Rektörlük seçimlerine dair son durum
703 sayılı KHK ile yapılan düzenlemeye göre Rektörlük seçimlerinde son durum
9 Temmuz 2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 703 sayılı KHK ile Rektörlük seçimleri bir kez daha düzenlenmiştir. Aşağıda eski ve yeni sisteme dair özet bilgilere yer verilmiştir:
2016 yılında çıkarılan 676 nolu KHK Değişikliği öncesindeki durum
Rektör:
Madde 13 -
a) (Değişik:17/8/1983 - 2880/7 md.) (Değişik birinci paragraf: 18/6/2008-5772/2
md.) Devlet üniversitelerinde rektör, profesör akademik unvanına sahip kişiler
arasından görevdeki rektörün çağrısı ile toplanacak üniversite öğretim
üyeleri tarafından seçilecek adaylar arasından Cumhurbaşkanınca atanır. Rektörün
görev süresi 4 yıldır. Süresi sona erenler aynı yöntemle yeniden atanabilirler.
Ancak iki dönemden fazla rektörlük yapılamaz. Rektör, üniversite veya yüksek
teknoloji enstitüsü tüzel kişiliğini temsil eder. Rektör adayı seçimleri gizli
oyla yapılır. Oy veren her öğretim üyesi oy pusulasına yalnız bir isim yazabilir.
Birinci toplantıda öğretim üyelerinin en az yarısının hazır bulunması şarttır.
Bu sağlanamadığı takdirde toplantı 48 saat ertelenir ve nisap aranmaksızın seçime
geçilir. Bu toplantıda en çok oy alan altı kişi aday olarak seçilmiş sayılır.
Yükseköğretim Genel Kurulunun bu adaylar arasından seçeceği üç kişi Cumhurbaşkanlığına
sunulur. Cumhurbaşkanı, bunlar arasından birini seçer ve rektör olarak atar.
Yeni kurulan üniversitelere rektör adayı olarak
başvuran profesörler arasından Yükseköğretim Genel Kurulunun seçeceği üç aday
Cumhurbaşkanlığına sunulur.
Cumhurbaşkanı, bunlar arasından birini seçer ve rektör olarak atar. Vakıflarca
kurulan üniversitelerde rektör adaylarının
seçimi ve rektörün atanması ilgili mütevelli heyet tarafından yapılır.
Rektörlerin yaş haddi 67 yaştır. Ancak rektör olarak atanmış olanlarda görev
süreleri bitinceye kadar yaş haddi aranmaz.
29 Ekim 2016 tarihli 676 nolu KHK ile getirilen düzenleme
MADDE 85- 2547 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin (a) fıkrasının birinci paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Devlet üniversitelerinde rektör Yükseköğretim Kurulu tarafından önerilecek,
profesör olarak en az üç yıl görev yapmış üç aday arasında Cumhurbaşkanınca
atanır. Bir aylık sürede önerilenlerden birisinin atanmaması ve Yükseköğretim
Kurulu tarafından, iki hafta içinde yeni adaylar gösterilmemesi halinde Cumhurbaşkanınca
doğrudan atama yapılır. Rektörün görev süresi 4 yıldır. Süresi sona erenler
aynı yöntemle yeniden atanabilirler. Ancak aynı Devlet üniversitesinde iki dönemden
fazla rektörlük yapılamaz. Rektör, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü
tüzel kişiliğini temsil eder. Vakıflarca kurulan üniversitelerde rektör, mütevelli
heyetinin Yükseköğretim Kuruluna teklifi ve Yükseköğretim Kurulunun olumlu görüşü
üzerine Cumhurbaşkanı tarafından atanır."
9 Temmuz 2018 tarihli 703 sayılı KHK'nın 135. maddesi
13 üncü maddesinin (a) fıkrasının birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Devlet ve vakıf üniversitelerine rektör, Cumhurbaşkanınca atanır. Vakıflarca
kurulan üniversitelerde rektör ataması, mütevelli heyetinin teklifi üzerine
yapılır. Rektör, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü tüzel kişiliğini
temsil eder."
DEĞERLENDİRME
İlk durumda; üniversite öğretim üyeleri 6 tane profesör seçiyor YÖK bunların içinden seçeceği 3 adayı Cumhurbaşkanına sunuyordu.
İkınci durumda; öğretim üyeleri seçimi kalkmış. YÖK tarafından önerilen profesör olarak en az 3 yıl görev yapmış 3 aday arasından Cumhurbaşkanınca atanır.
Son durum; ne YÖK öneriyor, ne de profesör şartı var. Belki öğretim üyesi bile olmayabilir. Kısa ve net: Devlet ve vakıf üniversitelerine rektör, Cumhurbaşkanınca atanır.