YÖK Yasasının Veto Edilmeyen Maddeleri Ne Olacak?
Hükümet tarafından hazırlanan ve Meclis'te kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı Sezer'e onay için gönderilen YÖK yasasının 4 maddesi veto edilmişti. Ancak Meclis'te kabul edilen yasanın 8 maddesi Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmıştı. Yardımcı Doçentler'e ilişkin düzenlemelerin de yer aldığı onaylanan maddelerin yürürlüğe girip girmediğine ilişkin olarak sitemize çok sayıda mail gelmektedir. Bu çerçevede yaptığımız açıklamalar için tıklayın.
CUMHURBAŞKANI SEZER TARAFINDAN VETO EDİLMEYEN MADDELER
Yükseköğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Kanun No. 5171
Kabul Tarihi : 13.5.2004
MADDE 2. - 2547 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin (l) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
l) Rektörlerin disiplin işlemlerini yürütmek ve karara bağlamak,
MADDE 3. - 2547 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Öğretim üyeliğine yükselme ve atama:
Madde 23. - Yardımcı doçentlik kadrosuna atanmada;
a) Doktora, tıpta uzmanlık veya sanatta yeterlik unvanlarından birine sahip
olmak,
b) Üniversitelerarası Kurulun belirlediği ölçütlerin altında olmamak koşuluyla
senato tarafından belirlenen bilimsel ölçütlere sahip olmak,
c) Esasları Üniversitelerarası Kurulca belirlenen merkezî yabancı dil sınavında
başarılı olmak veya Üniversitelerarası Kurulca geçerli kabul edilen bir yabancı
dil başarı belgesine sahip olmak,
Koşulları aranır.
Bir üniversitede açık bulunan yardımcı doçent kadroları, ilgili birimin talebi
üzerine, üniversite yönetim kurulu tarafından bir ay içerisinde karara bağlanarak
rektörlükçe ilân edilir ve kurum internet sayfasında yayınlanır. Kadro ilânında,
bu Kanunda belirtilen esaslar ve bilim/sanat dalı adı ile Üniversitelerarası
Kurulca belirlenen standartlar dışında başka koşul aranmaz. Başvuruların kabulü,
senato tarafından belirlenen koşulların sağlandığına ilişkin ilgili birimin
yönetim kurulunun kararına bağlıdır. İlgili birimin yönetim kurulu, ilgili bilim/sanat
dalından, biri o birimden diğer ikisi ise o üniversite dışından olmak üzere,
üç profesör ve/veya doçentten oluşan bir komisyon oluşturur. Komisyon üyeleri,
senatonun belirlediği akademik yükseltilme ölçütlerini dikkate alarak adaylar
hakkındaki yazılı görüşünü, ayrı ayrı ilgili birimin yönetim kuruluna bildirir.
İlgili birimin yönetim kurulu, bu görüşler doğrultusunda kararını verir ve rektör
atamayı yapar.
Yardımcı doçentlik süresi sekiz yıldır. Sekizinci yılın sonunda, üniversite
yönetim kurulunca aynı bilim dalındaki öğretim üyelerinden oluşturulan üç kişilik
bir komisyon tarafından, doçentlik başvurusu için Üniversitelerarası Kurulca
belirlenen eserlerle ilgili asgarî ölçütleri yerine getirdiği anlaşılanlar yardımcı
doçentlik görevine devam eder, getiremeyenler ise öğretim görevlisi kadrosuna
atanır.
Yardımcı doçentler birinci derecenin son kademesine kadar yükselebilir.
Merkezî yabancı dil sınavı ile özel yetenek gerektiren bilim/sanat dalı sınavları
ve bu maddedeki iş ve işlemlere ilişkin usul ve esaslar, Yükseköğretim Kurulunca
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Doçentlik sınavına başvuruda;
a) Esasları Üniversitelerarası Kurulca belirlenen merkezî yabancı dil sınavında
başarılı olmak veya Üniversitelerarası Kurulca geçerli kabul edilen bir yabancı
dil başarı belgesine sahip olmak,
b) Üniversitelerarası Kurulun belirlediği doçentlikle ilgili asgarî bilimsel
ölçütleri taşımak,
Koşulları aranır.
Doçentlik sınavı için gerekli koşulları taşıyan adaylar, gerekli belge ve eserleriyle
birlikte doğrudan Üniversitelerarası Kurula başvurur. Üniversitelerarası Kurul
ilgili bilim/sanat dalındaki profesörlerden beş kişilik bir jüri oluşturur.
