Yüksek lisans ve doktora yapan öğretmenlerin izin hakları

Anayasamızın 42. maddesinde; "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz." hükmüne yer verilmiş olup madde hükmüne göre her Türk vatandaşı eğitim ve öğretim hakkına sahiptir.

Milli Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesinin "Diğer İzinler" başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrası (e) bendindeki; "(1) Memurun kullanacağı diğer izinlere ilişkin uyulacak hususlar şunlardır: e) (Ek: 05/04/2013-485808 Bakan Onayı) Memurlardan lisansüstü öğrenime devam edenlere, görevlerini aksatmamak şartıyla izin verilmesi hususunda gerekli kolaylık sağlanır. Öğretmenlerin ders programları, lisansüstü öğrenimlerine devam edebilmelerine imkan verecek şekilde düzenlenir."hükmüne yer verilmiş olup madde hükmünde memurlara yüksek öğrenime devam edebilmeleri için gereken kolaylığın sağlanması gerektiği belirtilmiş, öğretmenler özelinde de haftalık ders programlarının yüksek öğrenime devam edebilmelerine imkan verecek şekilde ayarlanması gerektiği ifade edilmiştir.

2023 Eğitim Vizyon belgesinin "İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Ve Yönetimi" bölümü "Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Mesleki Gelişimleri Yeniden Yapılandırılacak" başlıklı 1. hedefinde; "4.Öğretmen ve okul yöneticilerimizin genel ve alana yönelik becerilerini iyileştirmek için lisansüstü düzeyde mesleki gelişim programları tasarlanacaktır.

8. Yükseköğretim kurumlarıyla iş birliği içinde 21. yüzyıl becerilerini kazandırmak üzere ihtiyaç duyulan alanlarda öğretmenlere yönelik lisansüstü düzeyde yan dal programları açılacaktır.

Öğretmenlerin mesleki gelişimi, lisansüstü düzeyde desteklenecektir.

Okul yöneticiliği yüksek lisans düzeyinde mesleki uzmanlık becerisine dayalı profesyonel bir kariyer alanı olarak yapılandırılacaktır." ifadelerine yer verilmiştir. Vizyon belgesinde yer verilen hedefler incelendiğinde öğretmenler ve okul yöneticilerinin eğitim düzeylerinin yüksek lisans düzeyine yükseltilmesinin amaçlandığı görülmektedir.

Öğretmenlerin yüksek öğrenim almalarına ilişkin olarak Milli Eğitim Bakanımız Sayın Ziya SELÇUK zaman zaman yaptığı açıklamalarda; "Öğretmen eğitiminde değişiklik yapacağız. Birkaç günlük eğitimler yeterli değil. Öğretmenin asgari iki dönem tezsiz yüksek lisans düzeyinde eğitim almasını bekliyoruz. Sadece tezsiz yüksek lisans değil, sertifikalarla, içerik katkılarıyla, okulların gelişim planları ve modellerinin desteklenmesiyle eğitim fakültelerinde öğretmenlerimizin yüz yüze, çevrim içi ya da çevrimdışı eğitim almasını istiyoruz."; "Bütün öğretmenlerin hizmet içi eğitiminin tümüyle yeniden modellenmesi söz konusu olacak. 4 sene içerisinde bütün öğretmenlerimizin ulaşabildiğimiz kadarıyla yüksek lisans sahibi olması konusunda bir hedef var. Herhangi bir öğretmen adayı öğretmenlik hakkını kazanırsa Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve üniversitelerle iş birliği içerisinde bir yıl tezsiz yüksek lisans alacak." ifadelerine yer vermiştir.

Sayın Bakanın açıklamalarından öğretmenlerin yüksek öğrenim görmelerinin teşvik edileceği, öğretmenlerin eğitim düzeylerinin yüksek lisans seviyesine çıkarılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Peki bu izni kim verecektir?

Milli Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesinin "Diğer İzinler" başlıklı 18. maddesinin 2. fıkrası "(2) Birinci fıkrada düzenlenen izinler, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerine göre verileceklere 17 nci maddede belirtilen amirler, diğer bentlere göre verileceklere 6 ncı maddede belirtilen amirler tarafından verilir." hükümlerine göre yönergenin "İzin vermeye yetkili amirler" başlıklı 6. maddesindeki amirlerce izin verilmektedir.

İşte o madde;

"İzin vermeye yetkili amirler
MADDE 6- (1) İzin vermeye yetkili amirler:
(Ek: 13/05/2013-943496 Bakan Onayı) Merkez teşkilatında;
1) Müsteşar, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı, Rehberlik ve Denetim Başkanı, Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri, bakanlık müşavirleri ve Özel Kalem Müdürüne Bakan,
2) Müsteşar Yardımcıları, İç Denetim Birimi Başkanı ve birim amirlerine Müsteşar
3) Daire başkanlarına birim amirleri,
4) Diğer memurlara Daire başkanları,
b) Taşra teşkilatında:
1) İl milli eğitim müdürlerine vali, ilçe milli eğitim müdürlerine kaymakamlar,
2) İl milli eğitim müdür yardımcıları ile şahsa bağlı eğitim uzmanları ve maarif müfettişlerine il milli eğitim müdürleri,
3) Şube müdürleri, tesis müdürleri ve okul müdürlerine bağlı oldukları il/ilçe milli eğitim müdürleri,
4) Diğer memurlardan il/ilçe milli eğitim müdürlüklerinde görev yapanlara şube müdürleri, eğitim kurumlarında görev yapanlara eğitim kurumu müdürleri,
Yurt dışı teşkilatında;
1) Eğitim müşavirlerine büyükelçiler,
2) Eğitim ataşelerine başkonsoloslar,
tarafından verilir."

Milli Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesi, Vizyon belgesi ve Sayın Bakanın açıklamaları birlikte değerlendirildiğinde öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin eğitim seviyelerinin yükseltilmesi için yüksek öğrenim görmeleri yönünde teşvik edilmeleri hedeflenmektedir. Mezkur izin yönergesinde belirtildiği üzere de öğretmenlerin ders programları yüksek öğrenim görmelerine fırsat verecek şekilde okul yönetimince ayarlanmalı ve taşra teşkilatında izin vermeye yetkili amir olan eğitim kurumu müdürleri tarafından izin verilmelidir.

Ahmet KANDEMİR