Geçici işçilere ilişkin kanun taslağının 30.01.2007 tarihli son hali
KAMU İDARE, KURUM VE KURULUŞLARİNDA GEÇİCİ İŞ POZİSYONLARINDA ÇALIŞANLARIN SÜREKLİ İŞÇİ KADROLARINA VEYA SÖZLEŞMELİ PERSONEL STATÜSÜNE GEÇİRİLMELERİ, GEÇİCİ İŞÇİ ÇALIŞTIRILMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI
Kapsam
Madde1. - (l) Bu Kanun;
a) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıktan, özel kanunlarla kurulan kuruluş ve teşekküller ile hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşlarında,
b) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları (iştirakler hariç), 4046 sayılı Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunanlardan sermayesinin %50 sinden fazlası kamuya ait kuruluşlar ile 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile kurulmuş ve sermayesinin tamamı Hazineye ait kuruluşlarda,
c) il özel idareleri, belediyeler, bunların kurdukları veya üye oldukları mahalli idare birlikleri ile müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan şirketler hariç) ve belediyelerin bağlı kuruluşlarında,
2006 yılı içerisinde usulüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam 6 ay ve daha fazla süreyle çalışmış olan geçici işçileri kapsar. 2005 veya 2006 yıllarında aynı şartlarda çalışıp da askerlik, doğum veya sağlık kurulu raporuyla belgelendirilen sağlık sorunları sebebiyle iş sözleşmeleri askıda kalanlar da bu fıkra kapsamında değerlendirilir.
Geçici İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri
Madde 2.- (l) Kapsama dahil geçici işçilerden;
a) Bu Kanunun l inci maddesinin (a) bendinde belirtilen idarelerde fabrika, şantiye, atelye, çiftlik, arazi gibi işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerde işçiler eliyle gördürülmesi gereken işlerde fiilen çalışanlar sürekli işçi kadrolarına. bunların dışında kalan geçici işçiler ise istekleri halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası hükümleri uyarınca sözleşmeli personel pozisyonlarına,
b) Bu Kanunun l inci maddesinin (b) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşlarda çalıştırılanlar sürekli işçi kadrolarına,
c) Bu Kanunun l inci maddesinin (c) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşlarda çalıştırılanlardan, 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen görevlerde çalışmakta olup, bu görevlere ilişkin olarak norm kadro çerçevesinde ihdas edilmiş kadro unvanlarına atanabilmek için gerekli olan şartları taşıyanlar aynı fıkra hükümlerine uygun olarak sözleşmeli personel statüsüne, norm kadro çerçevesinde ihdas edilmiş kadro unvanlarına atanabilmek için gerekli olan şartları taşımayanlar ile durumuna uygun boş kadro olmayanlar sürekli işçi kadrolarına,
geçirilir.
Yukarıdaki (c) bendine göre aynı kadro unvanı esas alınarak sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi gerekenlerin sayısının boş kadro sayısından fazla olması halinde; sözleşmeli personel statüsüne geçirilecekler; geçici işçi statüsünde çalışanların ihtisas alanları ve hizmet ihtiyaçları birlikte değerlendirilerek il genel meclisleri, belediye meclisleri veya birlik meclisleri tarafından tespit olunur.
(2) Bu Kanunun l inci maddesi kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlarda çalışan geçici işçilerden bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle; bağlı bulundukları sosyal güvenlik kurumundan yaşlılık veya emeklilik aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlardan bu tarih itibariyle kadınlarda 56 erkeklerde 58 yaşını doldurmuş olanlar, sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmezler, bunların iş sözleşmeleri tüm yasal hakları ödenmek suretiyle sona erdirilir.
(3) İlgili idare, kurum ve kuruluşlarca yapılan tespitler sonucunda, sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeleri öngörülen geçici işçilere ilgili idare, kurum ve kuruluşların kararları tebliğ edilir. Tebliğ yapılan geçici işçi, sözleşmeli statüye geçirilmeyi veya mevcut statüsünde çalışmaya devam etmesine ilişkin tercihini tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde yazılı olarak ilgili idare, kurum veya kuruluşa bildirir. Söz konusu süre içerisinde tercihini bildirmeyen geçici işçiler için ilgili idare, kurum ve kuruluşların kararları uygulanır.
