657 sayılı Kanunun 36/C-6 bendindeki hüküm nasıl yorumlanmalı?
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 657 sayılı Kanunun 36. maddesinde yer alan "Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşme ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir." hükmüyle ilgili önemli bir karar verdi.

657 sayılı kanunun 36-C-6 bendinde şu hüküm yer almaktadır:
"6 - Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşme ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir."
Bu hükümde yer alan "Bu kanunun 4 üncü ....göre sözleşme ile istihdam edilenlerin" ifadesinin 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin A, B, C ve D bentlerinin mi yoksa sadece B bendini mi kapsadığı konusunda mahkemeler arasında görüş ayrılığı oluşmuştur.
Bu maddenin önemi şurdan kaynaklanmaktadır. Eğer düzenlemenin 657 sayılı Kanunun 4. maddesinin tüm bentlerini kapsaması halinde, kişi GİH'te çalışıyor olsa da, memurluk öncesindeki tüm sözleşmeli sürelerinin işçi veya sözleşmeli olup olmadığına bakılmaksızın memuriyette değerlendirilmesi gerekmektedir.
1996 yılında geçici işçi olan bir kişi, 2017 yılında sözleşmeli personel pozisyona geçmiş, 2011 yılında da 632 sayılı KHK ile memur kadrosuna atanmıştır. Kişi 1196 ila 2017 yıllarındaki geçici işçi hizmet sürelerinin memuriyette değerlendirilmesini istemiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, geçici işçi statüsünde geçen hizmetlerin memuriyette değerlendirilmeyeceği yönünde karar vermiştir.
Danıştay İDDK'nın karar özeti şu şekildedir:
Geçici işçi statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun'un 2.maddesiyle sözleşmeli personel pozisyonuna, sözleşmeli personel pozisyonunda çalışmakta iken de 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle memur kadrosuna geçirilenlerin geçici işçi statüsünde geçen hizmet sürelerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilmesine hukuken olanak bulunmadığı ve başvuruya konu kararlar arasındaki aykırılığın "Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3.İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesi" yolundaki Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun E:2020/155, K:2020/122 sayılı kararı.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ
KURULU
Esas No : 2020/155
Karar No : 2020/122
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA
KARAR
I- İSTEMİN ÖZETİ : Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun
04/06/2020 tarih ve E:2020/42, K:2020/42 sayılı kararıyla;
vekili Av. tarafından, Ankara Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin
09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı ile Ankara Bölge
İdare Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/455,
K:2017/6042 sayılı kararı ve Konya Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava
Dairesinin 16/05/2019 tarih ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararı arasındaki
aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın, davanın reddi yolundaki Ankara Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü
İdari Dava Dairesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle,
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin
Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar
verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakimi 'nın açıklamaları dinlendikten
sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
Uyuşmazlıkta; 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi
Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/D maddesinin 3. fıkrası
uyarınca idari ve vergi dava daireleri arasındaki iş bölümünün belirlenmesi
amacıyla toplanan Hakimler ve Savcılar Kurulunun 27/07/2020 tarihinden itibaren
uygulanacağı belirtilen kararı ile, memurların intibak işlerinden doğan davalar
ile ilgili uyuşmazlıkları çözümleme görevinin, Ankara Bölge İdare Mahkemesi
Üçüncü İdari Dava Dairesine verildiği görülmekte olup, aykırılığın giderilmesi
istemine konu olan davaların Ankara Bölge İdare Mahkemesi İkinci İdari Dava
Dairesinin görev alanından çıkarılması ve buna bağlı olarak anılan İdari Dava
Dairesi kararı ile başvuruya konu diğer kararlar arasındaki aykırılığın devam
etmesi olasılığının ortadan kalkması nedeniyle, Ankara Bölge İdare Mahkemesi
İkinci İdari Dava Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/455, K:2017/6042 sayılı
kararı değerlendirmeye alınmamıştır. Bu nedenle, aykırılığın giderilmesi istemi;
Ankara Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve
E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı ve Konya Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü
İdari Dava Dairesinin 16/05/2019 tarih ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararı
ile sınırlı olarak incelenmiştir.
II- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI
:
A-ANKARA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ ÜÇÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/1524 SAYILI
DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak görev
yapan davacının, davalı idare bünyesinde geçici işçi statüsünde çalışmaya başladığı
10/04/1996 tarihi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesi uyarınca
istihdam edilen sözlesmeli personel pozisyonuna geçirildigi 18/10/2007 tarihi
arasinda geçen sürenin hizmetinden sayilmasi ve intibakinin buna göre yapilmasi
istemiyle 06/05/2015 tarihinde yaptigi basvurunun zimnen reddine iliskin islemin
iptali istenilmistir.
Ankara 6. Idare Mahkemesinin 22/11/2017 tarih ve E:2015/2304, K:2017/3539 sayili
kararinin özeti:
657 sayili Devlet Memurlari Kanunu'nun 4. maddesinin 1. fikrasinin (A), (B),
(C) ve (D) bentleri ile 36. maddesinin "Ortak Hükümler" baslikli 2.
fikrasinin (C) bendinin (6) numarali alt bendinde yer alan kurallar aktarilarak,
Uyusmazligi çözüme kavusturmak için öncelikle, 657 sayili Kanun'un 36. maddesinin
"Ortak Hükümler" baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali
alt bendinde yer alan memuriyete geçirilen personelin, memuriyete geçirilmeden
önce 657 sayili Kanun'un 4. maddesi kapsaminda "sözlesmeli olarak çalistigi
sürelerin degerlendirilecegi" yolundaki düzenlemenin, söz konusu
4. maddenin tüm bentleri uyarinca sözlesmeli olarak istihdam edilen personeli
mi, yoksa yalnizca "sözlesmeli personel" baslikli 4/B maddesi uyarinca
istihdam edilen personeli mi kapsadiginin tespit edilmesi gerektigi,
657 sayili Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler" baslikli 2. fikrasinin
(C) bendinin (6) numarali alt bendinde yer alan hükümde, 657 sayili Kanun'un
4. maddesine göre "sözlesme ile istihdam edilenlerin" bu madde hükmünden
yararlanacaginin düzenlendigi, dolayisiyla anilan düzenlemenin 4. maddenin herhangi
bir bendine özgülenmediginin görüldügü,
Zira, 4. maddede istihdam biçimleri açiklanirken, bentlere göre personelin;
"memur", "sözlesmeli personel", "geçici personel"
ve "isçi" olarak adlandirildigi halde, 36. maddede "sözlesmeli
personel" ibaresine yer verilmedigi ve 4. maddeye göre "sözlesme ile
istihdam edilenler" denildigi,
Ayrica, kanun koyucunun söz konusu madde hükmünde 4. madde yaninda 237. maddeye
de degindigi, ancak, bu maddenin yalnizca (e) fikrasina göre istihdam edilen
personeli kapsama alirken, 4. madde kapsaminda istihdam edilen personel için
böyle bir kisitlamaya gidilmedigi,
Yukarida belirtilen mevzuat hükümlerinin birlikte degerlendirilmesi sonucunda,
657 sayili Kanun'un 4. maddesinde düzenlenen bentlerden herhangi biri kapsaminda
sözlesmeli olarak istihdam edilen personelin daha sonra memuriyete geçirilmesi
halinde, sözlesmeli olarak çalistigi sürelerin kazanilmis hak ayliginin tespitinde
degerlendirilecegi, diger bir ifade ile, 657 sayili Kanun'un 36. maddesinin
"Ortak Hükümler" baslikli 2. fikrasinin (C) bendinin (6) numarali
alt bendindeki düzenlemenin, 4. maddenin tüm bentleri uyarinca sözlesmeli olarak
görev yapan personeli kapsadigi sonucuna ulasildigi,
Bu durumda, davacinin memuriyete geçirilmeden önce, 657 sayili Kanun'un 4/D
maddesi uyarinca sözlesme ile istihdam edildigi sürelerin intibakinda degerlendirilmesi
gerekirken, talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlik bulunmadigi gerekçesiyle
dava konusu islemin iptaline karar verilmistir.
