Çalışmaların birleştirilmesi ve AR-GE birimi kurulmasına ilişkin MEB'den genelge

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Sayı :B.08.0.SGB.0.03.01.03/4942 26/09/2008

Konu :Çalışmalann Birleştirilmesi ve
AR-GE birimi kurulması.

GENELGE
2008/68

Eğitim hizmetlerinin sunumunda başta Anayasa olmak üzere eğitimin yönetsel yapısını oluşturan ve eğitim sistemini düzenleyen kanunlar ile ikincil mevzuat düzenlemeleri ve temel politika belgesi niteliğindeki kalkınma planları, millî eğitim şûraları ve hükümet programları temel referansları oluşturmaktadır.

Ayrıca, Türkiye'nin Avrupa Birliği vizyonu bağlamında AB müktesebatına uyum çalışmaları ve uluslararası yükümlülükler ile işbirliği ve destek protokolleri de eğitim adına yapılan çalışmalara dayanak teşkil etmektedir.

Eğitim, devletin temel fonksiyonlarından birisi olması sebebiyle bu hizmetin sunumunda eğitim hakkının, bir hakkın kullandırılması, fırsat ve imkân eşitliğinin sağlanması esastır. Zira, bu eğitim hizmetinin yönetim anlamında performansının değerlendirilmesi, etkinlik ve verimliliğin ne ölçüde sağlandığı ile yakından ilgilidir.

Bütçe ve personel sayısı bakımından Türkiye'nin en büyük kurumlarından birisi olan Bakanlığımız bütün kurumların taşıdığı sorumluluğu fazlasıyla taşıyarak sahip olduğu insan ve madde kaynağını etkili, verimli ve ekonomik kullanmak zorundadır.

Şüphesiz, kaynakların yerinde ve verimli kullanılmasında kurumsal yapının ve birimler arası koordinasyonun önemli bir yeri vardır. Hizmet tekrarı, görev ve yetki çakışması gibi durumlar kaynakların verimsiz kullanıldığının başlıca göstergeleridir.

Bakanlığın farklı birimleri tarafından koordine edilen ve taşra teşkilatında da farklı ekipler tarafından yerine getirilen ancak özü itibariyle aynı olan çalışmaların varlığı zaman zaman iş tekrarlarına ve kaynak israfına yol açmaktadır. Bu durum yapılan çalışmaların amacına ve ruhuna aykırı bir sonucu ortaya çıkartmaktadır. Oysa ki yeni düzenlemelerin asıl amacı kaynakların etkin, verimli, kolay ve ekonomik olarak kullanılmasını sağlamaktır. Tüm bunlar göz önüne alındığında yapısal anlamdaki bu tarz sorunların çözümü için idari tedbirlerin alınması zorunlu hâle gelmektedir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı'nca koordine edilen ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereği hazırlanan Stratejik Plan, Personel Genel Müdürlüğünce yürütülen Toplam Kalite Yönetimi (TKY) çalışmaları, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen Ortaöğretim Projesi 2-B Bileşeni kapsamında yürütülen okul geliştirme çalışmaları ve Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığınca yürütülen "Millî Eğitim Bakanlığının Kapasitesinin Güçlendirilmesine Destek Projesi (MEBGEP)", ortak paydaları büyük olan eğitimde ve yönetimde etkinlik ve verimliliği sağlamaya yönelik dört ayrı çalışmadır.

Bu çalışmalardan, stratejik planlama; 5018 sayılı Kanun ile kamu idareleri için zorunlu hâle getirilmiştir. Mezkur kanunun 9'uncu maddesinde, "Kamu idareleri; kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar ..." denilmektedir.

"MEB Stratejik Planı", Türk eğitim sistemini düzenleyen mevzuat ile birlikte Türkiye'nin AB vizyonuna ve toplumumuzun Bakanlıktan ve eğitim kurumlarından beklediği örnek ve öncü olma misyonuna uygun ve eğitim sistemi için referans bir politika belgesi niteliğinde olacaktır.

Bu genelgeye esas çalışmaların referanslarında, hazırlanması öngörülen stratejik planların yanında, okul-aile birliklerinin de okul ve kurumların stratejik gelişimine katkıda bulunması stratejik yönetime geçişin önemli bir aşaması sayılacak ve kurumsal gelişimin bütüncül bir bakış açısıyla gerçekleştirilmesinde gösterge olacaktır.