(4) Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren, bu Kanunun l inci maddesinin; (a) ve (b) bentlerinde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar için en geç 90 gün, (c) bendinde yer alan idareler için 120 gün içerisinde; sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirileceklerin yaptıkları iş ve bulundukları pozisyon, bu kurumdaki toplam çalışma süreleri, sosyal güvenlik kurumlarına tabi toplam çalışma süreleri, doğum tarihleri, öğrenim durumları ile çalıştıkları son yıldaki fiili çalışma süreleri ve geçirilmeleri önerilen kadro veya pozisyon unvanlarına ilişkin teklifleri; l inci maddenin (a) bendinde belirtilen idarelerce Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığına, (b) bendinde belirtilen kuruluşlarca Hazine Müsteşarlığı (özelleştirme programına alınanlar için Özelleştirme İdaresi Başkanlığına) ve Devlet Personel Başkanlığına, (c) bendinde belirtilen kurumlarca İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığına gönderilir.
(5) ilgili idare, kurum ve kuruluşlarca sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi teklif edilen geçici işçiler; bu Kanunun l inci maddesinin; (a) bendi kapsamındaki idarelerde Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığının izni ile sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne, (b) bendi kapsamındaki kuruluşlarda Hazine Müsteşarlığının (özelleştirme programına alınanlar için Özelleştirme İdaresi Başkanlığının) görüşü üzerine Devlet Personel Başkanlığının izni ile sürekli işçi kadrolarına, (c) bendi kapsamındaki kurum ve kuruluşlarda ise İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının müşterek izni ile sözleşmeli personel statüsüne veya sürekli işçi kadrolarına geçirilir.
(6) Sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilecek geçici işçiler için öncelikli olarak ilgili idare, kurum ve kuruluşların geçici iş pozisyon vizelerinde belirtilen teşkilatlarının mevcut boş sürekli işçi kadroları veya sözleşmeli personel pozisyonları ile sözleşmeli personel çalıştırılmasına esas alınan norm kadrolardan boş olanlar kullanılır. Sürekli işçi kadrolarının veya pozisyonların yeterli olmaması halinde, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde bu teşkilatlar için sürekli işçi kadroları veya sözleşmeli personel pozisyonları vize edilir. Beş numaralı fıkra uyarınca yapılan geçiş işlemi sebebiyle l inci maddenin (c) bendinde yer alan kurum ve kuruluşlardaki sürekli işçi sayısının, norm kadrosunda yer alan sürekli işçi kadro sayısını aşması halinde, aşan sayı kadar sürekli işçi kadro sayısı ilgili kurumun norm kadro sayısına ilave edilmiş sayılır. Ancak, bu kurum ve kuruluşlardaki sürekli işçi
sayısı, 29/11/2005 tarihli ve 2005/9809 sayılı, 3/4/2006 tarihli ve 2006/10265 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarında belirlenen sayının altına düşünceye kadar boşalan sürekli işçi kadroları iptal edilmiş sayılır.
(7) Sürekli işçi kadrosuna geçirilenlerin, ilgili idare, kurum ve kuruluşlarca Türkiye İş Kurumuna tescillerinin yaptırılması zorunludur. Tescili yapılacak işçilerin, ilgili idare, kurum ve kuruluşlarda 2006 yılı içerisinde toplam 6 ay ve daha fazla sürelerle vizeli geçici iş pozisyonlarında işçi olarak çalıştığının belgelenmesini sağlamak üzere, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu?nun 79 uncu maddesi uyarınca Sosyal Sigortalar Kurumuna bildirilen Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin resmi onaylı örneklerinin ibraz edilmesi zorunludur. İŞKUR tarafından tescili yapılmayanlar sürekli işçi kadrosuna geçirilmiş sayılmazlar. Bu fıkra uyarınca yapılacak işlemler için İŞKUR?a herhangi bir masraf karşılığı ödenmez.
(8) Geçici işçilerin sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçiş işlemleri bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde tamamlanır.
