Avukatlık Kadrosuna Atanmak İçin '2 Yıl Çalışmış Olma Şartı' Ne Derece Hukuki?

2005 KPSS/2 DE NİTELİK KODLARI VE UYGULAMALAR

Bilindiği üzere KPSS yerleştirmelerinde her kurumun ilgili kadrosu için bir takım nitelik kodları belirlenmiştir. Nitelik kodları, Devlet Personel Başkanlığınca belirlenmektedir. Kamu kurumları da bunlar arasından kadroları için uygun olanlarını seçmektedir. Sonrasında Kamu Kurumları yaptıkları seçimleritekrar Devlet Personel Başkanlığa bildirmektedirler. Devlet Personel Başkanlığı da kamu kurumlarının ilgili kadroları için seçtikleri nitelikleri, ÖSYM Başkanlığına iletmekte ve nitelik kodları ÖSYM klavuzunda adayların bilgilerine bu şekilde sunulmaktadır. Son KPSS yerleştirmelerinde Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR, Avukat kadroları için Yaş, Diploma, Askerlik niteliklerinin yanında 7205 (Avukatlık Ruhsatı aldıktan sonra serbest olarak en az iki yıl mesleği ile ilgili çalışmış olmak) niteliğini aramıştır. Avukatlık görevinin yürütülmesi açısından en az iki yıl mesleği ile ilgili çalışmış olmak niteliğinin DPB ca belirlenmesi ve birkaç kamu kurumunca bu niteliğin seçilmesi hukuksuz bir uygulamayı beraberinde getirmiştir.

Bu durum yani en az 2 yıl serbest avukatlık yapmak şartı,

1) Anayasanın 70. Maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Şöyle ki; Anayasamızın Kamu Hizmetlerine Girme Hakkı başlıklı 70. Maddesinde ?Her Türk kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez.? denilmektedir. Avukatlık mesleğinin icrası için en az 2 yıl serbest avukatlık yapmış olmak şartı AVUKATLIK GÖREVİNİN GEREKTİRDİĞİ BİR NİTELİK DEĞİLDİR. Avukatlık görevinin gerektirdiği nitelik Avukatlık Ruhsatnamesinin alınması ile gerçekleşir ve başkaca bir niteliğin varlığına lüzum yoktur. Zira Avukatlık Ruhsatnamesi, ANCAK GÖREVİN GEREKTİRDİĞİ NİTELİKLERE SAHİP OLDUĞUNU KANITLAMIŞ KİŞİLERE VERİLMEKTEDİR. Bilindiği gibi mesleğe girmeden önce Avukatlar 1 yıl Avukatlık Stajı yapmaktadırlar. Bu bir yıl, mahkemelerde ve avukatların yanında tamamlanmaktadır. Staj devam ederken her bir mahkemeden ve Avukattan olumlu görüş alınmak zorundadır. Ayrıca stajın sonunda Avukat olabilmek için yapılacak Avukatlık sınavını ve mülakatları başarıyla geçmek zorunludur. Bütün bunlar Avukat adayının görevin gerektirdiği niteliklere sahip olup olmadığını saptamak için kanunlarla uygun görülmüş düzenlemelerdir. Hal böyle olunca bütün bu aşamalardan geçen ve Avukatlık Ruhsatnamesini almış ancak 2 yıl serbest Avukat olarak çalışmamış veya çalışamamış bir Avukatın bu nitelik kodunu seçen bir kamu kurumunda Avukatlık mesleğini yürütememesi büyük bir haksızlıktır.

2) Anayasanın 10. Maddesine aykırılık teşkil etmektedir. Uygulama Anayasamızın eşitlik kuralına aykırıdır. Kadrolara bakıldığında farklı kurumlar Avukatlık mesleği için farklı nitelikler öngörmektedirler. Örneğin son KPSS yerleştirmelerde;

7205 (Avukatlık Ruhsatı aldıktan sonra serbest olarak en az iki yıl mesleği ile ilgili çalışmış olmak) numaralı kod SADECE Bağkur, Emekli Sandığı gibi kamu kurumlarının Avukatlık sınıfları için öngörülmekteyken,

7207 (Avukatlık Ruhsatı sahibi olmak) numaralı kod SSK, T.M.O, Abant İzzet Baysal Üniv., Atatürk Ünv., DSİ, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Gaziantep Üniv., Maliye Bakanlığı Hazine Avukatlığı, Türkiye Elektrik İletim A.Ş., Türkiye İş Kurumu gibi kamu kurumlarının Avukatlık sınıfları için öngörülmektedir. SSK ve diğer onca kamu kurumunun yalnızca Avukatlık Ruhsatnamesine sahip olma şartını aramaları yanında Bağ-Kur ve Emekli Sandığı gibi yukarıda sayılan kamu kurumlarından hiçbir farkı olmayan bir kamu kurumunun Avukatlık hizmetleri için en az 2 yıl serbest avukatlık yapmış olmak şartını araması Anayasamızın eşitlik kuralına aykırılık teşkil edecektir.

