaki hizmetinin ilk senesinde dahi ayni sicilli alırlar ise müddeti hizmetlerine bakılmıyarak inzibat komisyonu kararile tekaüde sev olunurlar. Müddeti hizmetleri hakkı tekaüde baliğ olmayan memurlardan bu suretle ilişiği katedilecek olanlara ilk on sene için üçer, fazla beher sene için ikişer maaşı asli hesabile tazminat verilir.

Mezuniyet

YETMİŞ SEKİZİNCİ MADDE Her memurun senede bir ay mezuniyet hakkı vardır. Mezuniyet esnasında maaşına ve memuriyet hukukuna halel gelmez- Azimet ve avdet müddeti dahil değildir.

Senelik mezuniyetin iki veya üçünü cemetmek caizdir. Ziyadesi sakıt olur. Muallimler tatil zamanında mezun addedilirler. Bunlara bilamaazeret müddeti tedrisiye esnasında sene mezuniyeti verilemez. Hariciye memurlarının mezuniyetleri kendi kanunlarına tabidir.

YETMİŞ DOKUZUNCU MADDE Mecburi sebeplere ve meşru maazeretlere müstenit olmak şartile kazalarda kaymakamlar ve vilayetlerde valiler dairesi amirinin muvaf?katile memura sekiz gün kadar mezuniyet verebilirler.

Bu mezuniyet senede üç defadan fazla verilmiş ise fazlası sene mezuniyetine mahsup olunur. Kaza vilayet daire amirlerine de kezalik kaymakam ve valiler tarafından bu mezuniyet verilebilir. Ancak hakimlerle müddeiumumiler vekaletten mezuniyet alırlar.

SEKSENİNCİ MADDE Mezun memura amirinin tensip ve iraesile refiklerinden bir veya daha ziyadesi bilamaaş vekalet eder.

SEKSEN BİRİNCİ MADDE Silah altına davet olunmaktan dolayı memurlara verilecek mezuniyet kanunu mahsusuna tabidir.

'SEKSEN İKİNCİ MADDE Hiç bir memur üç aydan ziyade mezun bir memura bila maaş vekalet etmeğe icbar edilemez.

SEKSEN ÜÇÜNCÜ MADDE Sene mezuniyeti itasında Devlet muamelatının sektedar olmamasına dikkat ve ona göre memurların bu mezuniyetten istifade zamanlarını tesbit etmek amirlerin mütaleasile o memurları tayin eden makamların vezaifi cümlesindendir.

SEKSEN DÖRDÜNCÜ MADDE Hasta memurlara resmi etibbanm raporlarını almak şartile hizmet müddetlerine göre atideki derecat üzerine mezuniyet verilir:

a - Beş sene hizmeti ikmal etmeyen memurlara tam maaş ve tahsisatile üç aya kadar mezuniyet verilir. Bu müddet zarfında eyileştikleri tabip raporile sabit olduğu takdirde bu mezuniyet yine tam maaş ve tahsisatile üç ay kadar daha temdit olunur.

b - Hizmet müddetleri on seneye kadar olan memurlara kezalik tam maaş ve tahsisatile altı aya kadar mezuniyet ita ve- ledeliktiza altı ay kadar daha bu suretle temdit olunur.

c - Hizmet müddeti on sene ve daha ziyade olan memurlara tam maaş ve tahsisatile bir seneye kadar ve lüzumu halinde aynı veçhile bir sene kadar olan mezuniyet verilir.

d - Memleket dahilindeki resmi ve hususi müessesatı sıhhiyede tedavileri lüzumu fennen sabit olanların tedavi ve yol masrafları ait1 oldukları vekaletçe tesviye olunur.

h - Hizmet ve vazifei memuriyetinden dolayı maluliyeti tebeyyün eden memurinin tekaütlüğü askeri tekaüt ve istifa kanununun malülin derecatma göre icra edilir.

Hastalıkları balada gösterilen müddetlerden ziyade devam eden memurlar hakkında malülin ahkamı cereyan eder.

Ancak bilahare afiyet iktisap eyledikleri tabip raporile sabit olan memurların müktesep hukuku avdet eder.