(9) Bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle boş olan geçici iş pozisyonları ile sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne yapılan geçişler nedeniyle boşalacak geçici iş pozisyonları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
(10) Sözleşmeli personel statüsüne geçirilenlere iş mevzuatına göre herhangi bir tazminat ödenmez. Bu personelin önceden kıdem tazminatı ödenmiş süreleri hariç, kıdem tazminatına esas olan toplam hizmet süreleri, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasında belirtilen iş sonu tazminatının hesabında dikkate alınır.
(11) Birinci fıkra hükümlerine göre geçici iş pozisyonlarından sürekli işçi kadrolarına geçirilmiş olmalarından dolayı, bu işçilerin mevcut ücret düzeylerinde ve diğer mali ve sosyal haklarında artış yapılamaz ve ücret skalaları değiştirilemez. Bu işçilere sadece 2007 ve sonraki yıllardaki toplu iş sözleşmeleri ile belirlenecek genel ücret artışları uygulanır.
(12) Bu Kanun uyarınca belediyelerde geçici iş pozisyonlarında çalışan geçici işçilerin sürekli işçi kadrolarına ya da sözleşmeli statüsüne geçirilmelerinden dolayı personel giderlerinde meydana gelecek artıştan dolayı, 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinin 8 inci fıkrasında öngörülen müeyyideler uygulanmaz.
Geçici iş Pozisyonlarında İşçi Çalıştırılması
Madde 3.- (l) Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren l inci madde kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlarda geçici iş pozisyonlarında işçi çalıştırılamaz.
(2) Ancak mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yılda 6 aydan az olmak üzere vize edilecek geçici iş pozisyonlarında işçi çalıştırılabilir. Bu şekilde, çalıştırılacak işçiler için her mali yılda;
(a) l nci maddenin (a) bendinde belirtilen idarelerce, Maliye Bakanlığından;
(b) l nci maddenin (b) bendinde belirtilen kuruluşlarca, Hazine Müsteşarlığının (özelleştirme programına alınanlar için Özelleştirme İdaresi Başkanlığının) onayı üzerine Devlet Personel Başkanlığından,
(c) Belediyeler ile bunların müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan şirketler hariç) ve mahalli idare birliklerinde, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına ilişkin Esasların 20 nci maddesi çerçevesinde yetkili meclislerinden,
geçici iş pozisyon vizesi alınması zorunludur. Söz konusu vize işlemi yapılmaksızın geçici işçi çalıştırılamaz ve herhangi bir ödeme yapılamaz. İl özel idareleri ile bunların müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu hükümlerine
göre kurulmuş olan şirketler hariç) bu fıkra hükümlerine göre geçici işçi çalıştırılabilmesine ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenir.
Sürekli İşçi Kadrosuna veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçişi
Yapılamayan Personel
Madde 4.- (l) Bu Kanunun l inci maddesinde belirtilen şartları taşımadıkları için sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçişi yapılamayan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi kapsamına girmeyen geçici işçiler, ilgili idare, kurum ve kuruluşlarca bir mali yılda 6 aydan az olmak üzere ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca vizesi yapılacak geçici iş pozisyonlarında çalıştırılmaya devam olunabilir.
(2) Kendileri için belirlenen sözleşmeli personel statüsüne geçmeyi kabul etmeyenler, 2006 yılındaki çalışma sürelerim aşmamak kaydıyla bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca vizesi yapılacak geçici iş pozisyonlarında istihdam edilmeye devam olunurlar.
(3) Ancak; yukarıdaki (l) ve (2) numaralı fıkra kapsamına girenlerin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik kurumundan yaşlılık veya emeklilik aylığı bağlanmasına hak kazanacakları tarihte iş sözleşmeleri tüm yasal hakları ödenmek suretiyle sona erdirilir.
(4) Bu madde kapsamındaki geçici işçiler için vize edilen geçici iş pozisyonlarının herhangi bir nedenle boşalması halinde bu pozisyonlar iptal edilmiş sayılır.
