İhraç sonrası işçi olarak emekli olan memurluğa iade edilirse sosyal güvenlik durumu nasıl olur?
Mahkeme kararı sonucu memurluğa başlanılması halinde ve mahkeme kararı içeriği de dikkate alınmak suretiyle geçmişe yönelik tüm işlemlerin yürürlükten kaldırılması gerektiğini düşünmekteyiz.
Soru : Merhaba, Devlet memuru olarak görev yapmakta iken Devlet Memurları Yasasının 125/E-g maddesi gereğince memuriyetten çıkarılma cezası aldım. Bu işleme karşı idari yargıda dava açtım. Hakkımda aynı zamanda ceza yargılaması da olduğu için idari yargıdaki dava, ceza davasının sonucunu beklemektedir. Memuriyetten ihraç olduktan sonra hakkımdaki ceza davası ve idari yargıdaki dava halen sürdüğü için SSK lı olarak özel bir kurumda çalışmaya başladım. Bu esnada EYT yasası çıktı ve ben de EYT'den faydalandığım için bu ay itibariyle SSK dan emeklilik başvurusunda bulundum.(Hakkımdaki ceza yargılaması (çok sanıklı bir dava) ve bu davanın sonucunu bekleyen idari yargıdaki dava 10 yıldır devam ettiği ve daha devam edeceği olası olduğu için) Açtığım dava sonucu İdare Mahkemesince memuriyetten çıkarılma cezasının iptali ile memuriyet görevime iade kararı verildiği zaman, o ana kadar almakta olduğum emekli maaşlarının iadesi- geri istenilmesi gibi bir durum söz konusu olur mu? Bilgi paylaşabilirseniz memnun olurum. Teşekkürler.
Detaylar/Değerlendirmeler:
Konu hakkında Maliye Bakanlığınca hazırlanan Tebliğ'ler şu şekildedir:
KY-10-115567-76/17-1/4785 sayılı 81 No'lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği:
"Çeşitli kuruluşlardan Bakanlığımıza gönderilen yazılardan, Kurumlarınca
meslekten ihraç edilen, müstafi sayılan ya da haklarında benzeri işlemler yapılan
memurlardan idari yargı yoluna başvurarak bu idari işlemler hakkında iptal kararı
alanlara, görevden uzak kaldıkları süre için bir ödeme yapılıp yapılmayacağı
konusunda duraksamaya düşüldüğü anlaşılmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 147 nci maddesinin (A) bendinde, "Aylık
bu Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara hizmetlerinin karşılığında,
kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen parayı, ifade eder." denilmek suretiyle
aylığın, memurlara hizmetlerinin karşılığında bir kadroya dayanılarak ödeneceği
öngörülmüş bulunmaktadır.
Öte yandan anılan hükme dayanılarak çeşitli kurumlara yazılan yazılarımızda;
Kurumlarınca meslekten ihraç edilen, müstafi sayılan ya da haklarında benzeri
işlemler yapılan personelce bu işlemlerin iptali için idari yargıya gidilmiş,
fakat dava dilekçelerinde aylık ve özlük haklarına ait bir istemde bulunulmamış
ve tazmin hüküm olunmamış ise fiilen görev yapılmayan süreye ilişkin olarak
bir ödeme yapılmasının mümkün olmadığı açıklanmıştır.
Ancak, bu konu ile ilgili olarak Danıştay Birinci Dairesinin Esas No: 1982/112,
Karar No: 1982/130 sayılı istişari kararında ise; haklarında tesis edilen göreve
son verme, görevden çekilmiş sayılma ya da benzeri işlemlerin iptali üzerine
göreve döndürülenlerin, dava dilekçelerinde aylık ve diğer özlük haklarına ilişkin
bir istemde bulunup bulunmadıklarına bakılmaksızın, işlemin tesisi tarihinden
sonraki bütün maddi haklarının ödenmesi gerektiği belirtilmektedir.
Bu nedenle, gerek ihtilafların kısa zamanda çözümlenmesi gerekse kurumların
boş yere yargı giderlerini ödememeleri bakımından uygulamanın Danıştay Birinci
Dairesinin anılan karan doğrultusunda yapılması gerekmektedir.
Bilgileri ve uygulamanın yukarıda yapılan açıklamalara göre yürütülmesini arz
ve rica ederim."
BÜMKO-KY-10-115567-76 / 17-1 / 4785 /22783 sayılı 81 e Ek Tebliğ'de şu şekildedir:
"Yargı Organlarından "İptal Kararı" alan personelin aylık ve diğer özlük
haklarına ilişkin olarak Bakanlığımızca yayınlanan Devlet Memurları Kanunu Genel
Tebliğinde; (Seri No: 81) hakkında tesis edilen göreve son verme, görevden çekilmiş
sayılma ya da benzeri işlemlerin iptali üzerine göreve döndürülenlerin, dava
dilekçelerinde aylık ve diğer özlük haklarına ilişkin bir istemde bulunup bulunmadıklarına
bakılmaksızın, işlemin tesisi tarihinden sonraki bütün maddi haklarının ödenmesi
gerektiği belirtilmiş, ancak Yargı Organlarından "Yürütmeyi Durdurma" kararı
alanlarla ilgili olarak herhangi bir açıklamaya yer verilmemişti.