Jüri tarafından eserleri Üniversitelerarası Kurulca belirlenen ölçütleri taşıdığı
anlaşılan aday, eser incelemesinden başarılı sayılır. Sınavın yapılması ve jürilerin
oluşumu ile ilgili diğer usul ve esaslar, Üniversitelerarası Kurulun tespit
ettiği ilkeler çerçevesinde, Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
Bir üniversitede açık bulunan doçentlik kadroları, ilgili birimin talebi üzerine
üniversite yönetim kurulu tarafından bir ay içerisinde karara bağlanarak rektörlükçe
ilân edilir ve kurum internet sayfasında yayınlanır. Kadro ilânında, bu Kanunda
belirtilen esaslar ve bilim/sanat dalı adı veya Üniversitelerarası Kurulca belirlenen
standartlar dışında başka koşul aranmaz. Ancak, aynı yükseköğretim kurumunda
çalışırken doçentlik unvanını kazanmış olan ve üniversitenin aradığı atama ölçütlerini
de taşıyan adayların talebi olması ve boş kadro bulunması halinde rektörlük,
ilgili birimin talebini aramaksızın kadro ilânı yapar.
Üniversite yönetim kurulu, adayların durumunu incelemek üzere ilgili bilim dalından,
biri başvurulan üniversiteden diğer ikisi ise başka üniversitelerden olmak üzere
üç profesörü, jüri üyesi olarak seçer. Jüri üyeleri, senatonun belirlediği akademik
yükseltilme ölçütlerini dikkate alarak adaylar hakkındaki yazılı görüşünü, ayrı
ayrı üniversite yönetim kuruluna bildirir. Yönetim kurulu, jüri üyelerinin görüşleri
doğrultusunda kararını verir ve rektör atamayı bir ay içinde yapar.
Bir üniversitede boş bulunan profesörlük kadroları, ilgili birimin talebi üzerine,
üniversite yönetim kurulu tarafından bir ay içerisinde karara bağlanarak rektörlükçe
ilân edilir ve kurum internet sayfasında yayınlanır. Kadro ilânında, bu Kanunda
belirtilen esaslar, bilim/sanat dalı adı veya Üniversitelerarası Kurulca belirlenen
standartlar dışında başka koşul aranmaz.
Profesörlüğe yükselme ve atamada bilimsel ölçütler, Üniversitelerarası Kurulun
belirlediği asgarî ölçütler göz önüne alınarak senato tarafından belirlenir.
Profesörlüğe başvurmak için, doçentlik unvanını aldıktan sonra, ilgili bilim
alanında en az beş yıl çalışmış olmak koşuldur.
Üniversite yönetim kurulu, ilgili bilim dalından ve en az üçü diğer üniversitelerden
olmak üzere, beş profesörden oluşan bir komisyon belirler. Komisyon üyeleri,
senatonun belirlediği akademik yükseltilme ölçütlerini dikkate alarak adaylar
hakkındaki yazılı görüşünü, açık tercihlerini belirterek ayrı ayrı, üniversite
yönetim kuruluna bildirir. Yönetim kurulu, komisyon üyelerinin görüşleri doğrultusunda
kararını verir ve rektör bir ay içinde atamayı yapar."
MADDE 4. - 2547 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin birinci ve üçüncü
fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Öğretim üyeleri; ilgili kurumlar ile kendilerinin isteği üzerine ve üniversite
yönetim kurulunun kararı doğrultusunda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek
şartıyla Başbakanlıkta, bakanlıklarda, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde, Atatürk Kültür,
Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşlarında, Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumunda, Adlî Tıp Kurumunda, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığında,
Türkiye Atom Enerjisi Kurumunda, kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kurumlarında,
vakıf yükseköğretim kurumlarında, mahallî idarelerde, idarî ve malî özerkliği
haiz kurum, kurul ve üst kurullar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici
olarak görevlendirilebilirler. Bu şekilde görevlendirilenlerin kadrolarının
bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylıkları ile diğer ödemeler ve hakları
devam eder. Ancak, bunlar kadrolarının bulunduğu yükseköğretim kurumlarında
ödenmekte olan döner sermaye katkı payından yararlanamazlar.