SEKSEN BEŞİNCİ MADDE Memuriyetinin ilgası dolayısile açıkta kalan memurların, ilganın vuku bulduğu ay ile ani müteakip olan ay zarfında maaş ve tahsisatı fevkaladesi tam olarak ve bu müddetin hitamında tekrar hizmete tayin kılınmamış ise yeni memuriyete tayinine kadar en son almış olduğu maaş ve tahsisatı fevkaladesinin nısfı ita ve son memuriyetine muadil olmak şartile teklif olunan yeni memuriyeti kabulden istinkaf eylediği takdirde işbu açık maaşı katolunur.

Mesleki memuriyet olan 'mebuslar müddetleri bittikten sonra tekrar intihap edilmezler ise mebusluktan evvelki memuriyetlerine nazaran haklarında bu madde tatbik olunur.

SEKSEN ALTINCI MADDE Memurinin maaşı her ay bidayetinde peşin verilir. Vefatı halinde verilen maaştan kıstelyevm hesabile tevkifat icra edilmez.

SEKSEN YEDİNCİ MADDE Hükümet ve idarei hususiye ve belediye tabipleri, memurlarla nafakası bunların üzerine vacip olan efradı ailelerini meccane tedavi ederler.

SEKSEN SEKİZİNCİ MADDE Beş senesini ikmal eden her memurun bir çoğu nısıf, sair çocukları sülüsan ücretle leyli mekatibe kabul olunur. On senesini ikmal eden her memurun bir çocuğu meccanen sair çocukları nısıf ücretle leyli mekatibe kabul olunur.

SEKSEN DOKUZUNCU MADDE İşbu kanunun neşri tarihinden itibaren mazuliyet maaşı tahsis edilmez. Ancak müktesep hukuk mahfuzdur.

DOKSANINCI MADDE İşbu kanuna mugayir olan ahkam mülgadır.

DOKSAN BİRİNCİ MADDE İşbu kanunun maaş zammına ait kısmı 1927 mali senesi iptidasından muteber olup tarihi mezkürden itibaren cereyana başlar. Sair ahkamı neşri tarihinden muteberdir.

DOKSAN İKİNCİ MADDE İşbu kanunun icrayı ahkamına İcra Vekilleri Heyeti memurdur.

Müzeyyel madde

23 nisan 1336 tarihile 23 ağustos 1339 tarihleri arasında milli Hükümet emrinde bilfiil vazife ifa eden memurinin hizmette bulundukları müddet tekaüt ye nıazuliyetlerinde iki kat hesap edilir, mesleki memuriyet olupta müstahdem veya mazul olduğu, halde bu müddet zarfında Büyük Millet Meclisinde aza olanlar dahi ayni suretle istifade ederler. Evvelce memur olduğu veyahut olmadığı halde milli orduya dahil olupta ihtiyat zabitliği edenlerle neferlikle hizmet edip bilahare memuriyete avdet edenler ve memur veya mazul olsun olmasın gönüllü olarak milli orduya dahil olupta bilahare memur olanlar dahi bu madde hükmünden istifade ederler.

Muvakkat maddeler

1 Memurinden, gerek vazife başında bulunsun gerek müstafi veya mazul olsun, sicilleri itibarile kendilerinden istifade olunamayanlar ile acizleri tahakkuk edenler haklarında işbu kanunun neşri tarihinden itibaren üç sene zarfında berveçhi ati muamele ifa olunur :

On beş seneyi ikmal edenler son on senedeki asıl maaşlarının en yükseğinin % 20 si ile tekaüde sevkolunurlar.

On beş seneden fazlası için her seneye mukabil % 20 si zammolunur. Yirmi beş seneyi ikmal eden veya daha fazla hizmeti olanlar hakkında işbu kanunun diğer ahkamı cari olur.

On beş seneyi ikmal etmeyenlerin her hizmet senesine mukabil iki asıl maaş nisbetinde ikramiye verilir.

2 Devlet devairinde memurin sınıf, derece, unvan ve maaşatmın teadül ve tevhidini temin için bir kanunu mahsus tedvin olunacaktır ve her vekalet ve daire taraf nidan yapılacak memurin kanunlarının nihayet 1927 senei içtimaiyesi zarfında tanzimi ve Büyük Millet Meclisine şevki muktazidir.

3 Bu kanunun neşrinden sonra bir sene zarfında tekaüdü icra edilen memurlarla kanunun neşrinde muamelesi ikmal edilmemiş bulunanların tekaüt ve eytam ve eramil maaşları 11 ağustos 1325 tarihli kanun ahkamı veçhile tahsis edilir.