Stratejik plan ile; 5018 sayılı Kanunun özünde olan öngörülebilirlik, planlama, bütçeleştirme, kesin hesabı çıkarma, performans ölçme, raporlama ve hesap verme unsurlarını içeren bir planlama felsefesinin uygulanması hedeftir. Okuldan Bakanlığa politika belirleme ve maliyetlendirme kapasitesinin güçlendirilmesi, amaç ve hedeflere dayalı yönetim anlayışı ve bütçelemenin geliştirilmesi, kamu hizmetlerinin sunulmasında yararlanıcı taleplerine duyarlılığın artırılması ve hesap verme sorumluluğuna dayalı olarak planlamanın yapılması sağlanmış olacaktır.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY) çalışmaları, 1999 yılında KALDER ile Bakanlığımız arasında imzalanan iyi niyet protokolüne dayalı olarak başlatılarak merkez ve taşra teşkilatı ile okul ve kurumlarda yürütülmektedir. Bakanlığımız TKY uygulamalarının asıl hedefinin okulda ve sınıfta başarı ile kaliteyi yakalamaktır. TKY çalışmalarının alt bileşenlerinden birisi de stratejik planlamadır. Bu çalışmalar, MEB Toplam Kalite Yönetimi Uygulamaları Ödül Yönergesi esaslarına göre yapılmaktadır.

Ortaöğretimin yeniden yapılandırılması gereğin duyan Bakanlığımız, Dünya Bankası kaynaklı Ortaöğretim Projesi ile genel, mesleki ve teknik ortaöğretim sisteminin yeniden yapılandırılması kalitesinin artırılması, programların geliştirilmesi ve yenilenen programlara göre öğretmen eğitimi ile eğitim ortamlarının donatılması amacıyla okul geliştirme çalışmaları Temmuz 2006 tarihinden beri illerde il proje yürütme birimleri tarafından yürütülmektedir.

AB destekli Millî Eğitim Bakanlığının Kapasitesinin Güçlendirilmesine Destek Projesi (MEBGEP) ile ilgili çalışmalar Başkanlık merkez ve taşra illerinde sürmektedir.

Sözü edilen her dört çalışmanın temelinde planlama, stratejik yönetim, idareyi geliştirme, hizmetleri iyileştirme ve dolaysıyla kurumsal değişimi yakalama düşüncesi yatmaktadır. Bu çalışmaların taşra teşkilatında yürütülmesi için dört ayrı birim olarak şube oluşturulması, koordinatör, formatör gibi ayrı ayrı görevlendirmelerin yapılması kaynakların etkin ve verimli kullanılması açısından doğru bulunmamaktadır.

Görülmektedir ki, özü itibariyle ortak paydası büyük olan bu faaliyet ve projelerde tekrarların önlenmesi, insan ve madde kaynağının israf edilmemesi, uzmanlık, tecrübe ve birikimin yerinde kullanılması için; bu çalışmaların tek elden aynı ekip tarafından yürütülmesinin gereği ortaya çıkmaktadır. Birbirini destekleyen hatta tamamlayan, çıktı itibarıyla farklı birimlerin faydalandığı bu çalışmaların aynı ekip ve komisyonlar tarafından yapılmasında fayda görülmektedir.

Yapılacak düzenleme, kamu yönetimi reformunun özünde var olan kamu bürokrasisinin ve kırtasiyeciliğin azaltılması, hizmetlerin bütünleştirilmesi ve hızlandırılması ile yetki devri yapılması yönündeki çalışmalara da uygun düşmektedir. Bundan böyle;

-5018 sayılı Kanun gereğince, Strateji Geliştirme Başkanlığının kurulmasını müteakip İl millî eğitim müdürlüklerinde oluşan Strateji Geliştirme Şubesi bünyesinde bir AR-GE biriminin kurulması veya kurulanların bu şubede toplanması ve

-İllerimizde yürütülen; okul, ilçe ve il stratejik planlama, toplam kalite yönetimi, okul geliştirme ve MEB'in Kapasitesinin Güçlendirilmesine Destek Projesi çalışmaları kapsamında yapılan iş ve işlemlerin farklı birimler ve kişiler tarafından yürütülmesi yerine bu işlemlerin bir birimde veya bir komisyonda toplanması hususları insan ve madde kaynağının israf edilmemesi, uzmanlık, tecrübe ve birikimlerinin yerinde kullanılması bakımından uygun görülmüştür.

Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.

Doç. Dr. Hüseyin Çelik
Milli Eğitim Bakanı