Ankara Bölge Idare Mahkemesi Üçüncü Idari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve
E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararının özeti:
5620 sayılı Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına
Veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi Çalıştırılması
İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 2. maddesi, 632 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname ile 657 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 37. maddenin
1. ve 4. fıkraları, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 1. fıkrasının (A), (B),
(C) ve (D) bentleri ile 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı 2.
fıkrasının (C) bendinin (1), (2), (3) ve (6) numaralı alt bentlerinde yer alan
kurallar aktarılarak,
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; geçici
işçi statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun ile 657 sayılı Kanun'un 4/B
maddesinde düzenlenen sözleşmeli personel pozisyonuna atananların, geçici işçi
olarak geçen sürelerinin, sözleşmeli personelin hizmet süresinin hesabında değerlendirileceği
yönünde bir düzenlemeye yer verilmediği,
Sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta iken 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
ile memur kadrosuna geçirilenlerin ise, sözleşmeli olarak geçen sürelerinin
memuriyette kazanılmış hak aylığında dikkate alınmasının öngörüldüğü, bununla
birlikte, gerek 5620 sayılı Kanun'da gerekse 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de
geçici işçi olarak geçen sürelerin kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesine
yönelik bir düzenleme bulunmadığı,
Ayrıca, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı
2. fıkrasının (C) bendinde genel idare hizmetleri sınıfında bulunanların,
memuriyet öncesinde serbest olarak yahut kamu veya özel sektörde geçen hizmetlerinin
kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirileceğine ilişkin bir kurala da
yer verilmediği,
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler"
başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde, bu Kanun'un 4.
maddesinde sözleşme ile istihdam edilenlerin memuriyete geçirilmeleri halinde
sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığında dikkate
alınacağı belirtilmiş olup, her ne kadar "sözleşmeli personel" ve
"geçici işçi" statüsü anılan Kanun'un 4. maddesinde düzenlenmiş ise
de, söz konusu alt bentte "sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet süreleri"
ibaresine de yer verilmesi nedeniyle, "4. maddesine göre sözleşme ile
istihdam edilenler" ibaresinden, "sözleşmeli personel" statüsünün
kastedildiğinin anlaşıldığı,
Bu nedenle, geçici işçi olarak geçirilen sürelerin 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin
"Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı
alt bendi kapsamına dahil edilemeyeceği sonucuna ulaşıldığı,
Buna göre, geçici işçi statüsünde çalışmakta iken önce sözleşmeli personel pozisyonuna,
sonrasında memur kadrosuna geçirilen davacının; geçici işçi olarak geçen hizmetlerinin
657 sayılı Kanun kapsamında kazanılmış hak aylığında değerlendirileceği yönünde
mevzuatta bir düzenleme bulunmadığı,
Ayrıca, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı
2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendi uyarınca memuriyete girmeden
önce sadece sözleşmeli personel statüsünde geçen hizmetlerinin kazanılmış hak
aylığında dikkate alınabileceği, her ne kadar, geçici işçilerin de iş sözleşmesi
imzalanmak suretiyle istihdam edildiği açık ise de, bunların sözleşmeli personel
olarak değerlendirilmeyeceği,
Bu durumda, geçici işçi statüsünde geçen hizmetlerin, 657 sayılı Kanun'un 36.
maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6)
numaralı alt bendi kapsamında kazanılmış hak aylığında dikkate alınması mümkün
bulunmadığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle
Mahkeme kararı kaldırılarak, davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.
B-KONYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ DÖRDÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/1459
SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak görev
yapan davacının, davalı idare bünyesinde geçici işçi statüsünde çalışmaya başladığı
02/05/2002 tarihi ile 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi uyarınca istihdam edilen
sözleşmeli personel pozisyonuna geçirildiği 18/10/2007 tarihi arasında geçen
sürenin hizmetinden sayılması ve intibakının buna göre yapılması istemiyle 08/02/2018
tarihinde yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
Konya 1. İdare Mahkemesinin 06/07/2018 tarih ve E:2018/191, K:2018/853 sayılı
kararının özeti:
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 1. fıkrasının (A), (B), (C) ve (D) bentleri
ile 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin
(6) numaralı alt bendinde yer alan kurallar aktarılarak,
Uyuşmazlığı çözüme kavuşturmak için öncelikle, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin
"Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı
alt bendinde yer alan memuriyete geçirilen personelin, memuriyete geçirilmeden
önce 657 sayılı Kanun'un 4. maddesi kapsamında "sözleşmeli olarak çalıştığı
sürelerin değerlendirileceği" yolundaki düzenlemenin, söz konusu 4. maddenin
tüm bentleri uyarınca sözleşmeli olarak istihdam edilen personeli mi, yoksa
yalnızca "sözleşmeli personel" başlıklı 4/B maddesi uyarınca istihdam
edilen personeli mi kapsadığının tespit edilmesi gerektiği,
657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının
(C) bendinin (6) numaralı alt bendinde yer alan hükümde, 657 sayılı Kanun'un
4. maddesine göre "sözleşme ile istihdam edilenlerin" bu madde hükmünden