Bu nedenle, konu ile ilgili olarak çeşitli kuruluşlardan Bakanlığımıza gelen
yazılarda, Yargı Organlarından "Yürütmeyi Durdurma" karan alanlar hakkında ne
gibi bir işlem yapılacağı konusunda Bakanlığımız görüşü istenilmektedir.
Konu ile ilgili olarak Danıştay Birinci Dairesinin 21.6.1983 gün ve Esas No:
1983/116, Karar No: 1983/144 sayılı İstişari Kararında; haklarında tesis edilen
göreve son verme, görevden çekilmiş sayılma ya da benzeri işlemlerin yürütmenin
durdurulması kararıyla durdurulması üzerine, görevine döndürülen memurlara fiilen
görev yapmadıkları döneme ait aylık ve diğer özlük haklarının ödenmesi gerektiği
belirtilmektedir.
Bu itibarla, Yargı Organlarından "Yürütmeyi Durdurma" kararı alanlara da anılan
Genelgemiz esasları çerçevesinde iptal karan alanlar gibi işlem yapılması gerekmektedir.
Bilgileri ve uygulamanın yukarıda yapılan açıklamalara göre yürütülmesini arz
ve rica ederim."
Söz konusu Tebliğ'ler ile yapılan açıklamalarda, göreve son verme, görevden
çekilmiş sayılma ya da benzeri işlemlerin iptali üzerine göreve döndürülenlerin,
dava dilekçelerinde aylık ve diğer özlük haklarına ilişkin bir istemde bulunup
bulunmadıklarına bakılmaksızın, işlemin tesisi tarihinden sonraki bütün maddi
haklarının ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Tebliğlerde yer alan açıklamalar da dikkate alınarak değerlendirmelerimiz,
memurluktan ihraç edildikten sonra işçi statüsünde emekli olan ve kendisine
emekli maaşı bağlanan, emekli ikramiyesi/kıdem tazminatı ödenen/ödenmeyen memur,
daha sonra mahkeme kararı ile göreve iade edilirse ve mahkeme karar gerekçesi
de dikkate alınmak kaydıyla ihraç işlemlerinin hiç birinin olmamış sayılması
gerektiğini, yani mahkeme kararlarının uygulanmasının zorunlu olduğu hususu
da dikkate alındığında, daha önce yapılan işlemlerin yapılmamış olarak görülmesi,
hukuki olarak varlık kazanamamış sayılması sonucunu getireceğinden, dolayısıyla
da işçi olarak geçen süreler ile emeklilikte geçen sürelerin de memurluk hizmeti
gibi sayılması gerektiğini, değerlendirmekteyiz.
Diğer taraftan, Emekli memurlar 5335 sayılı Kanun gereği tekrardan memurluğa
başlatılmamakla beraber, ihraç edilen memur emekli olsa dahi yeniden memurluğa
iade kararı çıktığında 5335 sayılı Kanun hükmüne de bakılmaksızın Kurumunca
görevine iadesinin yapılması ve emekli işlemlerinin durdurulması gerektiğini
de belirtebiliriz.
Açıklamalarımız bağlamında değerlendirmelerimiz şöyle olacaktır:
Mahkemece göreve iade kararı çıkarsa görevden ayrılıp tekrar göreve başladığınız
(yaş haddinizi aşmamış olmak kaydıyla) tarihe kadar tüm özlük haklarınızın ödenmesi
gerektiğini,
Sosyal Güvenlik Kurumundan almış olduğunuz emekli maaşı dönemleri ile göreve
başladığınızda alacağınız özlük haklarınız dönemleri aynı günlere rastlayacağından
Sosyal Güvenlik Kurumu ödemiş olduğu emekli aylığını geri alması gerektiğini,
yani hem emekli aylığı hem de görev aylığının ödenmesi mükerrer bir ödeme olacağından
emekli aylığınız ile görev aylığınız arasında mahsuplaşma işlemine tabi tutulması
gerektiğini,
Mahkeme kararı ile ilk işlemler tüm sonuçları ile ortadan kaldırılmış olduğunda,
tekrar emekli olduğunuzda emekli ikramiyesi ödenmesi gerektiğini,
Ancak, özellikle belirtmek istediğimiz husus mahkeme kararının içeriğinin de
önemli olduğunu,
Değerlendirmekteyiz.
Değerlendirmelerimiz bu şekildedir. Ancak durumunuz hakkında işlem yapacak
kurumlar Sosyal Güvenlik Kurumu ve Kurumunuzdur. Bu kurumların yapacağı işlem
neticesini beklemenizi tavsiye edebiliriz.