Çeşitli hükümler
Madde 5.-(l) 14,07.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun;
a) 4 üncü maddesinin (B) fıkrasının üçüncü paragrafında yer alan ", Bakanlar Kurulunca tespit edilecek esas ve şartlarla" ibaresi çıkarılmış, aynı paragrafta yer alan "Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı" ibaresi "bu Kanuna tabi kamu idarelerinde" şeklinde değiştirilmiştir. /
b) 4 üncü maddesinin (D) ? fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
(A), (B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan ve ilgili mevzuatı gereğince tahsis edilen sürekli işçi kadrolarında belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan sürekli işçiler ile mevsimlik veya kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde ilgili mevzuatına göre geçici iş pozisyonlarında altı aydan az olmak üzere belirli süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan geçici işçilerdir.
(2) 25/9/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu?nun 3 üncü maddesinin (a) bendinde yer alan "pozisyonunda daimi suretle" ibaresi "sözleşmeli personel pozisyonunda" şeklinde değiştirilmiştir.
Geçici Madde l: 28/5/1986 tarihli ve 3291 sayılı Kanun ile 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun gereğince Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bağlı kuruluşlara (iştirakler hariç) yönelik 1/1/1992 ila 20/10/2004 tarihleri arasında gerçekleştirilen özelleştirme uygulamaları neticesinde İş Kanunu hükümlerine tabi daimi veya geçici işçilerden (kapsam dışı personel hariç), 20.10.2004 tarihli Resmi Gazete?de yayımlanan 2004/7898 sayılı Bakanlar Kurulu Karan Eki Esasların 1?inci maddesinde belirtildiği şekilde iş sözleşmesi, 1/1/1992 ila bu Kanunun yayım tarihini izleyen otuz gün içerisinde kamu veya özel sektör tarafından feshedilenler, müracaat tarihi itibarıyla herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanmadıkları takdirde Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca istenilecek belgeleri bu Kanunun yayım tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Başkanlığa teslim etmeleri halinde 2004/7898 sayılı Esaslarda belirtilen hükümler çerçevesinde istihdam edilirler.
Madde 6.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 7.- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
GENEL GEREKÇE
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu?nun 4 üncü maddesinde; kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde uygulanacak istihdam şekilleri sıralanmış ve bunlar memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler olarak belirlenmiştir. Kamu kesiminde istihdam olunan işçiler sürekli işçi ve geçici işçi olarak ikiye ayrılmakla birlikte iş mevzuatımızda geçici işçi kavramı tanımlanmamıştır. Buna paralel olarak kamu kesiminde geçici işçi istihdamını düzenleyen kalıcı bir mevzuat bulunmayıp; bu amaca yönelik düzenlemeler, yürürlükleri ilgili mali yılla sınırlı olan yılı Bütçe Kanunları ve Kamu İktisadi Teşebbüslerine yönelik olarak her yıl istihsal olunan Yatırım ve Finansman Kararnameleridir.
Geçici işçi istihdamı, süreklilik arz etmeyen, yılın belirli dönemlerini kapsayan genellikle mevsimlik veya arızi işler için öngörülmüş bir istihdam şekli olmasına karşın, geçici iş pozisyonlarında çalıştırılan geçici işçiler, genellikle sürekli veya dönemsel olarak tekrarlanan işlerde çalıştırıldıklarından geçici olmaktan uzaklaşmış, sürekli istihdam edilir hale gelmiştir. Diğer yandan, bu kapsamda istihdam edilen geçici işçilerin önemli bir kısmı sekreterlik, bilgisayar işletmenliği, hizmetli, evrakçı, hasta bakıcı, hemşire gibi görevlerde çalıştırılmaktadır. Bunların ücretleri de genel olarak benzeri işleri yapan memurlara verilen maaşlar seviyesinde tutulmaktadır.
Sonuç olarak, geçici işçi istihdamı başlangıç amacından uzaklaşmış, özellikle geçici işçi alımına ve istihdamına yönelik olarak mevzuattan kaynaklanan boşluklar ve esneklikler, kurum ve kuruluşlar açısından bu istihdam şeklini diğerlerine göre daha tercih edilir hale getirmiştir. Bu kapsamda çalışan personelin iş mevzuatı hükümlerine tabi olmasına rağmen işçi istihdamıyla ilgisi bulunmayan alanlarda bile geçici işçi çalıştırılması yaygınlaşmış, geçici işçi istihdamının başlangıç amacıyla fiili durumu arasında büyük sapmalar meydana gelmiştir. Bu durumda, geçici iş pozisyonlarında çalıştırılan geçici işçilerle ilgili yeni bir düzenleme yapılması zorunluluğu doğmuştur.
