Yurtdışı teşkilatında görev yapan personele hangi şartlarda yolluk ödenir?

Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı 02.02.2023 tarihli, bila sayılı " Sürekli Görev Yolluğu" konulu yazılarında aşağıdaki açıklamalarda bulunulmuştur.

Milli Eğitim Bakanlığı yurtdışı teşkilatında görev yapan müşavir ve ataşelere, 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında sürekli görev yolluğu ödemelerinde yaşanan tereddütler, maddeler halinde belirtilmiştir. Yaşanan tereddütlere ilişkin Başkanlığımız açıklamalarına ilgi yazınızdaki maddeler esas alınarak aşağıda yer verilmiştir.

a) Pandemi döneminde mutat taşıt çalışmaması nedeniyle rayiç belgesi alınamaması durumunda özel aracı ile görev mahalline giden personelin yol giderinin nasıl ödeneceği konusunda Kanunda açık bir hüküm bulunmamakla beraber, söz konusu Kanunun genel hükümlerinin birlikte incelenmesinden, personelin seyahat ettiği tarihe en yakın tarihte tespit edilen mutat taşıt bedeli esas alınarak ilgiliye ödeme yapılabileceği değerlendirilmektedir.

b, c, ç) 6245 sayılı Harcırah Kanununun 10 uncu maddesinde; yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken yurt içinde veya yurt dışındaki sürekli bir göreve naklen atanan ya da yabancı ülkelerdeki memuriyet merkezi değiştirilen memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar sürekli görev yolluğu olarak yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı verileceği hükme bağlanmıştır.

Kanunda sürekli görevle naklen tayin olan personelin atama işleminden ne kadar süre sonra ailesini yeni ikamet edeceği yere götüreceğine ilişkin açık bir hüküm bulunmamakla beraber, söz konusu Kanunun genel hükümlerinin birlikte incelenmesinden, bu yer değiştirme işleminin atamaya bağlı olarak ve ikamet maksadıyla gerçekleşmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda, yurt dışı görevinin belirli bir süreyle sınırlı olduğu da dikkate alındığında, evlilik bağıyla bağlı olunan eş ile diğer aile fertlerinin zorunlu mazeretler (eşinin atanmasını müteakiben aylıksız izin alınması, eğitim, hastalık vb.) nedeniyle memur veya hizmetli ile birlikte hareket etmesine imkan bulunmayan hallerde daha sonra gidileceği hususunun harcırah beyannamesinde gösterilmesi şartıyla, müteakiben ikamet amaçlı gidilmesi halinde de ilgililere eşi ve diğer aile fertleri için sürekli görev yolluğunun ödenmesi gerekmektedir. Sürekli görev yolluğu ilgililerin görev yeri ve dolasıyla ikametgahlarının sürekli olarak değişmesi nedeniyle, kendileri ve beraberindeki aile fertleri için yapacağı zorunlu giderlere karşılık olarak verilmektedir.

Ancak, sürekli görevin devamı sürecinde yukarıda belirtilen zorunlu mazeretlerin olmaması veya bu mazeretlerin önceden beyan edilmemesi durumunda evlilik bağı ile bağlı olunan eş ile diğer aile fertlerinin ilgilinin görevli bulunduğu yere daha sonra gitmesinin ikamet amaçlı değil ziyaret amaçlı olduğu değerlendirildiğinden, bu durumda aile fertleri için sürekli görevli yolluğu ödenmemesi gerekmektedir.

d) Kanunun "Tarifler" başlıklı 3 üncü maddesinin (e) bendinde de: "Aile fertleri; memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve füruu ve erkek ve kız kardeşleri" olarak tanımlanmıştır.

Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 206 ncı maddesine göre, 25 yaşına kadar erkek çocuklar, 25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız çocukları ile çalışamayacak derecede malüllükleri resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilen kız ve erkek çocuklar, aile efradı olarak kabul edilmektedir.

Bu nedenle, sürekli görev yolluğu ödenmesinde aile efradı olarak kabul edilmeyenlere (örn:26 yaşındaki erkek çocuk) gündelik, yol ücreti ve yer değiştirme masrafı ödenmemesi gerekmektedir.

e) 6245 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde: "Harcırah, bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verilir.

Gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan bu yolda hem muayyen, hem gayrimuayyen tarifeli taşıt işletilmekte ise harcırah hesabında muayyen tarifeli taşıt esas alınır.

Bu yol ve taşıt, yolculukta geçen süreye göre memur veya hizmetli ile ailesi için ödenmesi gereken gündelik ve taşıt ücretleri toplamı dikkate alınarak memur veya hizmetlinin mensup bulunduğu dairece tespit olunur.

Birinci fıkraya göre takip edilmesi gereken yolun dışında bir yoldan veya kullanılması gereken taşıt aracından başka bir araçla yolculuk yapılmasının işin gereğine göre zorunlu olması halinde, bu yol ve taşıt aracına ilişkin masrafların kabulü merkezde ita amiri veya bu durumda olan amirlerin, taşrada memur veya hizmetlinin mensup olduğu kurumun ita amiri durumunda olan kimsenin veya mahallin en büyük askeri ve mülki amirinin önceden verilmiş yazılı bir emri bulunmasına bağlıdır." hükmü bulunmaktadır.

Buna göre, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yolun dışında bir yoldan veya kullanılması gereken taşıt aracından başka bir araçla yolculuk yapılmasının işin gereğine göre zorunlu olması halinde, bu yol ve taşıt aracına ilişkin giderlerin kabulü merkezde ita amiri veya bu durumda olan amirlerin, taşrada memur veya hizmetlinin mensup olduğu kurumun ita amiri durumunda olan kimsenin veya mahallin en büyük askeri ve mülki amirinin önceden verilmiş yazılı bir emri bulunmasına bağlıdır. Böyle bir yazılı emir (onay) olmadan yapılan yolculuklarda, ilgililere yapmış olduğu yol giderlerinin karşılığı olarak müstahak oldukları yola ilişkin taşıt ücreti ve yevmiyenin ödenmesi gerekmektedir. Bu itibarla, yurtiçi geçici görev yolluğunda uçak ile seyahati uygun görülen personelin özel aracı seyahat etmesi durumunda sadece mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden hesaplanacak yol giderinin yani yurtiçinde muayyen tarifeli otobüs bileti ücretinin ödenmesi mümkün bulunmaktadır.

f) 2007/1 sayılı Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Hakkında Genel Tebliğ uyarınca, harcırah bildirimlerinde gösterilmesi koşuluyla, köprü geçiş ücreti, otoyol ücreti gibi yolculuğun gerektirdiği bu nitelikteki giderlerin (vapur ücreti vb.) harcırah mevzuatı kapsamında ödenmesi mümkündür. Ancak, söz konusu giderlere ait ödemelerin yapılabilmesi için, seyahatin resmi araçlarla yapılması gerekmekte olup, seyahatin ilgili personelin özel aracı ile yapılması durumunda ise köprü geçiş ücreti, otoyol ücreti vb. yolculuğun gerektirdiği nitelikteki giderlerin ödenme imkanı bulunmamaktadır.

İşte o yazı;

Ahmet KANDEMİR