Güvenlik soruşturmasında idari işlemler ve idari davaların akıbeti ne olacak?
Anayasa Mahkemesinin, güvenlik soruşturmalarına dair kararında, ileri tarihli bir yürürlük şartı öngörmemiştir. Kanun hükmü iptal olmuştur ve bugün itibariyle güvenlik soruşturması yapılmasını öngören bir kanun hükmü bulunmamaktadır. Bu nedenle hem idarelerin "657'e tabi memur" alımlarında güvenlik soruşturması yapmaması gerekmektedir hem de idare mahkemelerinin, yürüyen davalarda Anayasa Mahkemesi kararını dikkate alması gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi kararları kural olarak Resmi Gazete'de yayımlandığı anda hüküm ve sonuç doğuran kararlardır. Bunun istisnası, Anayasa Mahkemesince kararın yürürlüğünün ileri bir tarihte başlayacağına ilişkin ayrıca karar alınması durumudur. Ancak güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılması ile ilgili 657 sayılı Kanun hükmünün iptalinde, ileri tarihli bir yürürlük şartı öngörülmemiştir.
Dolayısıyla bugün itibariyle 657 sayılı Kanunun 48'nci maddesi kapsamında devlet memurluğuna alınmada güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılması gibi bir şart söz konusu değildir.
Mevcut idari süreçlerin akıbeti ne olacaktır?
Dolayısıyla halihazırda yeni bir kanuni düzenleme yürürlüğe girene kadar kamu idarelerince güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması gerekçesiyle memurlukla ilişik kesilmesi yönünde idari işlem tesisinin mümkün olmayacağı kanaatindeyiz.
Mevcut idari yargı davalarının akıbeti ne olacaktır?
1- Anayasa Mahkemesi kararları kural olarak geriye yürümez. Ancak derdest yani devam eden davalarda Anayasa Mahkemesi kararının dikkate alınması gerekmektedir. Dava açmış olan adayların, AYM kararının bir örneğiyle idare mahkemelerine başvurmaları ve mahkemeleri bilgilendirmeleri gerekmektedir. Hakimlerin de, devam eden davalarda AYM kararını dikkate alarak hüküm kurmaları gerekmektedir.
2- Ancak idare mahkemesi ve istinaf sonrasında dosyaları tekemmül etmiş adaylar eğer bireysel başvuru kapsamında, Anayasa Mahkemesine başvuru yapmışlarsa, AYM'deki sürecin tamamlanmasını beklemesi gerekmektedir.
Av. Çağrı ÜNSAL - Ankara Barosu