Bu Kanun ile geçici iş pozisyonlarında istihdam edilenlerin durumu, fiilen yaptıkları işin niteliği ve/veya bir mali yıl içerisinde çalıştıkları toplam süre dikkate alınarak yeniden düzenlenmektedir. 2006 yılı içerisinde usulüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam altı ay ve daha fazla süreyle çalışmış olan geçici işçilerin sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeleri öngörülmektedir. Bu ayrımlar dikkate alınarak süreklilik kazanmış iş ve hizmetlerde çalıştırılan geçici işçilerden, fabrika, şantiye, atelye, çiftlik, arazi gibi işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerde fiilen çalıştırılanlar sürekli işçi kadrolarına, bunların dışındakiler ise sözleşmeli personel statüsüne geçirilmektedir. Ancak,? kendilerine teklif edilen sözleşmeli personel statüsüne geçmek istemeyenlere, izleyen yıllarda 2006 yılındaki çalışma sürelerini geçmemek kaydıyla mevcut geçici iş pozisyonlarında çalışabilme imkanı da tanınmaktadır.
Ayrıca kamu kesiminde geçici işçi istihdamına kalıcı bir yasal dayanak kazandırılması, bugüne kadar yaşanan tecrübelerden hareketle geçici işçi uygulamasının orman yangınlarıyla mücadele, mevsimlik ve kampanya işleri gibi yılın belirli dönemlerinde geçici mahiyette yürütülmesi gereken belirli bazı hizmetlerle sınırlandırılması ve bu hizmetlerde mali yıl içerisinde altı aydan az süreyle geçici işçi istihdam edilmesi haricinde, geçici işçi istihdamına son verilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde l- (l) Geçici iş pozisyonlarının vizesi bütçe kanunlarında yer alan hükümler uyarınca yapıldığından bu pozisyonların süresi mali yılla sınırlı bulunmaktadır. Yıl sonunda vize süresi dolduğundan bu pozisyonların kullanımı da sona ermektedir. Ancak bir sonraki yılda vize yapılması halinde geçici iş pozisyonlarının kullanılması mümkündür. Bu nedenle, kapsam maddesi 2006 yılında vize edilmiş geçici iş pozisyonları ve bu yıldaki çalışma süreleri dikkate alınarak düzenlenmiştir.
Niteliği itibariyle süreklilik arz eden işlerde uzun yıllardır kadro verilmemesinden dolayı geçici işçiler istihdam edilmektedir. Kurum ve kuruluşlar bu işçilerin hizmetlerine sürekli ihtiyaç duymaktadırlar. Yapılan düzenleme ile kapsamda bulunan kurum ve kuruluşların süreklilik arz eden işlerinin bu işlerde tecrübeli ancak, geçici işçi olarak anılan altı ay veya daha fazla süreyle istihdam edilen geçici işçiler tarafından karşılanması amaçlanmıştır. Altı aydan az çalışan geçici işçiler ise mevsimlik, kampanya veya arızi işlerde istihdam edilmekte olup, mevcut çalışma sürelerinin uzatılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Bu nedenle sözleşmeli personel statüsüne veya sürekli işçi kadrosuna geçirilebilmenin temel şartı olarak, yılın en azından yarısı veya daha fazla süreyle çalışmış olmak aranmaktadır.
Ayrıca, 2005 ve 2006 yıllarında geçici işçi olarak çalışmaktayken iş sözleşmeleri, askerlik, doğum veya sağlık kurulu raporuyla belgelendirilen sağlık sorunları nedeniyle askıya alınanlar da kapsama alınmıştır.
Madde 2- (l) l?inci madde kapsamına giren personelin geçici işçi statüsünden sürekli işçi veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesine ilişkin yöntem düzenlenmektedir.