yararlanacağının düzenlendiği, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4. maddenin herhangi
bir bendine özgülenmediğinin görüldüğü,
Zira, 4. maddede istihdam biçimleri açıklanırken, bentlere göre personelin;
"memur", "sözleşmeli personel", "geçici personel"
ve "işçi" olarak adlandırıldığı halde, 36. maddede "sözleşmeli
personel" ibaresine yer verilmediği ve 4. maddeye göre "sözleşme ile
istihdam edilenler" denildiği,
Ayrıca, kanun koyucunun söz konusu madde hükmünde 4. madde yanında 237. maddeye
de değindiği, ancak, bu maddenin yalnızca (e) fıkrasına göre istihdam edilen
personeli kapsama alırken, 4. madde kapsamında istihdam edilen personel için
böyle bir kısıtlamaya gidilmediği,
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda,
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinde düzenlenen bentlerden herhangi biri kapsamında
sözleşmeli olarak istihdam edilen personelin daha sonra memuriyete geçirilmesi
halinde, sözleşmeli olarak çalıştığı sürelerin kazanılmış hak aylığının tespitinde
değerlendirileceği, diğer bir ifade ile, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin
"Ortak Hükümler" başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı
alt bendindeki düzenlemenin, 4. maddenin tüm bentleri uyarınca sözleşmeli olarak
görev yapan personeli kapsadığı sonucuna ulaşıldığı,
Bu durumda, davacının memuriyete geçirilmeden önce, 657 sayılı Kanun'un 4/D
maddesi uyarınca sözleşme ile istihdam edildiği sürelerin intibakında değerlendirilmesi
gerekirken, talebinin reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle
dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Konya Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 16/05/2019 tarih
ve E:2018/1459, K:2019/634 sayılı kararının özeti:
Konya 1. İdare Mahkemesinin 06/07/2018 tarih ve E:2018/191, K:2018/853 sayılı
kararının usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı
gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
III-İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Eğitim ve Araştırma Hastanesinde memur olarak görev yapan davacılar tarafından,
davalı idare bünyesinde geçici işçi statüsünde çalışmaya başladıkları tarih
ile 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi uyarınca istihdam edilen sözleşmeli personel
pozisyonuna geçirildikleri tarih arasında geçen sürenin hizmetlerinden sayılması
ve intibaklarının buna göre yapılması istemiyle yapılan başvurular üzerine tesis
edilen işlemlere karşı açılan davalarda verilen farklı nitelikteki kararların
kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT:
1- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu:
İstihdam şekilleri:
Madde 4 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle
gördürülür.
A) Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince
genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa
ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır.
Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma,
planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar
da memur sayılır.
B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin
hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri
ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına
ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller
çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme
ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
(Mülga ikinci paragraf: 4/4/2007 - 5620/4 md.)
Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını
değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; Milli Eğitim Bakanlığında norm
kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla
kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu
avukat istihdamının gerekli olmadığı
yerlerde avukatlarını, ( ) kadrolu istihdamın mümkün olamadığı hallerde tabip
veya uzman
tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; Devlet Konservatuvarları sanatçı
öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı sanatçılarının; bu Ka-nu-na
tabi ka-mu ida-re-le-rin-de ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak
personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir.
(Ek paragraf: 4/4/2007 - 5620/4 md.) Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak
sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek
iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri,
sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri,
pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri
Cumhurbaşkanınca belirlenir. (Ek cümle: 25/6/2009 - 5917/47 md.) Bu şekilde
istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle
kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı
kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde,
fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel
pozisyonlarında istihdam edilemezler.
(Ek paragraf: 20/11/2017-KHK-696/17 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/17 md.)
Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Cumhurbaşkanınca karar verilen
görevlerde (...) sözleşme ile çalıştırılanlar da bu fıkra kapsamında istihdam
edilebilir.
(Ek paragraf: 20/11/2017-KHK-696/17 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/17 md.)
Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince
feshedilen ve 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında
Kanun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personel
de bu fıkra kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya
kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin sayısı, öğrenim
durumlarına göre çalışma şartları ve bunlara ödenecek ücretler ile diğer hususlar
Cumhurbaşkanınca belirlenir.
