Yüzde 100 yerli teleskop geliyor
Türkiye'de ilk kez tasarımı yüzde 100 yerli DAG teleskobunun üretimi başladı.
Mert İnan
Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen, Erzurum Atatürk Üniversitesi koordinatörlüğünde, FMV Işık Üniversitesi'nin üreteceği Adaptif Optik Sistemi ile hayata geçirilecek olan 'Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) Teleskobu' tamamlandığında, Avrupa'daki en yüksek çözünürlüklü uzay gözlem cihazı olacak.
Toplam maliyeti yaklaşık 150 milyon lira olacak teleskobun, kubbe, bina ve optik aygıtları sayesinde uzay, hem görsel hem de kızılötesi bölgede gözlenebilecek. DAG teleskobu 2019'dan itibaren Atatürk Üniversitesi bünyesinde Erzurum'daki 3 bin 170 metre rakımlı Konaklı Karakaya tepesine yerleştirilerek gözlem yapıyor olacak. Aynı zamanda, konumu itibariyle Kuzey Yarımküre'deki en teknolojik teleskop özelliğine sahip olacak projenin başında ise Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak bulunuyor.
17 metre boyunda
Yüksek çözünürlüklü DAG teleskobunun, Türkiye'nin teknolojik gelişimi açısından oldukça önemli olduğunu belirten FMV Işık Üniversitesi Opto-Mekatronik Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Yrd. Doç. Onur Keskin, "Türkiye'nin en büyük ve ilk kızılötesi teleskobunun tasarımını gerçekleştirdik. Hem insan gözünün gördüğü dalga boylarında hem de gözümüzle göremediğimiz uzay cisimlerini DAG teleskobu sayesinde görebileceğiz. Teleskobun aynası 4 metre çapında olacak. Gözlem cihazının bulunduğu kubbe 18 metre çapında ve teleskobun boyu ise 17 metre olarak olacak. Tasarımı tamamen 2 üniversitemizin ortaklığında gerçekleştirilen DAG teleskobu ile astronomi, astrofizik ve uzay bilimleri alanında dünyada yapılan tüm çalışmalar bizim ülkemizde de yapılabilecek" dedi.
Teknolojik bağımsızlık
Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr.Cahit Yeşilyaprak
şu bilgileri verdi:
"Temel bilimler alanında yapılmış en büyük yatırım ve projelerden biri olacak. Projenin hayata geçmesi, Türkiye'nin bu alandaki teknolojik bağımsızlığı anlamına da geliyor. Teleskop için Erzurum'un seçilme nedeni ise atmosferik ve coğrafik özellikler. Erzurum uzay gözlem çalışmaları için en uygun bölgelerden biri. DAG teleskobu, optik
özellikleri nedeniyle ışık toplama gücü açısından en küçük ayrıntıları bile ayırt edebilecek kapasiteye sahip."