Buradan Avukatlık Ruhsatı aldıktan sonra serbest olarak en az iki yıl mesleği ile ilgili çalışmamış veya çalışamamış bir avukatın SSK nın davalarını rahatlıkla yürütebileceği ancak BAĞ-KUR un davalarını 2 yıl deneyimi olmadığından yürütemeyeceği gibi bir sonucuna varılabilir ki bu son derece yanlış uygulamaları beraberinde getirecektir.

Önceki yıllara ait KPSS yerleştirmelerinde Avukatlık hizmetleri için en az 2 yıl serbest avukatlık yapmış olmak gibi bir nitelik belirlenmemiştir.

3) Bu durum kamu kurumları arasında farklı uygulamalara neden olduğundan Anayasamızın 123. Maddesinde ifadesini bulan ?İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür? kuralına da aykırılık teşkil etmektedir.

4) Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve görevleri hakkında Kanun Hükmünde Kararname nin 3. Maddesinde Tartışma konusu nitelik kodunu belirleyen Devlet Personel Başkanlığının görevleri sayılmıştır. 3. Maddenin (g) bendinde ?Personel mevzuatı ve teşkilatlanma ile ilgili konularda, kamu kurum ve kuruluşlarında değişik uygulamaları önleyecek ve uygulama birliğini sağlayacak tedbirleri tespit etmek ve uygulamayı izlemek? de başkanlığın görevleri arasında yer almaktadır. Yukarıda izah edildiği üzere Avukatlık sınıfı için kamu kurumları arasında FARKLI nitelik kodlarının uygulanması değişik uygulamaları veya uygulama farklılıklarını beraberinde getirecektir. Bu nitelik kodunun belirlenmesi ile Devlet Personel Başkanlığı görevini yerine getirmeyerek kamu kurumları arasında değişik uygulamaların meydana gelmesine neden olmuştur.

5) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. Maddesine aykırılık teşkil etmektedir. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. Maddesinde Avukatlık Hizmetlerinin tanımı yapılırken ?Avukatlık hizmetleri sınıfı, Özel kanunlarına göre avukatlık ruhsatına sahip, baroya kayıtlı ve kurumlarını yargı mercilerinde temsil yetkisini haiz olan memurları kapsar.? Denilmektedir. Burada Avukatlık Hizmetleri sınıfı tanımlanırken Avukatlık Ruhsatnamesine sahip, baroya kayıtlı ve yargı mercilerinde temsil yetkisine sahip kimselerden bahsedilmektedir. Yani bu unsurlar Avukatlık hizmetinin yürütümünde yeterlidir. Ve başkaca bir nitelik aranmamıştır. Bağ-Kur da bir kamu kurumu olduğuna göre Avukatlık Ruhsatnamesine sahip olmak, baroya kayıtlı olmak ve yargı mercilerinde temsil yetkisine sahip olmak Avukatlık hizmetlerinin yürütümü için yeterli olacaktır. Bağ-Kur un en az 2 yıl serbest avukatlık yapmış olmak şartını araması kanunsuz ve hukuka aykırıdır.

Devlet Personel Başkanlığının ?Avukatlık Ruhsatı aldıktan sonra serbest olarak en az iki yıl mesleği ile ilgili çalışmış olmak? şeklinde belirlediği ve çeşitli kamu kurumlarınca seçilen bu hukuksuz niteliğin bir an önce kaldırılması ve mağduriyetlerin giderilmesi en doğru seçenektir.

[email protected]'a yazarak metni hazırlayan: bigsef

Not: Bu metin Cumhurbaşkanlığına, Devlet Personel Başkanlığına ve Başbakanlığa da gönderilmiştir. Duyarlı olan arkadaşlara da aynı çağrıyı yapıyorum.