(Ek fıkra: 5/7/1991 - KHK-433/1 md.; Mülga: 27/12/1991 - KHK-475/11 md.)
C) (Mülga: 20/11/2017 - KHK-696/17 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/17 md.)
D) İşçiler:
(Değişik birinci cümle: 4/4/2007 - 5620/4 md.) (A), (B) ve (C) fıkralarında
belirtilenler dışında kalan ve ilgili mevzuatı gereğince tahsis edilen sürekli
işçi kadrolarında belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan sürekli işçiler
ile mevsimlik veya kampanya işlerinde ya da orman yangınıyla mücadele hizmetlerinde
ilgili mevzuatına göre geçici iş pozisyonlarında altı aydan az olmak üzere belirli
süreli iş sözleşmeleriyle çalıştırılan geçici işçilerdir. Bunlar hakkında bu
Kanun hükümleri uygulanmaz.
Tesis edilen sınıflar:
Madde 36 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.
ORTAK HÜKÜMLER
A) Sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve kademeleri
aşağıda gösterilmiştir.
C) 1 - Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde
veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde
ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete
girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu kanun ve bu kanunun
87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin tamamı ve geri kalan
sürenin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu süreler her yılı bir kademe
ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
2 - Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden memurluğa
girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya
resmi veya özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan sonra bu işlerde
çalışarak yeniden memurluğa girmek isteyenlerin sağlık hizmetlerinde geçen süresinden,
bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen süreleri
ile 196 ncı maddede belirtilen şekilde tespit edilecek mahrumiyet bölgelerinde
en az 3 yıl çalışanların veya çalışacak olanların sürelerinin tamamı ve geri
kalan sürelerinin 3/4 ü toplamı memurlukta geçmiş sayılarak bu sürelerin her
yılı için bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek
suretiyle değerlendirilir.
3 - Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya memurluktan
ayrılarak (...) avukatlıkla geçirdikleri sürelerin 3/4 ü memuriyette geçmiş
sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir
derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
4 - Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle gazetecilik
yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam edilmeleri
şartiyle, fiilen
gazetecilik yaparak geçirdikleri sürenin 3/4 ü fiilen memuriyette geçmiş sayılarak,
bu sürenin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesi
verilmek suretiyle değerlendirilir.
5 - Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim
Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet sürelerinin
2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine
esas olacak şekilde değerlendirilir.
Yukarıdaki fıkralara göre, değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel sektörde
geçen süre 12 yılı geçemez.
Ancak, T. C. Emekli Sandığı ve Sosyal Sigortalar kanunlarına tabi görevlerde
bulunmuş olanların kazanılmış hakları saklıdır.
Yapılacak intibak neticesinde ilgililerin girecekleri dereceler öğrenim durumlarına
göre yükselebilecekleri derecenin son kademe aylığını geçemez.
6 - Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşme ile
istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak geçirdikleri
hizmet süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece
yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler :
Madde 237 - Bu kanunun birinci maddesi kapsamına giren kurumlardaki memurlar
hakkında:
e) (Ek : 31/7/1970 - 1327/91 md.) 30/9/1960 tarihli ve 91 sayılı Kanunun 17
ve 19 uncu maddeleri, 12/10/1960 tarihli ve 99 sayılı Kanunun 1 inci maddesi,
933 sayılı Kanunun 4 ve 8 inci maddeleri hükümleri saklıdır.
2- 5620 sayılı Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların Sürekli İşçi Kadrolarına
Veya Sözleşmeli Personel Statüsüne Geçirilmeleri, Geçici İşçi Çalıştırılması
İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun:
Kapsam
MADDE 1 - (1) Bu Kanun;
a) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel
bütçeli idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları
ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet
sandıkları, özel kanunlarla kurulan kuruluş ve teşekküller ile hizmetlerini
genel bütçenin transfer tertiplerinden yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşlarında,
2006 yılı içerisinde usülüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında
toplam 6 ay veya daha fazla süreyle çalışmış olan geçici işçileri kapsar. 2005
veya 2006 yıllarında aynı
şartlarda çalışıp da askerlik, doğum veya sağlık kurulu raporuyla belgelendirilen
sağlık sorunları sebebiyle iş sözleşmeleri askıda kalanlar da bu fıkra kapsamında
değerlendirilir.