(a) l inci maddenin (a) bendinde belirtilen idarelerde vizeli geçici iş pozisyonlarında çalışanlar genellikle sekreterlik, bilgisayar işletmenliği, hizmetli, evrakçı, hasta bakıcı, hemşire gibi görevlerde çalıştırılmaktadır. Anılan bu görevler yılın belli bir dönemi ile sınırlı olmayıp süreklilik gerektiren görevlerdir. Ayrıca, işçiler eliyle gördürülmesi gereken hizmetler olmadığından, bu hizmetleri yerine getiren geçici işçilerin 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istekleri üzerine sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeleri, fiilen işçiler eliyle yerine getirilmesi gereken işlerde istihdam olunanların ise sürekli işçi kadrolarına geçirilmeleri sağlanmaktadır.
(b) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları (iştirakler hariç), 4046 sayılı Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunanlardan sermayesinin %50 sinden fazlası kamuya ait kuruluşlar ile 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile kurulmuş ve sermayesinin tamamı Hazineye ait kuruluşlarda çalıştırılan geçici işçiler fiilen işçiler eliyle gördürülmesi gereken işlerde istihdam olunduklarından, bunlardan kapsama girenlerin sürekli işçi kadrolarına geçirilmesi sağlanmaktadır.
(c) 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu i1e 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununda; norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe; hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personelin sözleşmeli personel statüsünde çalıştırılabileceği düzenlenmiştir.
Bu nedenle, bu Kanunun, l inci maddesinin (c) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşlarda 5393 sayılı Belediye Kanunu?nun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen görevlerde geçici işçi olarak çalıştırılanlardan bu görevlere ilişkin kadro unvanlarına atanabilmek için gerekli olan şartları haiz bulunanların; ihtisas alanlarına ilişkin norm kadro
çerçevesinde ihdas edilmiş boş kadro bulunması halinde sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeleri, norm kadro çerçevesinde ihdas edilmiş kadro unvanlarına atanabilmek için gerekli olan şartları haiz bulunmayanlar ile durumuna uygun boş kadro olmayanların ise, sürekli işçi kadrolarına atanmaları öngörülmüştür.
Aynı kadro unvanı esas alınarak sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi gerekenlerin sayısının boş kadro sayısından fazla olması halinde, sözleşmeli personel statüsüne geçirilecekler için il genel meclisleri, belediye meclisleri ve birlik meclisleri tarafından ilgililerin ihtisas alanları, kurumun hizmet ihtiyaçları dikkate alınarak tespit yapılması gerekli görülmüştür.
(2) Bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle; herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan yaşlılık veya emeklilik aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlardan aynı tarih itibariyle kadınlarda 56, erkelerde 58 yaşını doldurmuş olanların, sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeyecekleri ve bunların iş sözleşmelerinin tüm yasal hakları ödenmek suretiyle sona erdirileceği düzenlenmektedir. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu?nun 4759 sayılı Kanunla değişik geçici 81 inci maddesinin l inci fıkrasının (B) bendinde yer alan emeklilik yaş hadlerinden en yüksek olanları esas alınmıştır.
(3) İlgili idare, kurum ve kuruluşlarca yapılan tespitler sonucunda, sözleşmeli personel statüsüne geçirilmeleri öngörülen geçici işçilere tercih hakkı tanınmakta, bu tercihin nasıl yapılacağına ilişkin süreç düzenlenmektedir.
(4) Sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçişe ilişkin tespit ve tekliflerin ilgili kurumlara gönderilmesine ilişkin esas ve usuller belirlenmektedir.
(5) Geçiş işlemine izin verecek kamu idareleri belirlenmiştir.
(6) Geçiş işleminde öncelikli olarak boş sürekli işçi kadroları veya sözleşmeli personel pozisyonlarının kullanılması, bunların yeterli olmaması halinde ilgili mevzuatı uyarınca sürekli işçi kadrosu veya sözleşmeli personel pozisyonu vizesi yapılması sağlanmaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunun 49 uncu maddesi ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun 21 ve 28 inci maddeleri uyarınca istihsal edilen 29/11/2005 tarihli ve 2005/9809 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belediye ve bağlı kuruluşlarının, 5302 sayılı İl Özel idaresi Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca istihsal edilen 3/4/2006 tarihli ve 2006/10265 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında ise il özel idarelerinin; norm kadro çerçevesinde sürekli işçi kadro sayıları herhangi bir makamın vize işlemi olmaksızın tespit edileceği belirtilmiştir.
