YÖKDİL'in ÖSYM'ye geçmesi yabancı dil tazminatını verilmesini sağlar mı?

Yükseköğretim Kurulu tarafından mevcut Yabancı Dil Sınavı'nın (YDS) yanında fen ve mühendislik, sosyal ve beşeri bilimler ile sağlık alanlarında, adayların yeterliliğini belirlemeye yönelik Yükseköğretim Kurumları Yabancı Dil (YÖKDİL) Sınavı 2017 yılı itibarıyla faaliyete geçirilerek, yaklaşık iki yılı aşkın süredir Anadolu Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi tarafından uygulanmaktaydı.

Yoğun katılımın olduğu sınavın ilkine -93 bin- aday başvurarak rekor sayıda müracaat yapıldı. 5 Mart 2017 tarihinde birincisi yapılan YÖKDİL sınavının altıncısı son kez 10 Mart 2019 tarihinde Anadolu Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi tarafından müşterek olarak gerçekleştirildi.

Altıncı sınavdan sonra Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından 19 Nisan 2019 tarihinde alınan kararla, bundan böyle Yükseköğretim Kurumları Yabancı Dil (YÖKDİL) Sınavının Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından gerçekleştirileceği duyuruldu.

Bu karar çerçevesinde, YÖK'ün koordinasyonunda gerçekleştirilecek olan YÖKDİL sınavının yedincisi -03 Kasım 2019- tarihinde Fen, Sağlık ve Sosyal alanlarında adaylara uygulanacaktır.

Alınan bu kararın gerekçesi bilinmemekle beraber, YÖKDİL sınavının artık ÖSYM tarafından yapılacak olması sınava girecek adaylarda yabancı dil tazminatı hakkının doğup doğmadığı yönünde tereddütler oluşturmuştur.

Bilindiği üzere, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde, "Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakta olan personelden, (kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personel dahil), Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen dillerden yine bu iki kurum tarafından tespit olunan esas ve usuller çerçevesinde yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil için (A) düzeyinde başarılı olanlara 1500, (B) düzeyinde başarılı olanlara 600, (C) düzeyinde başarılı olanlara 300 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek miktarlarda aylık yabancı dil tazminatı ödenebilir." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, mezkür Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesine dayanılarak yürürlüğe konulan "Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik"in 4 üncü maddesinde; "Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki personelin yabancı dil tazminatı alabilmesi için Almanca, Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Bulgarca, Çince, Danimarkaca (Danish), Ermenice, Farsça, Fransızca, Gürcüce, Hollandaca (Dutch), İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Korece, Lehçe, Macarca, Portekizce, Rumence, Rusça, Sırpça, Ukraynaca ve Yunanca dillerinde yapılacak Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirlenmiş olan düzeylerde başarılı olmaları şarttır." ifadesi bulunmaktadır.

Aynı yönetmeliğin 6 ncı maddesinde ise; "Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına ilişkin başvuru, ilan, sınav yapılacak yerler, sınav bedeli ve bu bedelin tahsil usulü, sınava girişte uyulacak kurallar, sınav usulü ile sınav yapılacak diller, sınav sonuçlarının duyurulması, sınav sonuçlarına itiraz ve sınavla ilgili diğer hususlar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı arasında imzalanacak çoklu protokolle belirlenir." düzenlemesi yer almıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde;

1- Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavının (YDS) mezkur yönetmelikte belirtilen üç farklı kurumca yapılan protokol çerçevesinde yürütüldüğü, YÖKDİL sınavının ise sadece Yükseköğretim Kurulu ve ÖSYM'nin işbirliğinde gerçekleştirileceği,

2- Kamu personelinin yabancı dil tazminatının yalnızca Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (YDS) sonuçlarına göre ödenebileceği ve YÖKDİL sınavının bundan böyle ÖSYM'ce yapılmasının kişilere yabancı dil tazminatı ödenebileceği anlamına gelmediği,

3- Sonuç olarak, lisansüstü eğitim ve doçentlik sınavları gibi akademik alana özgü olarak düzenlenen ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesine dayanılarak gerçekleştirilmeyen Yükseköğretim Kurumları Yabancı Dil (YÖKDİL) Sınavı sonuçlarına göre kamu personeline yabancı dil tazminatı ödenmesinin mümkün olmadığı,

Mütalaa edilmektedir.

Yavuz Selim KAPLAN