Geçici işçilerin sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel statüsüne
geçirilmesi
MADDE 2 - (1) Kapsama dahil geçici işçilerden;
a) Bu Kanunun 1 inci maddesinin (a) bendinde belirtilen idarelerde fabrika,
şantiye, atölye, çiftlik, arazi gibi işçi istihdamının zorunlu olduğu yerlerde
işçiler eliyle gördürülmesi gereken işlerde fiilen çalışanlar sürekli işçi kadrolarına,
bunların dışında kalan geçici işçiler ise istekleri halinde 14/7/1965 tarihli
ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası hükümleri
uyarınca sözleşmeli personel pozisyonlarına,
geçirilir.
3- 632 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü Maddesinin (B) Fıkrası İle 4924
sayılı Kanun Uyarınca Sözleşmeli Personel Pozisyonlarında Çalışanların Memur
Kadrolarına Atanması Amacıyla Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Hükmünde Kararname:
MADDE 1 - 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 37- Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile
bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, ayın veya haftanın bazı günleri
ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile yükseköğretim
kurumlarının araştırma-geliştirme projelerinde proje süreleriyle sınırlı olarak
çalışanlar hariç olmak üzere, 4 üncü maddenin (B) fıkrası ve 10/7/2003 tarihli
ve 4924 sayılı Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli
Çalıştırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun uyarınca vizelenmiş veya ihdas edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarında
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte çalışmakta olan ve 48 inci maddede belirtilen
genel şartları taşıyanlardan otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, pozisyonlarının
vizeli olduğu teşkilat ve birimde, bulunduğu pozisyon unvanıyla aynı unvanlı
190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde
yer alan memur kadrolarına, bulunduğu pozisyon unvanıyla aynı unvanlı memur
kadrosu olmaması halinde, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde
yer alan kadro unvanlarıyla sınırlı olmak ve sözleşmeli personel pozisyonlarına
ilişkin vize cetvellerindeki nitelikler dikkate alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı
ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen memur kadrolarına, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde kurumlarınca
atanırlar.
4 üncü maddenin (B) fıkrası ve 4924 sayılı Kanun uyarınca çalışmakta iken bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce askerlik, doğum, milletvekili ve mahalli
idareler genel ve ara
seçimleri ile ücretsiz izin nedenleriyle görevlerinden ayrilanlardan ilgili
mevzuatina göre yeniden hizmete alinma sartlarini kaybetmemis olanlar hakkinda
da bu madde hükümleri uygulanir. Bunlar için birinci fikrada belirtilen süreler
yeniden hizmete alindiklari tarihten itibaren baslar.
Bu maddenin yürürlüge girdigi tarihten önce 4 üncü maddenin (B) fikrasi ve 4924
sayili Kanun uyarinca çalismakta iken 24/11/2004 tarihli ve 5258 sayili Aile
Hekimligi Pilot Uygulamasi Hakkinda Kanun hükümlerine göre aile hekimligi uygulamasinda
görev alanlar hakkinda görevlerinden ayrilmalarina gerek kalmaksizin bu madde
hükümleri uygulanir.
Bu madde hükümlerine göre memur kadrolarina atananlarin, 4 üncü maddenin (B)
fikrasi ve 4924 sayili Kanun uyarinca sözlesmeli personel pozisyonlarinda geçirdikleri
hizmet süreleri, ögrenim durumlarina göre yükselebilecekleri dereceleri asmamak
kaydiyla kazanilmis hak aylik derece ve kademelerinin tespitinde degerlendirilir.
Bunlar, atandiklari kadronun mali ve sosyal haklarina göreve basladigi tarihi
takip eden aybasindan itibaren hak kazanir ve önceki pozisyonlarinda aldiklari
mali ve sosyal haklar hakkinda herhangi bir mahsuplasma yapilmaz.
Bu madde kapsaminda memur kadrolarina atananlara is sonu tazminati ödenmez.
Bu personelin önceden is sonu tazminati ödenmis süreleri hariç, is sonu tazminatina
esas olan toplam hizmet süreleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayili Türkiye Cumhuriyeti
Emekli Sandigi Kanunu uyarinca ödenecek emekli ikramiyesine esas toplam hizmet
süresinin hesabinda dikkate alinir.
