Memurun farklı statüdeki bir göreve atanma prosedürü nasıl olur?

Soru: İyi günler, ben 2013 te KPSS puanım ile İçişleri Bakanlığında VHKİ kadrosuna atandım. ...Bakanlığının yapacağı mühendis alımına yerleştirildiğim takdirde atamam nasıl yapılacaktır? Kurumumdan muvafakat mı almam gerekiyor yoksa istifa mı etmeliyim?

Cevap: Muvafakat kelimesi izin, onay anlamına gelmekte olup, memurun bir kurumdan diğerine nakli aşamasında zorunlu bir prosedürdür ve 657 sayılı Kanunun 74. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili madde hükmü şu şekildedir

"Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.
Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları caizdir.
Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartiyle) emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.
13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir."

Madde hükmünde iki husus önemlidir. Birincisi bu hüküm 657 sayılı Kanuna tabi memurun yine bu Kanuna tabi başka kurumda bir kadroya naklen atanması, ikincisi ise kurumlar arası geçici süreli görevlendirmeden farklı olarak burada geçen muvafakatın memurun değil kurumların karşılıklı muvafakatı olmasıdır. Yani kurumlar aralarında anlaşıp haberi bile olmaksızın memurun naklini gerçekleştirebilir. Buna ilişkin uygulama örnekleri de mevcut olmakla birlikte bu işlemler dava konusu edilmesi halinde genellikle iptalle sonuçlanmaktadır. Memurun muvafakati sadece daha düşük dereceli bir kadroya nakil aşamasında söz konusudur.

74. maddenin son fıkrasına göre farklı statüdeki kadrolu görevlerde bulunanların da memur statüsüne naklen atanabilecekleri düzenlenmiş olmakla birlikte bu konu yazımızın kapsamı dışında tutulmuştur.

Memurun sınavla veya başka bir usul ile farklı statüdeki bir göreve örneğin sözleşmeli personel olarak atanması nasıl olacaktır?

657 sayılı Kanunda bu hususa dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumda memuriyet statüsü sona ermekte, başka bir statüde tabi olduğu mevzuata göre açıktan atama yapılmaktadır. Dolayısıyla kurumların muvafakatına gerek yoktur. Geçiş aşamasında memur ya çekilme talebinde bulunmakta, talepte bulunmaz ise çekilmiş sayılmaktadır. Buradaki çekilme -istifa- hali Kanunun 92. maddesinde iki defa ile sınırlandırılan çekilme sayısına dahildir.

Burada gündeme gelebilecek bir konu da farklı bir statüye atanma sebebiyle, çekilen veya çekilmiş sayılan memurun bekleme süresine tabi olup olmayacağıdır. Kanunun "Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları" başlıklı 97. maddesine göre 94. maddede belirtilen usule uygun olarak çekilenler 6 ay geçmeden, çekilmiş sayılanlar ise bir yıl geçmeden yeniden Devlet memurluğuna alınmamaktadır. Burada temel vurgu çekilen veya çekilmiş sayılanların yeniden memur olarak atanmaları olup, sözleşmeliler de dahil farklı statüdeki bir göreve atanma için bekleme süresinin uygulanmayacak olmasıdır.

Ayrıca, sözleşmesini fesheden sözleşmelinin veya diğer statülerdeki personelden görevlerinden istifa edenlerin memuriyete atanmalarında da bekleme süresi söz konusu değildir. Çekilen veya çekilmiş sayılan memur bekleme süresine tabi olmaksızın farklı statüdeki yeni görevine atanabilecektir. Bekleme süresi, ilgilinin yeni görevinden ayrılmak istemesi ve 657 sayılı Kanunun 92. maddesi kapsamında açıktan atama yoluyla memuriyete atanması durumunda uygulanacak, duruma göre -memuriyetten istifa tarihinden itibaren- 6 ay veya bir yıl geçmemiş ise ilgili yeniden memuriyete atanamayacaktır.

Bu açıklamalardan sonra soruya vereceğimiz cevap konuya açıklık kazandıracaktır. Bir kere ... Bakanlığının bahse konu personel alımı 4/B kapsamında sözleşmeli personel alımıdır. Memurun kurumların muvafakatı ile sözleşmeli personel olarak atanması söz konusu değildir. Memuriyet statüsü çekilme veya çekilmiş sayılma yoluyla sona erecek ve kişi bekleme süresi olmaksızın 4/B kapsamında atanacaktır. İlgilinin sözleşmeli personel statüsündeki yeni görevinden ayrılarak 657 sayılı Kanunun 92. maddesi kapsamında veya KPSS sonucuna bağlı olarak yeniden memuriyete atanması ise, memuriyetten ayrıldığı tarihten itibaren duruma göre 6 ay veya 1 yıl geçmiş olması ve memuriyetten istifa sayısının ikiyi geçmemesi halinde mümkün olabilecektir.

İstifa sayısına ise sadece çekilme hakkı kapsamında 657 sayılı Kanunun 94. maddesinde düzenlenen çekilme dahildir. Sözleşmeli statüde veya farklı bir statüde görev yapanların istifası "iki defa" istifa kapsamında değildir.