Bu nedenle, geçiş işlemi sebebiyle l inci maddenin (c) bendinde yer alan kurum ve kuruluşlardaki sürekli işçi sayısının, norm kadrosunda yer alan sürekli işçi kadro sayısını aşması halinde, aşan sayı kadar sürekli işçi kadro sayısının geçici olarak ilgili kurumun norm kadro sayısına bu Kanunla ilave edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir. Öte yandan, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararları ile bu kurum ve kuruluşların hizmet ihtiyaçları dikkate alınarak norm kadro sayıları belirlendiğinden, geçiş işlemi nedeniyle norm kadro sayısını aşan sürekli işçi kadrolarından herhangi bir nedenle boşalanların, anılan Bakanlar Kurulu Kararlarında belirlenen sayının altına düşünceye kadar iptal edilmiş sayılacağı düzenlenmektedir.
(7) Sürekli işçi kadrolarına geçenlerin Türkiye İş Kurumuna tescillerinin yaptırılması amaçlanmaktadır. Tescili yapılacak işçilerin, ilgili idare, kurum ve kuruluşlarda 2006 yılı içerisinde toplam 6 ay ve daha fazla sürelerle vizeli geçici iş pozisyonlarında işçi olarak çalıştığının belgelenmesini sağlamak üzere, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu?nun 79 uncu maddesi uyarınca Sosyal Sigortalar Kurumuna bildirilen Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin resmi onaylı örneklerinin ibraz edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
(8) Kurumlarca yapılacak işlemlerin ne kadar sürede sonuçlandırılacağı belirtilmektedir.
(9) Boş bulunan veya boşalacak geçici iş pozisyonlarının iptali sağlanmaktadır.
(10) Kıdem tazminatı veya iş sonu tazminatı ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.
(11) Geçici iş pozisyonlarından sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin, bu işlem sebebiyle mevcut ücret düzeyleri ile diğer mali ve sosyal haklarında herhangi bir değişiklik yapılmaması ve ücret skalalarının değiştirilmemesi öngörülmektedir.
(12) 5393 sayılı Belediye Kanunu?nda personel giderlerinin %30 ve %40 ı aşması durumunda oluşan kamu zararının belediye başkanından tahsil edileceği hükmü yer almaktadır. Yapılan düzenleme ile sürekli işçi ve sözleşmeli statüsüne geçişlerden kaynaklanacak gider artışı bu hükümden istisna tutulmuştur,
Madde 3- Bundan sonraki dönemde kamu kesiminde geçici iş pozisyonlarında işçi istihdamının yasal çerçevesi çizilmektedir. Esas itibariyle mevcut haliyle kamuda geçici işçi istihdamına son verilmektedir. Ancak geçici işçi istihdamı mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yıl içerisinde altı aydan daha az sürelerle sınırlandırılmaktadır.
Ayrıca, 29/11/2005 tarihli ve 2005/9809 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esasların 20 nci maddesi uyarınca belediyeler ile bunların müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan şirketler hariç) ve mahalli idare birliklerinde geçici iş pozisyonları ve sayılarının belirlenmesine, meclisleri yetkili bulunduğundan, bu kuruluşlarda mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yılda altı aydan az olmak üzere geçici işçi çalıştırabilmesi için söz konusu Esasların 20 nci maddesi çerçevesinde geçici iş pozisyon vizesi alınmasının zorunlu olduğu, bu vize işlemi yapılmaksızın geçici işçi çalıştırılamayacağı ve herhangi bir ödeme yapılamayacağı düzenlenmiştir.
3/4/2006 tarihli ve 2006/10265 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüğe konulan İl Özel idareleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslarda geçici iş pozisyonlarında işçi çalıştırılabilmesine yönelik herhangi bir hüküm yer almadığından il özel idareleri ile bunların müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan şirketler hariç), mevsimlik ve kampanya işleri ile orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde bir mali yılda altı aydan az olmak üzere geçici işçi çalıştırabilmesine ilişkin usul ve esasların İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenmesi öngörülmüştür.