Bu madde uyarınca görevlendirilen öğretim üyeleri, görevlendirildikleri kurumlardaki
hizmetleri devam ettiği müddetçe kurumlarından izinli sayılırlar ve anılan görevde
geçen hizmet süreleri fiilen kendi kurumlarında geçmiş kabul edilir. Bu öğretim
üyelerine, kendi kurumlarından alacakları aylık ve diğer malî hakların yanısıra
görevlendirildikleri kurumda yürüttükleri görev için 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununa tâbi en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) beş katını
geçmemek üzere ilgili Bakan tarafından tespit edilecek miktarda net olarak ikinci
görev aylığı ödenir. Bu şekilde görevlendirilenlere verilen ikinci görev aylığı
ile kendi kurumlarından aldıkları aylık ve diğer malî hakların toplam net tutarı,
görev yaptıkları kurumlardaki kadrolarının aylık ve diğer malî haklarının toplam
net tutarından fazla olamaz. Bu madde kapsamında kadroya dayalı olmadan görevlendirilenlere
ise kendi kurumlarından aldıkları aylık ve diğer malî hakların yanı sıra, görevlendirildikleri
kurumda yürüttükleri görev için 657 sayılı Kanuna tâbi en yüksek Devlet memuru
aylığının (ek gösterge dahil) üç katını geçmemek üzere ilgili Bakan tarafından
tespit edilecek miktarda net olarak ikinci görev aylığı verilir. Ancak bu madde
kapsamında görevlendirilenlere görev yapacakları kurumca belirtilen ödemeler
dışında başkaca bir ödeme yapılmaz.
MADDE 9. - 11.10.1983 tarihli ve 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel
Kanununa ekli ek gösterge cetvelinin (d) sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
d) Yardımcı Doçentler 1-5 3600
MADDE 10. - Diğer mevzuatta Yükseköğretim Yürütme Kuruluna yapılan atıflar Yükseköğretim Kuruluna yapılmış sayılır.
MADDE 11. - Bu Kanunun; 5 inci maddesi ile değiştirilen 2547 sayılı Kanunun 45 inci maddesinin (a) bendinin ikinci paragrafı 1.1.2005 tarihinde, diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 12. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
ANAYASAMIZIN 89. MADDESİ
C. Kanunların Cumhurbaşkanınca yayımlanması
"MADDE 89. - Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince kabul edilen kanunları onbeş gün içinde yayımlar.
(Değişik: 3.10.2001-4709/29 md.) Yayımlanmasını kısmen veya tamamen uygun bulmadığı kanunları, bir daha görüşülmek üzere, bu hususta gösterdiği gerekçe ile birlikte aynı süre içinde, Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir. Cumhurbaşkanınca kısmen uygun bulunmama durumunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi sadece uygun bulunmayan maddeleri görüşebilir. Bütçe kanunları bu hükme tâbi değildir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, geri gönderilen kanunu aynen kabul ederse, kanun Cumhurbaşkanınca yayımlanır; Meclis, geri gönderilen kanunda yeni bir değişiklik yaparsa, Cumhurbaşkanı değiştirilen kanunu tekrar Meclise geri gönderebilir.
Anayasa değişikliklerine ilişkin hükümler saklıdır."
MEMURLAR.NET'İN AÇIKLAMALARI
Hükümet tarafından Cumhurbaşkanına onay için gönderilen Kanun, Cumhurbaşkanı tarafından kesmen veto edilmiştir.
Anasayasımızın 89'uncu maddesinde de görüleceği üzere, Cumhurbaşkanı tarafından kısmen veto edilen maddeler bir daha görüşülmek üzere Meclis'e gönderilmektedir. 89'uncu maddenin ikinci fıkrasında, Meclisin, sadece uygun bulunmayan maddeleri görüşebileceği de belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Cumhurbaşkanı Sezer, veto gerekçesinde, "Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet SEZER tarafından yayımlanması kısmen uygun bulunmayan, 5171 sayılı "Yükseköğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Personel Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun", 1., 5., 6. ve 7. maddelerinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce bir kez daha görüşülmesi için, Anayasa'nın değişik 89. ve 104. maddeleri uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na geri gönderilmiştir. " açıklamasını yapmıştır.
Buna göre, Kanun Meclis'te tümden bir kez daha görüşülecektir. Meclis sadece uygun bulunmayan maddeleri görüşebilecektir. Ancak, Kanun hükümet tarafından askıya alındığı gerek veto edilen maddeler gerekse de veto edilmeyen maddeler yürürlüğe girmemiş olmaktadır.