Bu madde kapsaminda sözlesmeli personelin atanacagi memur kadrolari, 190 sayili
Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerde yer alan sinif, unvan ve derecelerine
uygun olmak sartiyla, baska bir isleme gerek kalmaksizin atama isleminin yapildigi
tarih itibariyla ihdas edilerek kurumlarin 190 sayili Kanun Hükmünde Kararnameye
ekli cetvellerinin ilgili bölümlerine eklenmis ve memur kadrolarina atananlarin
pozisyonlari baska bir isleme gerek kalmaksizin iptal edilmis sayilir. Ihdas
edilen kadrolar ile iptal edilen pozisyonlar; unvani, sinifi, adedi, derecesi,
teskilati ve birimi belirtilmek suretiyle birinci fikrada belirtilen altmis
günlük sürenin bitiminden itibaren iki ay içinde Maliye Bakanligi ve Devlet
Personel Baskanligina bildirilir.
Bu maddenin uygulamasinda ortaya çikabilecek tereddütleri gidermeye Maliye Bakanligi
ve Devlet Personel Baskanligi yetkilidir."
4- 2576 sayili Bölge Idare Mahkemeleri, Idare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin
Kurulusu ve Görevleri Hakkinda Kanun:
Bölge idare mahkemesi baskanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
4. Bölge idare mahkemesi baskanlar kurulunun görevleri sunlardir:
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki
kararlar arasinda veya farkli bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin
nitelikteki kararlar arasinda aykirilik veya uyusmazlik bulunmasi halinde; resen
veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna basvurma
hakki bulunanlarin bu aykiriligin veya uyusmazligin
giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi halinde
kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
5. (Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak
istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili
dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın
giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.
KONU İLE İLGİLİ DİĞER KARARLAR : Danıştay Onikinci Dairesinin 14/02/2019 tarih
ve E:2018/4818, K:2019/1084 sayılı kararı da, Ankara Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü
İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı
ile aynı doğrultudadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacıların geçici işçi statüsünde çalışmakta iken, 5620 sayılı
Kanun'un 2. maddesiyle 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi uyarınca istihdam edilen
sözleşmeli personel pozisyonuna geçirildiği, sözleşmeli personel pozisyonunda
çalışmakta iken de, 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 1. maddesiyle 657
sayılı Kanun'a eklenen Geçici 37. madde uyarınca memur kadrosuna atandıkları
anlaşılmaktadır.
Sözleşmeli personel pozisyonunda çalışmakta iken, 632 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname'yle memur kadrosuna geçirilenlerin sözleşmeli personel pozisyonunda
geçen hizmet sürelerinin, kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde
değerlendirileceği öngörülmüştür. Bununla birlikte, 5620 sayılı Kanun'la sözleşmeli
personel pozisyonuna geçirilenlerin, geçici işçi statüsünde geçen hizmet sürelerinin,
sözleşmeli personelin hizmet süresinin hesabında değerlendirileceği yönünde
bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Ayrıca, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı
2. fıkrasının (C) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde, teknik
hizmetler, sağlık hizmetleri ve avukatlık hizmetleri sınıfında bulunanların
memuriyet öncesinde serbest olarak yahut kamu veya özel sektörde geçen hizmetlerinin
kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilmesine yönelik düzenlemeler bulunmakla
birlikte, genel idare hizmetleri sınıfında bulunanların, memuriyet öncesindeki
hizmetlerinin kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirileceğine ilişkin
açık bir kurala yer verilmemiştir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinin "Ortak Hükümler"
başlıklı 2. fıkrasının (C) bendinin (6) numaralı alt bendinde, bu Kanun'un 4.
maddesine göre sözleşme ile istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde,
sözleşmeli olarak geçirdikleri hizmet sürelerinin, her yıl için bir kademe ilerlemesi
ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirileceği
kuralına yer verilmiş ise de; bu düzenlemede yer alan "sözleşme ile istihdam
edilenler" ibaresi ile 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi uyarınca istihdam
edilen sözleşmeli personelin kastedildiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, geçici işçi statüsünde çalışmakta iken 5620 sayılı Kanun'un 2. maddesiyle
sözleşmeli personel pozisyonuna, sözleşmeli personel pozisyonunda çalışmakta
iken de 632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle memur kadrosuna geçirilenlerin
geçici işçi statüsünde geçen hizmet sürelerinin, kazanılmış hak aylık derece
ve kademelerinin tespitinde değerlendirilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.
IV-SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın,
Ankara Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesinin 09/11/2018 tarih ve
E:2018/1524, K:2018/3421 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesine kesin olarak,
19/10/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.