Madde 4- (l) l?inci madde kapsamına girmediği için sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne geçişleri yapılamayan personelin mağdur olmalarının önlenmesine yönelik olarak, ilgili idare, kurum ve kuruluşlara müteakip yıllarda bu kapsamdakileri geçici iş pozisyonlarında çalıştırabilme yetkisi tanınmaktadır.
(2) Kendileri için belirlenen sözleşmeli personel statüsüne geçmeyi kabul etmeyenlerin, müteakip yıllarda mevcut geçici iş pozisyonlarında 2006 yılında çalıştıkları sürelerle sınırlı kalmak kaydıyla çalıştırılmalarına imkân tanınmaktadır. Ayrıca bu kapsamdakilerin emekli aylığına hak kazandıkları tarihten itibaren emekliye sevk olunmaları öngörülmektedir.
(3) Bu madde kapsamındaki geçici işçiler, yeni dönemde öngörülen geçici işçi uygulamasının istisnasını teşkil etmektedir. Dolayısıyla bunların iş sözleşmelerinin yaşlılık veya emeklilik aylığına hak kazanmalarına müteakip sona erdirilmesi suretiyle mağduriyetleri önlenmektedir.
(4) Bu madde kapsamındaki geçici işçiler için vize edilen geçici iş pozisyonlarının herhangi bir nedenle boşalması halinde bu pozisyonlar iptal edilerek, bu pozisyonlarda geçici işçi istihdam edilmesinin önüne geçilmektedir.
Madde 5- (l) işçi istihdamına ihtiyaç duyulmayan alanlarda çalışan geçici işçilerin sözleşmeli personel statüsüne geçirilmelerini sağlayabilmek için, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendinde değişiklik yapılmaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda istihdam türleri arasında sayılan işçi tanımına açıklık getirilmektedir.
(2) 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununda değişiklik yapılarak sözleşmeli personele kamu görevlileri sendikalarına üye olabilme hakkı tanınmaktadır,
Geçici Madde l - Özelleştirme uygulamaları nedeniyle işini kaybedecek olanların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu?nun 4/C maddesi kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına geçici personel olarak yerleştirilebilmelerine imkân sağlayan 2004/7898 sayılı Kararname eki Esaslar 20.10.2004 tarihli Resmi Gazete?de yayımlanmıştır. Aynı Esaslarda Geçici l. maddesiyle yapılan düzenleme ile de özelleştirilmiş olan kuruluşlarda çalışırken hizmet sözleşmesi özel sektör tarafından 6 ay içerisinde feshedilmiş olanların da anılan Esaslardan yararlanmalarının önü açılmıştır. Bilahare Özelleştirme İdaresi Başkanlığına yapılan yoğun müracaatlar dikkate alınarak 3.7.2005 Tarih ve 5398 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme ile 20.10.2004 tarihine kadar özelleştirilmiş ve bu tarihe kadar hizmet akdi sona ermiş olanların da söz konusu Esaslardan bir defaya mahsus olmak üzere yararlanmalarına imkân sağlanmıştır.
Bu bağlamda, anılan yasal düzenleme ile 20.10.2004 tarihine kadar özelleştirilmiş ve bu tarihe kadar hizmet sözleşmesi sona erdirilmiş olanların bahse konu Esaslardan yararlandırılmalarına imkân sağlanmış olmakla beraber 20.10.2004 tarihine kadar özelleştirilmiş, ancak hizmet sözleşmesi bu tarihten sonra feshedilmiş olanlar da Özelleştirme İdaresi Başkanlığına yoğun şekilde başvuruda bulunarak mağduriyetlerinin giderilmesini talep etmektedirler. Bu doğrultuda yapılan başvurular dikkate alınarak 3.7.2005 Tarih ve 5398 sayılı Kanun?un Özelleştirme uygulamalarına ilişkin Geçici l?inci maddesine benzer bir düzenleme yapılmaktadır.
Madde 6- Yürürlük maddesidir.
Madde 7- Yürütme maddesidir.